Το 2025 ήταν μια πολύ καλή χρονιά για την Τεχνητή Νοημοσύνη, τόσο σε εθνικό επίπεδο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως. Όχι επειδή ακούσαμε περισσότερα για αυτήν, αλλά επειδή μπήκαν οι βάσεις για να δουλεύει καλύτερα, πιο υπεύθυνα και σε μεγαλύτερη κλίμακα. Είχαμε ραγδαίες εξελίξεις σε τεχνολογίες, επενδύσεις και εφαρμογές που επηρέασαν την οικονομία, την εκπαίδευση, την υγεία και την καθημερινή ζωή. Είναι η χρονιά που η Τεχνητή Νοημοσύνη έπαψε να είναι απλώς ένα εργαλείο παραγωγής περιεχομένου και μετατράπηκε σ’ έναν αξιόπιστο «πράκτορα δράσης» που κάνει εντυπωσιακά λιγότερα «λάθη» και έπεισε ότι δεν είναι πλέον «αξιοθέατο» ή «πείραμα», αλλά μια κρίσιμη υποδομή που απαιτεί επενδύσεις και προστασία.
Στον κόσμο, είδαμε την ωρίμανση των συλλογιστικών μοντέλων (reasoning models) και την κλιμάκωση εφαρμογών που δεν μένουν στις εντυπωσιακές επιδείξεις, αλλά περνάνε σε παραγωγική χρήση. Παράλληλα είδαμε τη ρυθμιστική ωρίμανση με την εφαρμογή κρίσιμων διατάξεων του Ευρωπαϊκού EU AI Act.
Στην Ελλάδα, το 2025 έχει έναν ιδιαίτερο συμβολισμό καθώς είναι η χρονιά που η Τεχνητή Νοημοσύνη αρχίζει να αποκτά εθνικό βάθος. Με έργα υποδομής και δομές επιτάχυνσης (υπερυπολογιστική ισχύς, AI Factory, συνεργασίες για δεξιότητες και εκπαίδευση), η χώρα κάνει βήματα για να μη μένει μόνο στον ρόλο του χρήστη και του ακόλουθου, αλλά του πρωταγωνιστή χτίζοντας προϋποθέσεις για να παράγει λύσεις, γνώση και αξία.
Το 2025 κλείνει ως μια χρονιά που δύσκολα θα ξεχαστεί, καθώς η Τεχνητή Νοημοσύνη πέρασε από την εποχή των υποσχέσεων στην εποχή της κυριαρχίας. Η σημασία αυτής της μετάβασης επισφραγίστηκε με τον πιο εμβληματικό τρόπο από το περιοδικό TIME, το οποίο ανακήρυξε ως «Πρόσωπο της Χρονιάς 2025» τους «Αρχιτέκτονες της ΤΝ» (Architects of AI). Στο ιστορικό εξώφυλλο, που παραπέμπει στη διάσημη φωτογραφία των εργατών στον ουρανοξύστη, φιγουράρουν οι 8 πρωτεργάτες που «κρατούν το τιμόνι της ιστορίας»: οι Τζένσεν Χουάνγκ (Nvidia), Σαμ Άλτμαν (OpenAI), Ίλον Μασκ (xAI), Μαρκ Ζάκερμπεργκ (Meta), Λίζα Σου (AMD), Ντέμης Χασάμπις (Google DeepMind), Ντάριο Αμόντεϊ (Anthropic) και η «νονά της ΤΝ» Φέι-Φέι Λι. Με απλά λόγια το 2025 ήταν πράγματι «a very good year».
Εξελίξεις στην Ελλάδα (Από τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό στις Υποδομές AI)
Για την Ελλάδα, το 2025 ήταν η χρονιά της ωρίμανσης και της θεμελίωσης της Τεχνητής Νοημοσύνης στο Δημόσιο τομέα. Η χώρα κινήθηκε εντυπωσιακά γρήγορα, για τα δεδομένα της, για να καλύψει το κενό στις υποδομές και τη νομοθεσία, με κυβερνητικές πρωτοβουλίες και διεθνείς συνεργασίες.
Το 2025 η Τεχνητή Νοημοσύνη ενσωματώθηκε σε πολλές δημόσιες υπηρεσίες, βελτιώνοντας τη διαφάνεια όπως εντοπίστηκε και από τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ). Παράλληλα ωρίμασαν εφαρμογές όπως το mAIgov και άρχισε η ενεργή χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης σε «δύσκολους χώρους» όπως π.χ. στο Κτηματολόγιο για τον νομικό έλεγχο τίτλων, μειώνοντας τη γραφειοκρατία σε επίπεδα ρεκόρ!
Εκτός όμως από τα καλά νέα το 2025 χαρακτηρίστηκε και από έντονες ανησυχίες ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα οδηγήσει σε ευρεία μετατόπιση εργασίας που και στην Ελλάδα αφορούν χιλιάδες εργαζόμενους. Συγκεκριμένα μια έρευνα του Ινστιτούτου Εργασίας (ΙΝΕ) της ΓΣΕΕ για το 2025 επισημαίνει ότι το 22% των θέσεων εργασίας στην Ελλάδα κρίνεται «εκτεθειμένο» στην Τεχνητή Νοημοσύνη, καθώς η χώρα συνδυάζει γερασμένο εργατικό δυναμικό, εξαιρετικά υψηλό ποσοστό αυτοαπασχόλησης, έντονες ανισότητες στις ψηφιακές δεξιότητες και σημαντική εξάρτηση από τον τουρισμό, τη ναυτιλία και την αγορά ακινήτων.
Η μείωση του κινδύνου απαιτεί μια στρατηγική στροφή προς την καλλιέργεια νέων δεξιοτήτων που συμπληρώνουν, αντί να ανταγωνίζονται, την Τεχνητή Νοημοσύνη. O Εγγραμματισμός στην Τεχνητή Νοημοσύνη (AI Literacy) καθίσταται πλέον βασική ανάγκη, ώστε οι εργαζόμενοι α) να κατανοούν πώς να χρησιμοποιούν τα νέα εργαλεία (όπως π.χ. το prompt engineering) β) να αναγνωρίζουν τα όρια και τα πιθανά «λάθη» τους και γ) να συνεργάζονται αρμονικά με αυτά. Παράλληλα, πρέπει να δοθεί έμφαση και στροφή προς δεξιότητες Soft Skills, που η Τεχνητή Νοημοσύνη αδυνατεί να υποκαταστήσει όπως προς: την κριτική σκέψη, την ηθική κρίση, την ενσυναίσθηση και την προσαρμοστικότητα.
Χρονολογικά οι εξελίξεις στην Ελλάδα είχαν ως εξής:
- Τον Φεβρουάριο 2025, παρουσιάστηκαν οι λεπτομέρειες της Εθνικής Στρατηγικής για την Τεχνητή Νοημοσύνη, εστιάζοντας στην ηθική χρήση, την εκπαίδευση και εφαρμογές σε υγεία και πολιτισμό.
- Τον Απρίλιο ξεκίνησε το «Φάρος (Pharos AI Factory)», υποστηριζόμενο από τον υπερυπολογιστή Daedalus, με πρώτους στόχους την υγεία, τον πολιτισμό και τη βιωσιμότητα.
- Τον Ιούνιο διοργανώθηκε το Athens AI Summit, το μεγαλύτερο συνέδριο της Τεχνητής Νοημοσύνης στη χώρα, εστιάζοντας στην ψηφιακή μεταμόρφωση. Παράλληλα παρουσιάζονται τα πρώτα μοντέλα Τεχνητής Νοημοσύνης για την πρόληψη πυρκαγιών στη Μεσόγειο.
- Τον Ιούλιο, το συμπόσιο Greeks in AI στην Αθήνα έφερε κοντά Έλληνες ερευνητές από όλο τον κόσμο δείχνοντας τη δυναμική της χώρας στον τομέα της τεχνολογίας.
- Τον Σεπτέμβριο ανακοινώθηκε η συνεργασία «OpenAI for Greece», εισάγοντας το ChatGPT Edu στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συζήτησε με τον Demis Hassabis της Google DeepMind στο Athens Innovation Summit. Τον Οκτώβριο εγκρίθηκαν AI Factory Antennas σε Κύπρο, Μάλτα, Βόρεια Μακεδονία και Σερβία, κάνοντας το «Φάρος (Pharos)» περιφερειακό κόμβο. Το Νοέμβριο φιλοξενήθηκε το 4th GenAI Summit στην Αθήνα, εστιάζοντας σε generative AI. Το Δεκέμβριο ψηφίστηκε νομοσχέδιο για τη χρήση του «Φάρου (Pharos)», με έμφαση σε υγεία, περιβάλλον και πολιτισμό.
Επιγραμματικά οι σημαντικότερες ελληνικές εξελίξεις του 2025 στην Τεχνητή Νοημοσύνη ήταν:
- Η υλοποίηση του υπερυπολογιστή «ΔΑIΔΑΛΟΣ» και του Data Center στο Λαύριο που είναι ένα από τα σημαντικότερα τεχνολογικά έργα υποδομής των τελευταίων δεκαετιών παρέχοντας Υπολογιστική Ισχύ
- η έναρξη του AI Factory «Φάρος (Pharos)», που έθεσε τις βάσεις για έναν εθνικό κόμβο που θα εξυπηρετεί όλη τη Νοτιοανατολική Ευρώπη και
- η πρωτοβουλία «OpenAI for Greece», με στόχο την ενίσχυση της AI literacy και την είσοδο του ChatGPT Edu στα σχολεία
Εξελίξεις στον Κόσμο (Η έναρξη της Εποχής της Agentic AI)
Παγκοσμίως, το 2025 δεν ήταν μόνο μια καλή χρονιά αλλά «μια εξαιρετικά καλή χρονιά» καθώς η Τεχνητή Νοημοσύνη είδε εκρηκτικές καινοτομίες και την ισχυροποίηση σχεδόν όλων των μοντέλων που πλέον δίνουν έμφαση α) στην απόκτηση λογικής (reasoning) και β) στην αυτονομία.
Το 2025 η Τεχνητή Νοημοσύνη σφραγίστηκε από την κυκλοφορία του GPT-5 (Αύγουστος 2025) και του Gemini 3 (Δεκέμβριος 2025) που σηματοδότησαν τη μετάβαση σε μοντέλα που μπορούν να «σκέφτονται» πριν απαντήσουν, μειώνοντας δραματικά τις παραισθήσεις (hallucinations). Παράλληλα είδαμε τους πρώτους AI Agents να πραγματοποιούν αγορές και πληρωμές αυτόνομα για λογαριασμό χρηστών!
Είδαμε, επίσης, επενδύσεις μαμούθ δισεκατομμυρίων δολαρίων, όπως αυτή για το Project Stargate που επιβεβαίωσαν ότι η ισχύς των τσιπ είναι το νέο «ψηφιακό πετρέλαιο».
Στο Ρυθμιστικό Πλαίσιο όπως πάντα η Ευρώπη πρωτοπόρησε με την πλήρη ενεργοποίηση των απαγορεύσεων του EU AI Act θέτοντας αυστηρά όρια στη βιομετρική παρακολούθηση και την κοινωνική βαθμολόγηση των ανθρώπων.
Χρονολογικά οι εξελίξεις στον κόσμο είχαν ως εξής:
- Τον Ιανουάριο, η DeepSeek κυκλοφόρησε το DeepSeek-R1, ανοιχτού κώδικα μοντέλο με υψηλές επιδόσεις.
- Τον Φεβρουάριο, η OpenAI λάνσαρε το ChatGPT Deep Research για αναφορές με παραπομπές και η Γαλλική Mistral AI κυκλοφόρησε το νέο Le Chat.
- Τον Μάρτιο δημιουργήθηκε το «Super-Turing AI» και η Mastercard λανσάρει το Agent Pay, επιτρέποντας σε AI agents να κάνουν αγορές και συναλλαγές για λογαριασμό καταναλωτών και επιχειρήσεων.
- Τον Μάιο, η Google DeepMind λάνσαρε το Veo 3 και το Gemini 2.5 Pro ενώ η Anthropic κυκλοφόρησε το Claude 4.
- Τον Αύγουστο κυκλοφόρησε το GPT-5 από OpenAI.
- Τον Οκτώβριο εμφανίστηκαν εκπληκτικά προηγμένα μοντέλα από Google DeepMind για τον καιρό. Τον Νοέμβριο κυκλοφόρησε το GPT-5.1 από την OpenAI και το Gemini 3 από την Google. Επίσης, η Αλβανία διορίζει την «Diella», την πρώτη AI-Υπουργό για δημόσιες συμβάσεις και η FDA ξεπερνάει τις 200 εγκρίσεις AI based ιατρικών συσκευών.
- Τον Δεκέμβριο παρουσιάστηκε το Nemotron 3 από Nvidia και παρουσιάζεται η πιο επιτυχημένη πρόβλεψη ακραίων φαινομένων με 98% ακρίβεια χρήση τεχνολογιών Κβαντικής Τεχνητής Νοημοσύνης. Παράλληλα, ιστορικές δικαστικές αποφάσεις στις ΗΠΑ καθόρισαν το πλαίσιο αποζημιώσεων για πνευματικά δικαιώματα που σχετίζονται με Τεχνητή Νοημοσύνη.
Επιγραμματικά οι σημαντικότερες παγκόσμιες εξελίξεις του 2025 στην Τεχνητή Νοημοσύνη ήταν:
- Η κυκλοφορία των εμβληματικών μοντέλων GPT-5 και του Gemini 3, που φαίνεται ότι άλλαξαν καθοριστικά την αξιοπιστία της Τεχνητής Νοημοσύνης με σημαντικές βελτιώσεις σε reasoning, multimodal ικανότητες και agentic λειτουργίες.
- Το ρεκόρ επενδύσεων, καθώς το 2025 ήταν η χρονιά με τις μεγαλύτερες επενδύσεις στην Τεχνητή Νοημοσύνη τόσο σε επίπεδο υποδομών (υπολογιστική ισχύς, data centers, εξειδικευμένα chips) όσο και σε επίπεδο εφαρμογών, startups και κάθετων λύσεων,και
- η ενίσχυση ρυθμιστικών πλαισίων, όπως η πλήρης ενεργοποίηση του EU AI Act και παγκόσμιες πρωτοβουλίες για ηθική και ασφαλή ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Συμπέρασμα
Το 2025 επιβεβαίωσε ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν είναι πια μια «πρόσθετη λειτουργία» (feature), αλλά το θεμέλιο και η βασική υποδομή πάνω στην οποία σχεδιάζονται οι υπηρεσίες του μέλλοντος. Στην Ελλάδα, έργα όπως το «Φάρος (Pharos)» θέτουν βάσεις για σημαντικό αν όχι και ηγετικό ρόλο στην Ευρώπη, ενώ παγκοσμίως, τα νέα αναβαθμισμένα μοντέλα GPT-5 και Gemini 3 σε συνδυασμό με τις τεράστιες επενδύσεις ανοίγουν νέους ορίζοντες.
Ωστόσο, προκλήσεις όπως η διαχείριση της μετάβασης στη νέα εποχή και η ηθική χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης απαιτούν προσοχή. Το μέλλον υπόσχεται ακόμα μεγαλύτερες εξελίξεις και ανήκει σε όσους προετοιμάζονται από σήμερα για να το διεκδικήσουν. Ακριβώς γι’ αυτό, κοιτώντας πίσω, μπορούμε να πούμε ότι το 2025 ήταν «a very good year» όχι γιατί τελείωσαν οι προκλήσεις, αλλά γιατί μπήκαν οι βάσεις για να τις αντιμετωπίσουμε με ωριμότητα.
