Ευρωεκλογές: Ευκαιρία για την οικοδόμηση ευρωπαϊκής πολιτικής για την υγεία

Βασίλης Κοντοζαμάνης

Πρώην Αναπληρωτής Υπουργός Υγείας, Υποψήφιος Ευρωβουλευτής – ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ.

Η Ευρώπη ανακάμπτει από τη χειρότερη παγκόσμια πανδημία των τελευταίων 100 ετών, η οποία δημιούργησε τη συνθήκη ώστε η Ε.Ε. να αποδείξει πόσο ικανή είναι να διαχειριστεί μια υγειονομική κρίση με αμεσότητα, χωρίς ιστορικό προηγούμενο ή θεσμική μνήμη αναφορικά με τον τρόπο διαχείρισής της. Παρά το γεγονός ότι η αρμοδιότητα διαμόρφωσης των πολιτικών υγείας ήταν και παραμένει σε μεγάλο βαθμό στην ευθύνη των Κρατών Μελών, το ξέσπασμα της πανδημίας του κορονοϊού επανέφερε την ανάγκη για συλλογική δράση και εποικοδομητικό διάλογο. Στο ήδη περίπλοκο υγειονομικό και κοινωνικοοικονομικό πλέγμα, προστέθηκαν και οι συνέπειες της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Με όχημα την ενότητα και την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη οι ηγέτες της Ε.Ε. πρότειναν σειρά μέτρων για την ενίσχυση της ασφάλειας της υγείας, τη στήριξη της κοινωνικής ευημερίας όσο και την προετοιμασία για μελλοντικές κρίσεις, συμπληρώνοντας τις πολιτικές των κρατών μελών. Η περίοδος της πανδημίας θεωρήθηκε από την Επιτροπή και το Συμβούλιο «ασυνήθης περίσταση που εκφεύγει του ελέγχου της κυβέρνησης», δικαιολογώντας έκτακτες δαπάνες και ευελιξίες για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και στοχευμένα μέτρα για την υποστήριξη επιχειρήσεων και εργαζομένων.

Σημαντικός σταθμός στις σχετικές ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες αποτέλεσε η ιστορική απόφαση δημιουργίας του Next Generation EU (NGEU) το 2020, ύψους 806,9 δισ. ευρώ και ειδικά του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Σε συνδυασμό με τα υφιστάμενα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά Ταμεία, η Ε.Ε. διέθεσε πόρους στην απαιτούμενη χρηματοδότηση για τη δημιουργία και τη διατήρηση θέσεων εργασίας, την προαγωγή της εκπαίδευσης και τηλεκπαίδευσης, έμφαση στην εκμάθηση νέων δεξιοτήτων και κυρίως των ψηφιακών, καθώς και την προώθηση της κοινωνικής ένταξης των ατόμων που βρίσκονταν σε ευάλωτη κατάσταση. Η χρηματοδοτική ανταπόκριση της Ε.Ε. θεωρήθηκε και υπήρξε μια ευκαιρία να προαχθούν οι ενωσιακές προτεραιότητες και να αναζητηθούν τρόποι ενίσχυσης του συντονισμού μεταξύ των κρατών μελών για την αντιμετώπιση των περιφερειακών ανισοτήτων, αλλά και την προετοιμασία για μελλοντικές κρίσεις. Η υγειονομική κρίση υπενθύμισε και τη θεμελιώδη σημασία μιας οριζόντιας προσέγγισης που βασίζεται στην διατομεακή συνεργασία μεταξύ διαφόρων τομέων της πολιτικής, η οποία εμπεριέχεται εξάλλου και στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ε.Ε. και στον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη.

Σημαντικές πρωτοβουλίες προστέθηκαν στα παραπάνω μέτρα όπως η σύσταση της Ευρωπαϊκής Αρχής Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Καταστάσεων Έκτακτης Υγειονομικής Ανάγκης (HERA), το ψηφιακό πιστοποιητικό COVID της Ε.Ε., αλλά και πρωτοβουλίες όπως το European Health Data Space και το EU4Health Programme που συμβάλλουν στην προώθηση της καινοτομίας, της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας στην παροχή υγειονομικής περίθαλψης. Όλα αυτά αποτελούν κύρια μέσα με τα οποία θα ανοίξει ο δρόμος για μια ευρωπαϊκή πολιτική στον τομέα της υγείας, καθιστώντας την Ευρώπη κινητήρια δύναμη και στη σχετική έρευνα και καινοτομία σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η Ελλάδα σε αυτή την πρωτοφανή παγκόσμια κρίση δεν άλλαξε την πορεία της προς την πρόοδο, παρά τις προφανείς δυσκολίες που αντιμετώπισε. Τόσο η οικονομία όσο και η κοινωνία στάθηκαν όρθιες στην επέλαση του κορονοϊού και σε αυτή τη μάχη συνέβαλαν όλες οι δυνάμεις. Τη δύσκολη περίοδο 2021-2022 η πολιτεία στήριξε με δισεκατομμύρια Ευρώ την ελληνική οικονομία και κοινωνία, καλύπτοντας αμοιβές και ασφάλιση όσων δεν ήταν δυνατό να εργαστούν, ανέστειλε οφειλές, φρόντισε να διατηρήσει θέσεις εργασίας σε όλη τη χώρα και ενίσχυσε επιχειρήσεις.

Αξιομνημόνευτα, η Κυβέρνηση προχώρησε -σε χρόνους ρεκόρ- σε σημαντικές δράσεις οι οποίες συγχρηματοδοτήθηκαν σε μεγάλο βαθμό και από Ευρωπαϊκούς πόρους (ΕΣΠΑ), τόσο για την προστασία της δημόσιας υγείας από τη νόσο Covid-19, όπως οι κινητές μονάδες του ΕΟΔΥ για τη δειγματοληψία ύποπτων κρουσμάτων που δραστηριοποιήθηκαν πανελλαδικά ή η ενίσχυση των νοσοκομείων και φορέων υγείας με επικουρικό προσωπικό, όσο και σε ευρύτερες παρεμβάσεις για την υγεία, όπως η υποστήριξη της μεταρρύθμισης του θεσμού του Προσωπικού Ιατρού. Σταδιακά η ελληνική οικονομία επιστρέφει -με διεθνή αναγνώριση- σε πιο εύρωστα οικονομικά μεγέθη και σήμερα θεωρείται μία από τις πρώτες οικονομίες σε ανάπτυξη στην Ευρώπη, επιτυγχάνοντας υψηλό ρυθμό ανάπτυξης στο 2% το 2023 όταν η υπόλοιπη Ευρώπη είχε 0,4% και συνεχίζει ανοδικά το 2024.

Τέλος, μέσα από την πανδημία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έθεσε και τα θεμέλια μιας ισχυρότερης «Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας», που στοχεύει στη βελτίωση της προστασίας της υγείας των πολιτών μας, στον εξοπλισμό της ΕΕ και των Κρατών-Μελών της με τα εφόδια (υλικά και άυλα) ώστε να προλαμβάνουν και να αντιμετωπίζουν καλύτερα μελλοντικές πανδημίες και στη βελτίωση της ανθεκτικότητας των ευρωπαϊκών συστημάτων υγείας. Υπό το φως όλων αυτών των δεδομένων, καθίσταται προφανής η ανάγκη κατάλληλων επιλογών, για τη μελλοντική διαπραγμάτευση και υλοποίηση των πολιτικών αυτών μέσα στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα όπως το Ευρωκοινοβούλιο. Η αξιοπιστία, η αποδεδειγμένη επιτυχής διαχείριση και οι γνώσεις θα πρέπει να ληφθούν υπόψη ως κριτήρια τέτοιων επιλογών για τους εκπροσώπους τους από τους Έλληνες και τις Ελληνίδες, για το προσωπικό τους συμφέρον, για το εθνικό δημόσιο συμφέρον και βέβαια για μια ενωμένη και ασφαλή Ευρώπη, όπως την επιθυμούμε, με οικονομική ευημερία και κοινωνική μέριμνα.

Διαβάστε επίσης:

Bulgari: Η πολυτελέστερη συλλογή στην επέτειο των 140 χρόνων

Τι συμβαίνει με την Boeing; Τα ατυχήματα και οι παχυλοί μισθοί

Φωτοβολταϊκά: Πληθαίνουν οι αντιδράσεις γύρω από το net billing