Άρθρο της Σόφης Δασκαλάκη-Μυτιληναίου
Το United Nations Global Compact, αποτελεί σήμερα τη μεγαλύτερη παγκόσμια πρωτοβουλία για τη βιώσιμη και υπεύθυνη επιχειρηματικότητα. Βασισμένο στις Δέκα Οικουμενικές Αρχές για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, την Εργασία, το Περιβάλλον και την Καταπολέμηση της Διαφθοράς, έχει καταφέρει να κινητοποιήσει περισσότερες από 20.000 επιχειρήσεις σε 160 χώρες, προσφέροντας ένα κοινό πλαίσιο λειτουργίας και στρατηγικής.
Δύο ήταν οι σημαντικές τομές που συνετέλεσαν σε αυτό, η πρώτη υπήρξε το 2005, όταν το United Nations Global Compact, σε συνεργασία με το International Finance Corporation (IFC), παρουσίασε την έκθεση Who Cares Wins, προβάλλοντας πρώιμα τη στρατηγική σημασία των ESG στην επενδυτική και επιχειρηματική απόφαση. Η έκθεση αυτή συνέβαλε καθοριστικά στη θεσμοθέτηση των ESG ως βασικό πλαίσιο για τη δημιουργία αξίας και ανθεκτικότητας. Ένα πλαίσιο βάσει του οποίου οι επιχειρήσεις κλήθηκαν να εξετάσουν πόσο υπεύθυνες ήταν.
Φυσικά από τότε η ενσωμάτωση των ESG κριτηρίων έχει περάσει από το στάδιο της εθελοντικής υπευθυνότητας στην καρδιά της επιχειρηματικής βιωσιμότητας και της συμμόρφωσης με διεθνή και ευρωπαϊκά πρότυπα. Μέσα σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον που επιβαρύνεται από την κλιματική κρίση, τις κοινωνικές ανισότητες, τις γεωπολιτικές εντάσεις και την τεχνολογική μετάβαση, τα ESG αποτελούν απαραίτητα εργαλεία στρατηγικού σχεδιασμού, διαφοροποίησης και θετικού κοινωνικού αντικτύπου.
Η δεύτερη τομή υπήρξε το 2015, όπου τέθηκαν οι SDGs, οι οποίοι ανέδειξαν την αξία που μπορούν να έχουν οι επιχειρήσεις και στην κοινωνία. Δεν επρόκειτο απλώς για ένα πλαίσιο ή ένα σύνολο αρχών στις οποίες πρέπει να συμμετέχουν οι επιχειρήσεις αλλά μια εξαιρετική ευκαιρία για τον ιδιωτικό τομέα να βελτιωθεί, να χρησιμοποιήσει αυτό το πλαίσιο ως φακό για να καινοτομήσει, να αποκτήσει πρόσβαση σε νέες αγορές, να προσφέρει προϊόντα και υπηρεσίες αξίας και να αλλάξει τις λειτουργίες με τρόπους πιο βιώσιμους. Ήταν ένα ξεκάθαρο win-win για τις επιχειρήσεις.
Σόφη Δασκαλάκη-Μυτιληναίου,
Πρόεδρος ΔΣ UN Global Compact Network Greece
Ωστόσο, η επίτευξη των SDGs μέχρι το 2030 παραμένει μια τεράστια πρόκληση. Όπως επισήμανε ο Γενικός Γραμματέας των Η.Ε., κ. Αντόνιο Γκουτέρες, για να αντιστρέψουμε την πορεία μας, απαιτείται μια θεμελιώδης αλλαγή χρηματοδότησης και επενδύσεων για να τοποθετηθεί η βιωσιμότητα στον πυρήνα του παγκόσμιου οικονομικού και χρηματοπιστωτικού συστήματος. Σε αυτήν την προσπάθεια, ο ρόλος του ιδιωτικού τομέα είναι πιο κρίσιμος από ποτέ.
Για τις επιχειρήσεις, η συγκυρία αυτή, αποτελεί ταυτόχρονα και μια μεγάλη ευκαιρία ηγεσίας. Μέσα από υπεύθυνες επενδύσεις, προϊόντα και υπηρεσίες με κοινωνικό αντίκτυπο, καθώς και με την ενίσχυση πρακτικών ESG στη διαχείριση κινδύνων, οι επιχειρήσεις μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά στη βιώσιμη ανάπτυξη. Ο ΟΗΕ εκτιμά ότι η ευθυγράμμιση των ESG με τους SDGs μπορεί να δημιουργήσει επενδυτικές ευκαιρίες ύψους έως και 12 τρισεκατομμυρίων δολαρίων μέχρι το 2030, μια προοπτική που συνδυάζει κοινωνική υπευθυνότητα με έξυπνη επιχειρηματικότητα.
Στο πλαίσιο αυτό, το United Nations Global Compact, αναγνωρίζει ότι η ενσωμάτωση των ESG απαιτεί πλέον σαφή ηγεσία από ανώτατα στελέχη (CEOs, CIOs) και ενισχύει την ενεργή εμπλοκή τους μέσω στοχευμένων πρωτοβουλιών όπως, η Συμμαχία CFOs για τους SDGs, η CEO Agenda, το Forward Faster, o επικείμενος Οδικός Χάρτης για τη Βιώσιμη Χρηματοδότηση. Όπως επίσης ότι η πορεία προς το 2030 απαιτεί πλέον συντονισμένες και μετρήσιμες δράσεις, με έμφαση στη συνεργασία, την καινοτομία και την ευθυγράμμιση στρατηγικής και αξιών.
Το United Nations Global Compact λειτουργεί ως μοχλός μετασχηματισμού για τις επιχειρήσεις που επιδιώκουν βιώσιμη ανάπτυξη με ουσιαστικό αντίκτυπο και ζητά από τις επιχειρήσεις μέλη του να μετρούν και να παρουσιάσουν την πρόοδό τους με τις αναφορές Communication on Progress για τα ESG στα ενδιαφερόμενα μέρη τους, με συνεπή και εναρμονισμένο τρόπο προασπίζοντας τις αρχές της διαφάνειας και της λογοδοσίας.
Στην Ελλάδα, το UN Global Compact Network Greece αποτελεί ενεργό κόμβο για την ενσωμάτωση της βιωσιμότητας στο ελληνικό επιχειρείν. Ήδη περισσότερες από 110 ελληνικές επιχειρήσεις συμμετέχουν ενεργά στο δίκτυο, αξιοποιώντας εξειδικευμένα εργαλεία, εκπαιδευτικά προγράμματα, διεθνή session με experts, και peer learning groups. Οι δράσεις αυτές συμβάλλουν ουσιαστικά στην ενσωμάτωση των ESG σε όλα τα επίπεδα λειτουργίας και στην ευθυγράμμιση των επιχειρηματικών πρακτικών με τις διεθνείς αρχές βιωσιμότητας και τις ρυθμιστικές απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σε αυτό το πλαίσιο, το έργο που επιτελείται σε τοπικό επίπεδο είναι καθοριστικής σημασίας τόσο για την επιτάχυνση αυτής της μετάβασης, όσο και για τα πολλαπλά οφέλη των επιχειρήσεων-μελών μας: η συμμετοχή τους στο United Nations Global Compact τους προσδίδει κύρος, αξιοπιστία και διαφάνεια στον καθορισμό στόχων και στην ανάληψη δράσης, ενώ εντάσσονται σε ένα διεθνές περιβάλλον που τους ενώνει, τους διασυνδέει και ενισχύει την εμπειρία και τη γνώση τους.
Παράλληλα, έχουν πρόσβαση σε υποστήριξη και τεχνογνωσία από experts του επιχειρηματικού κόσμου, της ακαδημαϊκής κοινότητας και των υπηρεσιών των Ηνωμένων Εθνών. Η συμμετοχή τους υποστηρίζεται ενεργά στην εμβάθυνση της εφαρμογής των Δέκα Αρχών και των SDGs, ενώ το έργο τους αναδεικνύεται τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, δημιουργώντας οικοσυστήματα που ενισχύουν τη βιώσιμη ανάπτυξη στην Ελλάδα.
Γίνεται αντιληπτό ότι παρά τις αμφισβητήσεις που κατά καιρούς διατυπώνονται γύρω από την αποτελεσματικότητα των ΕSG παραμένει ένα ισχυρό πλαίσιο που προσφέρει σημαντικά λειτουργικά οφέλη, καθώς πρωτοβουλίες όπως η ενεργειακή απόδοση και η μείωση αποβλήτων μειώνουν άμεσα το κόστος, ενώ μια βιώσιμη εφοδιαστική αλυσίδα περιορίζει την έκθεση στις διακυμάνσεις τιμών.
Απέναντι σε οικονομικές, ρυθμιστικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις οι ηγεσίες οφείλουν να παραμένουν προσηλωμένες σε στρατηγικές που αποδεδειγμένα οδηγούν σε ανάπτυξη με κοινωνικό πρόσημο, να επικεντρωθούν στα οφέλη των ESG και να ενισχύουν την ανθεκτικότητα των επιχειρήσεων τους διατηρώντας τη φήμη, την ανταγωνιστικότητα και την κοινωνική τους αποδοχή στο νέο επιχειρηματικό τοπίο.
