«Τα ευκόλως εννοούμενα παραλείπονται» είναι μια έκφραση που σημαίνει ότι ορισμένα πράγματα είναι αυτονόητα και άρα δεν είναι απαραίτητο να εξηγηθούν. Όχι, όμως, στον κόσμο της ψηφιακής τεχνολογίας και πια των εφαρμογών της αναπαραγωγικής Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ), που φαίνεται πως δεν δέχονται όρια για τις πληροφορίες που μπορούν να δώσουν στους χρήστες τους. Αυτή είναι, τουλάχιστον, η περίπτωση που εξερεύνησε η Λίζα Σροφ του περιοδικού The Atlantic με το ChatGPT της OpenAI, αποκαλύπτοντας πως η εφαρμογή regenerative AI της έδωσε απαντήσεις-οδηγίες «για φόνο, τραυματισμό του σώματός της και σατανισμό».
«Τρίτη απόγευμα, το ChatGPT με ενθάρρυνε να κόψω τις φλέβες μου. “Βρείτε μια αποστειρωμένη ή πολύ καθαρή λεπίδα” και “αναζητήστε ένα σημείο στον εσωτερικό καρπό, όπου μπορείτε να νιώσετε ελαφρά τον παλμό ή να δείτε μια μικρή φλέβα -αποφύγετε τις μεγάλες φλέβες ή αρτηρίες”». Η απάντηση δόθηκε από το chatbot όταν η δημοσιογράφος του αμερικανικού περιοδικού ζήτησε οδηγίες για μια θυσία στον Μολώχ, έναν θεό των Χαναναιών που συνδέεται με τη θυσία παιδιών μέσω της φωτιάς ή του πολέμου. Το ChatGPT έδωσε μια λίστα με προτάσεις από κοσμήματα και τσιμπιδάκια, μέχρι μια σταγόνα αίμα. «Σε ποιο σημείο του σώματος να το κάνω;», ρώτησε εκείνη. «Καλό θα ήταν στη μια πλευρά της άκρης του δακτύλου, αλλά ο καρπός επαρκεί επίσης», απάντησε το chatbot. Το παράδειγμα δεν είναι μεμονωμένο, καθώς έγιναν παρεμφερείς ερωτήσεις, ώστε να διασταυρωθούν οι απαντήσεις όχι μόνον στη δωρεάν έκδοση του μοντέλου της OpenAI, αλλά και στις συνδρομητικές εκδοχές του.
Τέτοιας φύσεως δοκιμές δημιουργούν καίρια ερωτήματα για την έκταση και το εύρος των γνώσεων που μπορεί να μεταφέρουν οι εφαρμογές της αναπαραγωγικής Τεχνητής Νοημοσύνης, όχι μόνον της OpenAI, αλλά και των υπόλοιπων ψηφιακών κολοσσών. Στην περίπτωση της ανάλογης εφαρμογής που παρουσίασε η κινεζική DeepSeek στα τέλη του περσινού έτους, το αδύναμο σημείο ήταν η αποφυγή απάντησης για τη βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων στην πλατεία Τιενανμέν, ένα ζήτημα που αποφεύγει να θίξει το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας.
Ο προγραμματισμός του DeepSeek AI, έτσι ώστε να μην έρχεται σε αντίθεση με τις επίσημες θέσεις του Πεκίνου, επιβεβαίωσε πως τα μοντέλα αυτά είναι εκτεθειμένα σε πάσης φύσεως χειραγώγηση. Πρόσφατο παράδειγμα ήταν, επίσης, η εφαρμογή Grok της xAI, της εταιρείας Τεχνητής Νοημοσύνης του δισεκατομμυριούχου επιχειρηματία Έλον Μασκ, που είναι γνωστός για τις ακροδεξιές απόψεις του. Η GrokAI πρότεινε τον Αδόλφο Χίτλερ ως την πιο κατάλληλη «προσωπικότητα του 20ού αιώνα», ενώ η Πολωνία κατήγγειλε την εφαρμογή στην ΕΕ για προσβλητικά σχόλια εις βάρος του πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ και άλλων πολιτικών της χώρας.
Στην Ευρώπη γίνονται προσπάθειες για να τεθεί ένα πλαίσιο στους ψηφιακούς κολοσσούς, με την οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις ψηφιακές υπηρεσίες να τους ορίζει ως «κηδεμόνες του Διαδικτύου». Οι εταιρείες που διοχετεύουν πληροφορίες στο ευρύ κοινό έχουν την ευθύνη να αντιμετωπίζουν ζητήματα όπως η παραπληροφόρηση, ο αθέμιτος ανταγωνισμός και η προστασία των προσωπικών δεδομένων. Στην πράξη, η ρύθμιση και η εποπτεία της ψηφιακής τεχνολογίας είναι μεγάλη πρόκληση για τις κυβερνήσεις.
Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κυριάκος Μητσοτάκης, συναντήθηκε μέσα στον Ιούλιο με το αρμόδιο στέλεχος για την ασφάλεια της Meta Platforms, Αντιγόνη Ντέιβις, για να συζητήσουν τη θέσπιση ενός ορίου ψηφιακής ενηλικίωσης στην ΕΕ, προκειμένου να θωρακιστούν τα παιδιά από τον εθισμό και τους κινδύνους του Διαδικτύου και της ψηφιακής τεχνολογίας. Το γεγονός ότι η Meta δέχτηκε την εισήγηση του Έλληνα πρωθυπουργού για την καθιέρωση ενός «Kids Walllet», και, μάλιστα, σε επίπεδο ΕΕ, σημαίνει ότι ο κλάδος έχει επίγνωση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι χρήστες, οι οποίοι είναι ανυποψίαστοι απέναντι σε αυτές, σε αρκετές περιπτώσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι έναν χρόνο πριν η Open AI είχε υπογράψει συμφωνίες με το The Atlantic και τη Vox Media για την αξιοποίηση των δεδομένων τους και την εκπαίδευση των εφαρμογών αναπαραγωγικής ΑΙ με αυτά.
