Η Ελλάδα, αν και πρωταγωνίστησε στην εκχώρηση των αδειών κινητής τηλεφωνίας πέμπτης γενιάς (5G), εν τούτοις πέντε χρόνια μετά, οι Έλληνες χρήστες ακόμη δεν έχουν στη διάθεσή τους πραγματικές υπηρεσίες 5G. Οι εταιρείες αναφέρουν ότι προσφέρουν κινητές υπηρεσίες 5G σε όλη την επικράτεια, αλλά στην πραγματικότητα το μόνο που έχει αλλάξει στη ζωή τους είναι η ταχύτητα πρόσβασης στο διαδίκτυο, που αναβαθμίστηκε ουσιαστικά με το σηματάκι στην πάνω δεξιά γωνία του κινητού τους.
Δεν υπάρχει καμία αυθεντική υπηρεσία κινητής τηλεφωνίας 5G σε λειτουργία αυτήν τη στιγμή, πλην της υπηρεσίας που προσφέρει ο ΟΤΕ για την κάλυψη των αναγκών της σταθερής ασύρματης πρόσβασης (fixed wireless access). Είναι η μοναδική slicing εφαρμογή που έχει αναπτυχθεί στη χώρα μας και η οποία φαίνεται να είναι πετυχημένη. Μάλιστα, ο ΟΤΕ ήταν ο πρώτος στον ευρωπαϊκό όμιλο της Deutsche Telekom που υλοποίησε τη συγκεκριμένη εφαρμογή. Παράγοντες της αγοράς αναφέρουν ότι η υπηρεσία FWA ήταν το τελευταίο στοίχημα του πρώην επικεφαλής του ΟΤΕ, Μιχάλη Τσαμάζ, το οποίο ήταν αρκετά πετυχημένο, αφού μέχρι τώρα έχει φέρει σχεδόν 20.000 χρήστες.
Σημειώνεται ότι με την υπηρεσία αυτή ο ΟΤΕ απαντά και στο Starlink του Ελον Μάσκ, που φαίνεται να κερδίζει συνεχώς πελάτες στη χώρα μας, ειδικά στην αγροτική και νησιωτική επικράτεια της Ελλάδας. Ο ΟΤΕ σύντομα θα προσθέσει και την υπηρεσία φωνής.
Πάντως, πέραν του FWA, δεν υπάρχουν άλλες επιτυχημένες εφαρμογές 5G στην Ελλάδα. Κάποιες «κάθετες» υπηρεσίες, όπως είναι εκείνη της Vodafone στον ΟΛΠ, φαίνεται να μην προχώρησε πέραν του ΟΛΠ. Έτσι, παρά το γεγονός ότι οι ελληνικές εταιρείες έλαβαν εγκαίρως σε σχέση με άλλες χώρες της Ε.Ε. και σχετικά φθηνά το φάσμα για την κινητή τηλεφωνία 5ης γενιάς, πολύ λίγη είναι η αξιοποίηση του.
Η παροχή της υπηρεσίας FWA δεν γίνεται σε όλη την Ελλάδα και η λειτουργία της περιλαμβάνει πολύ περιορισμένο αριθμό χρηστών κάθε φορά. Επίσης, δεν μιλάμε για μια εφαρμογή κρίσιμης σημασίας και πραγματικού χρόνου, όπως π.χ. είναι η αυτόματη οδήγηση οχήματος (robo-taxis κ.λπ.) ή άλλες εφαρμογές όπως η παράδοση αγαθών με drones κ.λπ.
Τι ισχύει με το 5G σε Ευρώπη και ΗΠΑ
Τα παραπάνω δεν ισχύουν μόνον για την Ελλάδα, αλλά και για ολόκληρη την Ευρώπη. Πρόσφατο δημοσίευμα της γερμανικής Handelsblatt επεσήμανε αυτήν την καθυστέρηση της Ευρώπης, τόσο απέναντι στις ΗΠΑ όσο και σε άλλες χώρες της Ασίας (Ν. Κορέα, Κίνα). «Το δίκτυα κινητής τηλεφωνίας 5G εξακολουθούν να υστερούν έξι χρόνια μετά την εισαγωγή τους στη Γερμανία», αναφέρει το δημοσίευμα. Και συνεχίζει: «Κανένας από τους Γερμανούς τηλεπικοινωνιακούς παρόχους δεν έχει καταφέρει μέχρι στιγμής να υλοποιήσει την υποσχόμενη επικοινωνία σε πραγματικό χρόνο».
Παράγοντες της αγοράς αναφέρουν ότι αυτό είναι το αποτέλεσμα πολλών παραγόντων. Η βασική, όμως, αιτία υστέρησης της Ευρώπης έναντι της Αμερικής και της Ασίας είναι η απουσία κεφαλαίων, που θα χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξη των ασύρματων επικοινωνιών νέας γενιάς. Όπως επισημαίνουν γνώστες του θέματος, οι Αμερικανοί έχουν πολύ μεγαλύτερη αγορά, πολύ μεγαλύτερη κεφαλαιοποίηση και μια πιο ευέλικτη ρύθμιση που προσφέρει περισσότερες ευκαιρίες. Έτσι, η Telekom Mobile USA, σε αντίθεση με τη μητρική εταιρεία Deutsche Telekom και φυσικά τον ΟΤΕ, έχει αναπτύξει μέχρι σήμερα τουλάχιστον 30 εφαρμογές 5G.
Μια από αυτές είναι το slicing του 5G, με στόχο να προσφέρει on demand διασυνδεσιμότητα των POS των επαγγελματιών σε εκδηλώσεις συνάθροισης κοινού, όπως π.χ. συναυλίες, αθλητικοί αγώνες κ.λπ. Το slicing είναι η τμηματοποίηση του φάσματος και η αξιοποίηση μιας «φέτας (slice)» για συγκεκριμένες εφαρμογές. Όσα περισσότερα slicing δημιουργεί ο πάροχος, τόσο περισσότερες εφαρμογές έχει αναπτύξει.
Γρήγορο Ίντερνετ στα… χαρτιά
Μια άλλη «φέτα» που δημιούργησε η T-Mobile USA, τη χρησιμοποιεί για να την προσφέρει -έναντι ανταλλάγματος- στους χρήστες online παιχνιδιών, προκειμένου να έχουν καλύτερη εμπειρία παιχνιδιού. Η εφαρμογή αυτή θα έρθει σύντομα στη Γερμανία και πιθανόν και στον ΟΤΕ.
Κάτι αντίστοιχο έχει κάνει και η Singtel στη Σιγκαπούρη. Η τελευταία -με το slicing που έχει κάνει- μοιράζει experience passes αντί π.χ. 10 ευρώ. Τα passes αυτά προσφέρουν απρόσκοπτη πρόσβαση του χρήστη σε φωνή, video και δεδομένα για ένα Σαββατοκύριακο, όταν π.χ. παρακολουθεί το Grand Prix της Σιγκαπούρης. Με τον τρόπο αυτό, πρακτικά οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι ανά τον κόσμο προσπαθούν να διαφοροποιηθούν από την κλασική υπηρεσία της απλής διασύνδεσης, προκειμένου να αυξήσουν τα έσοδά τους και την αξία του.
Ωστόσο, για να προσφερθούν αυτές οι υπηρεσίες, υπάρχουν κάποιες προϋποθέσεις. Δεν αρκεί η αλλαγή των κεραιών του δικτύου κινητής -όπως έχει συμβεί κατά κόρον στην Ευρώπη και την Ελλάδα- όπου οι χρήστες φαίνεται ότι έχουν 5G αλλά στην πραγματικότητα έχουν 4G, με μεγαλύτερη «διατομή σωλήνα» μεταφοράς δεδομένων. Οι ειδικοί χαρακτηρίζουν την υπηρεσία αυτή… γιαλατζί 5G.
Οι πραγματικές εφαρμογές 5G -stand alone τις ονομάζουν οι ειδικοί- απαιτούν εκ βάθρων δομική αλλαγή των δικτύων κινητής. Και αυτό καθώς αλλάζει τόσο το δίκτυο κορμού (core network), αλλά και το ακραίο δίκτυο (κεραίες). Το νέο 5G δίκτυο είναι περισσότερο πληροφορική και λιγότερο συστήματα μετάδοσης σημάτων, όπως είναι τα κλασικά δίκτυα τηλεπικοινωνιών.
Για να γίνουν αυτά απαιτούν μια νέα φιλοσοφία στον σχεδιασμό των δικτύων κινητής τηλεφωνίας. Το κυριότερο, όμως, είναι ότι απαιτούν μεγάλα κεφάλαια που αυτήν τη στιγμή δεν διαθέτει η πανσπερμία παρόχων της Ευρώπης. Ακόμη και οι χρήστες πρέπει να αλλάξουν συσκευές. Π.χ. οι μόνες συσκευές που «παίζουν» 5G Stand Alone στην Apple, είναι τα μοντέλα iPhone 15 και πάνω. Στην Xiaomi 5G SA κινητά είναι από το μοντέλο 13 και άνω.