Δυναμική παρουσία στον παγκόσμιο χάρτη της αεροδιαστημικής καινοτομίας αποκτά η Ελλάδα, με τα παραδείγματα εγχώριων startups που φέρνουν τη χώρα πιο κοντά στο… Διάστημα να πληθαίνουν. Πρόσφατο παράδειγμα η Lexion, μια startup που φιλοδοξεί να αλλάξει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο η ανθρωπότητα προσεγγίζει το Διάστημα.
Στόχος της ελληνικής εταιρείας, που πρόσφατα εξασφάλισε μια θέση στη θερμοκοιτίδα της ευρωπαϊκής ΝΑΣΑ στην Ελλάδα, είναι η κατασκευή ενός πλήρως επαναχρησιμοποιούμενου διαστημοπλοίου, το οποίο θα μειώσει δραστικά το κόστος πρόσβασης σε τροχιά, φέρνοντας τις εκτοξεύσεις πιο κοντά στη λογική ενός αεροδρομίου, παρά μιας παραδοσιακής διαστημικής αποστολής.
Ήδη η Lexion, όπως εξηγεί στο powergame.gr ο ιδρυτής της, κ. Ιωάννης Αλεξόπουλος, έχει κατασκευάσει ένα λειτουργικό μοντέλο της μηχανής, αποδεικνύοντας στην πράξη τη βιωσιμότητα του εγχειρήματος, γεγονός που και βοήθησε στην προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων. Το επόμενο βήμα είναι η κατασκευή ενός πλήρως λειτουργικού πρωτοτύπου μέσα στην επόμενη διετία.
Στάδιο που απαιτεί νέους στρατηγικούς επενδυτές με όραμα και μακροπρόθεσμο ορίζοντα, εξ ου και η εταιρεία μεθοδεύει επόμενο γύρο χρηματοδότησης το φθινόπωρο του 2025, με το ενδιαφέρον από την Ελλάδα και το εξωτερικό να είναι ήδη έντονο.
Δραστική μείωση κόστους
Η Lexion ξεκίνησε από τη Σχολή Μηχανολόγων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, όταν ο Ιωάννης Αλεξόπουλος, με εμπειρία στο R&D και τον χώρο των startups, αποφάσισε να στήσει μια εταιρεία που δεν θα περιοριζόταν στη βελτίωση υπαρχόντων τεχνολογιών, αλλά θα σχεδίαζε «από το μηδέν» λύσεις πρόωσης με βάση τις θεμελιώδεις αρχές της Φυσικής. Γρήγορα κατάφερε να συγκροτήσει μια ομάδα συνεργατών και να προσελκύσει επενδυτές από τον χώρο των πράσινων τεχνολογιών και του investment banking, τόσο στην Ελλάδα, όσο και διεθνώς.
Στην καρδιά της καινοτομίας της Lexion βρίσκεται η μηχανή APEX (Airbreathing Pulsed EXplosions). Πρόκειται για ένα υβριδικό σύστημα που συνδυάζει χαρακτηριστικά turbofan, ramjet και πυραυλοκινητήρα, με δυνατότητα να λειτουργεί τόσο με ατμοσφαιρικό οξυγόνο, όσο και με εσωτερικά αποθηκευμένο οξειδωτικό.
Η προσέγγιση αυτή ανατρέπει τις ισορροπίες: οι σημερινοί πύραυλοι χρειάζονται να μεταφέρουν μεγάλες ποσότητες οξειδωτικού, γεγονός που οδηγεί σε χαμηλή αποδοτικότητα και τεράστιο αρχικό βάρος.
Το αποτέλεσμα είναι η ανάγκη για πολυβάθμιους πυραύλους, με τμήματα που απορρίπτονται κατά την άνοδο. Αντίθετα, το διαστημόπλοιο της Lexion θα απογειώνεται σαν αεροσκάφος, θα φτάνει υπερηχητικές ταχύτητες χρησιμοποιώντας ατμοσφαιρικό αέρα και στη συνέχεια θα μεταβαίνει ομαλά σε λειτουργία πυραύλου για να εξέλθει της ατμόσφαιρας — όλα αυτά χωρίς απορριπτόμενα στάδια.
© LEXION
Καινοτομία made in Greece
«Το όραμά μας είναι η ανάπτυξη ενός πλήρως επαναχρησιμοποιούμενου διαστημοπλοίου με τεχνολογία APEX, το οποίο θα μπορεί να φτάνει υπερηχητικές ταχύτητες χρησιμοποιώντας ατμοσφαιρικό αέρα και στη συνέχεια να μεταβαίνει ομαλά σε λειτουργία πυραύλου για να εξέλθει της ατμόσφαιρας — όλα αυτά χωρίς απορριπτόμενα στάδια. Αυτή η προσέγγιση όχι μόνο μειώνει δραστικά το κόστος ανά κιλό ωφέλιμου φορτίου σε τροχιά, αλλά μπορεί να φέρει τις εκτοξεύσεις πιο κοντά σε επίπεδα πολυπλοκότητας αντίστοιχα με εκείνα ενός αεροδρομίου, παρά μιας κλασικής διαστημικής αποστολής. Έτσι, η πρόσβαση στο διάστημα γίνεται συχνότερη, ευκολότερη και σημαντικά λιγότερο δαπανηρή», αναφέρει ο κ. Αλεξόπουλος.
Όπως προσθέτει ο ίδιος, ήδη η Lexion έχει κατασκευάσει ένα λειτουργικό μοντέλο της μηχανής, το οποίο απέδειξε στην πράξη την ικανότητα μετατροπής παλμών σε χρήσιμο έργο, λειτουργώντας ως proof of concept τόσο για την εξασφάλιση ιδιωτικών επενδύσεων, όσο και για την τεχνική αξιολόγηση πριν από την έναρξη της συνεργασίας μας με το ESA BIC.
«Αυτήν τη στιγμή βρισκόμαστε στη φάση της παραμετρικής βελτιστοποίησης του σχεδιασμού, με στόχο μέσα στα επόμενα περίπου δύο χρόνια να κατασκευάσουμε ένα νέο πρωτότυπο κατάλληλο για λειτουργία σε πραγματικές συνθήκες και για τη λήψη μετρήσεων», σημειώνει ο ιδρυτής της καινοτόμου ελληνικής startup.
Διεθνείς συνεργασίες, κεφάλαια και η Space X
Όπως προσθέτει ο ίδιος, μιλώντας στο powergame.gr, ήδη η εταιρεία συνεργάζεται με εξειδικευμένα εργαστήρια του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου και την IP-Research στην Κύπρο για ζητήματα πνευματικής ιδιοκτησίας, χτίζοντας έτσι ένα δίκτυο τεχνικής και νομικής υποστήριξης που της επιτρέπει να αναπτυχθεί σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η εταιρεία έχει ενταχθεί στο ESA BIC Greece, τον επιχειρηματικό επιταχυντή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος στην Ελλάδα, κάτι που ο Ιωάννης Αλεξόπουλος χαρακτηρίζει «καθοριστικό ορόσημο». «Μας προσφέρει όχι μόνο πόρους, αλλά και επίσημη αναγνώριση της τεχνολογικής μας πρότασης, ενώ ενισχύει τη δικτύωσή μας με κορυφαίους φορείς της διεθνούς διαστημικής βιομηχανίας», σημειώνει.
Ο κ. Αλεξόπουλος βλέπει μια νέα κούρσα στο διάστημα, όπου η στρατηγική σημασία της παρουσίας σε τροχιά μεγαλώνει. «Οι δύο βασικές προκλήσεις είναι το υψηλό κόστος ανά κιλό φορτίου και η πολυπλοκότητα των αποστολών. Η SpaceX προσπαθεί να μειώσει το κόστος με επαναχρησιμοποιούμενους πυραύλους, αλλά με αυξημένη τεχνική πολυπλοκότητα. Η δική μας λύση απλοποιεί τη διαδικασία και ανοίγει τον δρόμο για μια νέα εποχή», τονίζει.
Από το Διάστημα στη Ναυτιλία
Η τεχνολογία APEX δεν περιορίζεται στη διαστημική. Μία από τις πιο υποσχόμενες εφαρμογές της αφορά τη ναυτιλία, έναν τομέα που αναζητεί νέες λύσεις πρόωσης λόγω των αυστηρότερων περιβαλλοντικών απαιτήσεων. Σύμφωνα με τον κ. Αλεξόπουλο, η APEX μπορεί να προσφέρει ευελιξία και υπό προϋποθέσεις να λειτουργήσει με μηδενικές εκπομπές, καλύπτοντας κενά που αφήνουν οι κυψέλες καυσίμου ή οι κινητήρες υδρογόνου.
Η Lexion εξετάζει το ενδεχόμενο licensing της τεχνολογίας σε κατασκευαστές ναυτιλιακών κινητήρων, ώστε να επικεντρωθεί στην κύρια αποστολή της: την ανάπτυξη ενός ελληνικού διαστημοπλοίου που θα κάνει τις εκτοξεύσεις πιο συχνές, πιο απλές και πιο οικονομικές.
«Στόχος της ομάδας είναι, εντός της επόμενης διετίας, η ολοκλήρωση και δοκιμή ενός πλήρως λειτουργικού πρωτοτύπου του APEX σε πραγματικές συνθήκες. Παράλληλα, εξετάζονται δυνατότητες αξιοποίησης της ίδιας βασικής τεχνολογίας και σε άλλους τομείς, όπως η ναυτιλία, η παραγωγή ενέργειας και η πρόωση αεροσκαφών κάθετης απογείωσης και προσγείωσης (VTOL), επεκτείνοντας έτσι το πεδίο εφαρμογής και τον αντίκτυπο της καινοτομίας», αναφέρει ο ιδρυτής της Lexion.
