Η Κομισιόν άνοιξε σήμερα επίσημη έρευνα εναντίον της Google, εξετάζοντας αν η εταιρεία -με τη χρήση περιεχομένου από ιστοσελίδες και βίντεο στο YouTube- παραβιάζει τους κανόνες ανταγωνισμού της ΕΕ για τις ανάγκες εκπαίδευσης των μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης (AI).
Σύμφωνα με την Κομισιόν, υπάρχει σοβαρός προβληματισμός ότι η Google, ως κυρίαρχος της διαδικτυακής αναζήτησης, ενδεχομένως εκμεταλλεύεται τη θέση της για να επιβάλλει «άδικες εμπορικές συνθήκες» στους παραγωγούς περιεχομένου – ιστότοποι ενημέρωσης, blogs και δημιουργούς στο YouTube – χωρίς να τους αποδίδει όσα τους αναλογούν, ούτε να τους δίνει τη δυνατότητα να αρνηθούν τη χρήση του υλικού τους.
Ποιες πρακτικές της Google διερευνά η Κομισιόν
Η έρευνα εστιάζει σε δύο βασικές πρακτικές:
- στην ύπαρξη υπηρεσιών όπως τα AI Overviews – δηλαδή αυτόματων, παραγόμενων από AI «περιλήψεων» που εμφανίζονται πάνω από τα παραδοσιακά αποτελέσματα αναζήτησης, χρησιμοποιώντας περιεχόμενο τρίτων.
- στη χρήση βίντεο του YouTube για την εκπαίδευση των μοντέλων AI, χωρίς να προηγείται ενημέρωση, συγκατάθεση ή αποζημίωση των δημιουργών. RTL Today+2Lapresse.US+2
Με άλλα λόγια, η Κομισιόν εξετάζει αν η Google δίνει στον εαυτό της «προνόμια πρόσβασης» στο περιεχόμενο, περιορίζοντας ταυτόχρονα τις δυνατότητες άλλων εταιρειών να αναπτύξουν ανταγωνιστικά AI προϊόντα.
Καταγγελία εκδοτών και δημιουργών περιεχομένου
Η έρευνα έρχεται μετά από επίσημη καταγγελία ομάδας ανεξάρτητων εκδοτών – μεταξύ των οποίων η Independent Publishers Alliance – οι οποίοι υποστηρίζουν πως οι «AI Overviews» της Google υπονομεύουν την επισκεψιμότητα στις ιστοσελίδες τους και μειώνουν τα έσοδά τους, αφού πολλοί χρήστες ικανοποιούνται από τις αυτόματες περιλήψεις και δεν κλικάρουν στα άρθρα.
Όπως αναφέρουν, δεν υπάρχει πραγματική δυνατότητα «opt-out» – δηλαδή, να αρνηθούν τη χρήση του περιεχομένου τους για AI – χωρίς να χάσουν την πρόσβαση στα αποτελέσματα της αναζήτησης, όπως αναφέρει το Technology.org.
Για πολλούς σε αυτόν τον χώρο, η νέα έρευνα αποτελεί αναγκαίο βήμα για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης και ο σεβασμός στα πνευματικά δικαιώματα.
Αντιμέτωπη με πρόστιμα η Google – Τι απαντά ο τεχνολογικός κολοσσός
Η Google, από την πλευρά της, έχει υπερασπιστεί τις πρακτικές της, υποστηρίζοντας ότι οι νέες εμπειρίες αναζήτησης με AI διευρύνουν τις δυνατότητες των χρηστών να εξερευνούν περιεχόμενο και πως προσφέρουν ευκαιρίες ανακάλυψης σε ιστότοπους και δημιουργούς.
Ωστόσο, εάν η Κομισιόν διαπιστώσει ότι η Google παραβίασε τους κανόνες ανταγωνισμού, οι επιπτώσεις ενδέχεται να είναι σοβαρές: προβλέπονται πρόστιμα έως και 10% του παγκόσμιου ετήσιου τζίρου της εταιρείας.
Αξίζει να σημειωθεί πως η έρευνα έρχεται σε μια περίοδο που η Google ήδη έχει επιβαρυνθεί με πρόστιμα για παρόμοιες παραβάσεις – μόλις τον περασμένο Σεπτέμβριο, η Κομισιόν της επέβαλε πρόστιμο σχεδόν 3 δισ. ευρώ για κατάχρηση ισχύος στον χώρο της διαφήμισης (ad-tech).
Η σημασία της απόφασης για το μέλλον του διαδικτύου και της AI
Η έρευνα αυτή αντιπροσωπεύει ένα κρίσιμο σταυροδρόμι στην εξέλιξη του ψηφιακού τοπίου στην Ευρώπη. Καθώς η τεχνητή νοημοσύνη γίνεται όλο και πιο κεντρική στις υπηρεσίες αναζήτησης, η χρήση περιεχομένου τρίτων για την εκπαίδευση και παρουσίαση πληροφοριών εγείρει σοβαρά ερωτήματα γύρω από τη δικαιοσύνη, την οικονομική βιωσιμότητα των εκδοτών και τη λειτουργία της αγοράς.
Όπως δήλωσε η επικεφαλής ανταγωνισμού της Ε.Ε., Τερέσα Ριμπέρα, «η τεχνολογική πρόοδος δεν μπορεί να γίνει εις βάρος των θεμελιωδών αξιών μιας ελεύθερης και δημοκρατικής κοινωνίας».
Αν η Κομισιόν καταλήξει ότι η Google παρανομεί, θα στείλει ένα ισχυρό μήνυμα σε όλα τα μεγάλα τεχνολογικά μονοπώλια: η κυριαρχία σε αναζήτηση, δεδομένα και υποδομές δεν σημαίνει αυτόματα δικαίωμα στη μονοπώληση της πληροφορίας και της γνώσης.