«Αν δεν έχεις νύχια, δεν μπορείς να ξυθείς». Με αυτό τον παραστατικό τρόπο ο διευθύνων σύμβουλος του Ελληνικού Κέντρου Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ), Παντελής Τζωρτζάκης, επιχείρησε προ ημερών να περιγράψει την ανάγκη της Ελλάδας να αποκτήσει γνώση του δυναμικού που διαθέτει στην αμυντική τεχνολογία, ώστε να χτίσει ένα οργανωμένο οικοσύστημα, το οποίο θα είναι σε ανοιχτή γραμμή συνεργασίας με τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις.
Ο ίδιος, μιλώντας στο συνέδριο του ΣΕΠΕ, απηύθυνε προσκλητήριο στον κλάδο της πληροφορικής να συμμετάσχει ενεργά στην προσπάθεια για την ανάπτυξη του οικοσυστήματος της αμυντικής τεχνολογίας. Στο ίδιο μήκος κύματος και ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ, στρατηγός Δημήτρης Χούπης, ο οποίος απηύθυνε, από την πλευρά του, μια «σαφή και πατριωτική πρόσκληση» προς τις ελληνικές εταιρείες Πληροφορικής, τις scale ups και τις startups «να πάρουν μέρος σε αυτήν την εθνική προσπάθεια».
Ένα προσκλητήριο που δεν έχει μείνει αναπάντητο, αφού ήδη, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των υπευθύνων του ΕΛΚΑΚ, στο αίτημα για χαρτογράφηση του κλάδου έχουν ανταποκριθεί περί τις 600 οντότητες, εκ των οποίων 150 εργαστήρια και ερευνητικά κέντρα. Πρόκειται για επιχειρηματικές οντότητες οι οποίες, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, παράγουν αμυντική τεχνολογία ή τεχνολογίες διττής χρήσης, οι οποίες θα λειτουργήσουν ως προμετωπίδα στην εθνική προσπάθεια να αποτυπώσει και να ενεργοποιήσει η χώρα το δυναμικό που διαθέτει στον κλάδο.
Άλλωστε, ο ρόλος του ΕΛΚΑΚ είναι, πέρα από την καταγραφή, να κάνει τη γέφυρα με τις Ένοπλές Δυνάμεις για τις επιχειρησιακές τους ανάγκες, προκειμένου να τις «παντρέψει» με τις διαθέσιμες ανάγκες της αγοράς και να προχωρήσει στο matchmaking.
Η Ελλάδα έχει βαρύ πυροβολικό στο defence tech
Στην «ετοιμοπόλεμη» δεξαμενή της Ελλάδας στο defence tech αθροίζονται μια σειρά από επιχειρηματικές δυνάμεις -πολλές φορές ετερόκλητες μεταξύ τους-, οι οποίες έχουν παραγωγική δυναμική στην αμυντική τεχνολογία και τις τεχνολογίες διττής χρήσης. Από ομίλους, που ασχολούνται συστηματικά με την Άμυνα, όπως η Metlen του Ευάγγελου Μυτιληναίου, αλλά και βαριά ονόματα του επιχειρείν, όπως η Motor Oil του Γιάννη Βαρδινογιάννη, αλλά και θεσμικά κεφάλαια, όπως το EOS Capital του Απόστολου Ταμβακάκη.
Οι δύο τελευταίοι, μάλιστα, έδωσαν μόλις γενναία χρηματοδοτική ψήφο εμπιστοσύνης στην ελληνική πολυεθνική EFA Group, η οποία μαζί με τη Theon International (αμφότερες συμφερόντων Κρίστιαν Χατζημηνά) συγκροτούν έναν διεθνοποιημένο υπερ-πόλο στην αμυντική state of the art βιομηχανία, ο οποίος έχει βάλει στοίχημα να «χτίσει» ένα συνεργατικό οικοσύστημα στην εγχώρια αγορά, ικανό να ανταποκριθεί στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια απαίτηση για defence tech υψηλής τεχνολογικής αιχμής, και να εξελιχθεί σε βασικό πυλώνα της αναγεννημένης αμυντικής βιομηχανίας.
Θυμίζουμε ότι το EFA Group τρέχει βαρύ επενδυτικό πρόγραμμα 120 εκατ.ευρώ -εκ των οποίων τα 20 εκατ. έχουν ήδη επενδυθεί-, έχοντας ως παραγωγικό ορμητήριο το «Antikythera Tech Campus», το νέο υπερσύγχρονο εργοστασιακό συγκρότημα στο Κορωπί, που στεγάζει ένα οικοσύστημα τεχνολογιών αιχμής στους τομείς του ηλεκτρονικού πολέμου, των δορυφορικών συστημάτων, του software και των drones.
Στην ίδια δεξαμενή αθροίζονται εγχώριες scale ups με διεθνή δραστηριότητα, όπως οι Delian Alliance Industries, Sotiria Technology, Velos Rotors, Hack the Box, iCOMAT, αλλά και μικρότερες πολλά υποσχόμενες startups με λύσεις κυρίως στον χώρο του dual use.
Με την αμυντική βιομηχανία φλερτάρουν και οι όμιλοι της πληροφορικής, όπως οι Uni Systems, Netcompany Intrasoft, Profile, Space Hellas, Q&R, Qualco, αλλά και σύσσωμη η αγορά των τηλεπικοινωνιών, με τους ομίλους ΟΤΕ, Vodafone και Nova, αν και κινούνται παραδοσιακά μακράν του χώρου της αμυντικής βιομηχανίας, να έχουν αρχίσει να κοιτούν συστηματικά τις ευκαιρίες που δημιουργεί τρέχουσα συγκυρία, καθώς σύγχρονα αμυντικά συστήματα χωρίς υποδομές νέας γενιάς συνδεσιμότητας δεν νοούνται.
Ηλεκτρονικός πόλεμος
«Η Τεχνητή Νοημοσύνη, η ανάλυση μεγάλου όγκου δεδομένων, τα αυτόνομα και μη επανδρωμένα συστήματα, η κυβερνοασφάλεια και η τεχνολογία του Διαστήματος αποτελούν στρατιωτικούς πολλαπλασιαστές ισχύος», τόνισε χαρακτηριστικά στο συνέδριο του ΣΕΠΕ ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ, περιγράφοντας τις σύγχρονες απαιτήσεις των Ένοπλων Δυνάμεων.
Όπως είπε ο στρατηγός Δημήτρης Χούπης, «οι Ένοπλες Δυνάμεις έχουν πλήρη επίγνωση της νέας πραγματικότητας. Βρισκόμαστε σε συνεχή διαδικασία ψηφιακού μετασχηματισμού. Σήμερα η έννοια της ασφάλειας υπερβαίνει τα μέχρι τώρα όρια της κλασικής στρατιωτικής απειλής με γραμμικά χαρακτηριστικά. Αντιμετωπίζουμε πλέον μη γραμμικές απειλές. Η ασφάλεια στον 21ο αιώνα είναι πολυεπίπεδη, στην εν λόγω έκταση όλου του κράτους λειτουργία και συνυφασμένη με την εξέλιξη των απειλών και της τεχνολογίας».
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο, όπως δήλωσε πρόσφατα ο διευθυντής και πρόεδρος του Δ.Σ. του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», Βαγγέλης Καρκαλέτσης, ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει ήδη ενσωματωθεί σε κρίσιμα συστήματα της αμυντικής βιομηχανίας, όπως εφαρμογές επιτήρησης, κυβερνοασφάλειας και επαυξημένης πραγματικότητας. Επισήμανε ότι οι προοπτικές περαιτέρω αξιοποίησής της είναι σημαντικές, αρκεί να ενισχυθεί η συνεργασία ανάμεσα σε επιχειρήσεις, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας και τα πανεπιστήμια, όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες.
1 δισ. ευρώ για R&D στην Άμυνα
Πέρα από τα βαριά ευρωπαϊκά εργαλεία και πρωτοβουλίες, όπως το ReArm Europe και το SAFE, η ΕΕ επενδύει σημαντικούς πόρους στο R&D στον τομέα της Άμυνας. Μόλις χθες η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι διαθέτει 1 δισ. ευρώ για την προώθηση της συνεργατικής ευρωπαϊκής έρευνας και ανάπτυξης στον τομέα της άμυνας, στο πλαίσιο του προγράμματος εργασίας του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας (ΕΤΑ) για το 2026.
Το πρόγραμμα του 2026 θα χρηματοδοτήσει 31 θεματικές συνεργατικής έρευνας και ανάπτυξης σε βασικούς τομείς προτεραιότητας που συμφωνήθηκαν από τα κράτη-μέλη, όπως οι βασικές αμυντικές δυνατότητες, οι μελλοντικές τεχνολογίες και η καινοτομία στον τομέα της άμυνας. Επίσης, το πρόγραμμα διατηρεί ψηλά τη στήριξη για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και τις επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης.
Σύμφωνα με τη στρατηγική για την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία, το πρόγραμμα εισάγει νέα μέτρα για την επιτάχυνση και τον εξορθολογισμό των κύκλων καινοτομίας, ιδίως για τις ανατρεπτικές τεχνολογίες.
