Μπορεί να ακούγεται ως επιστημονική φαντασία, όμως η Ολλανδική εταιρεία One Third ετοιμάζεται να κυκλοφορήσει φέτος στην αγορά σκάνερ με το οποίο θα είναι εφικτή η πρόβλεψη με ακρίβεια ημέρας της διάρκειας ζωής κάθε φρούτου και λαχανικού στο ράφι.
Σήμερα, η εκτίμηση για το πόσο θα «αντέξει» ένα φρούτο και λαχανικό στο ράφι γίνεται κυρίως με βάση την ημερομηνία συγκομιδής. Η – στατική – αυτή εκτίμηση αφορά στο σύνολο κάθε παρτίδας, στην οποία, όμως, τα επιμέρους προϊόντα μπορεί να ωριμάζουν με διαφορετικό ρυθμό.
Επιπρόσθετα, οι υπάλληλοι στο τμήμα μαναβικής ενός καταστήματος λιανικής είναι αυτοί που συνήθως αξιολογούν σε τακτική βάση τα προϊόντα – κυρίως με εξ όψεως παρατήρηση- και αποσύρουν όσα κρίνουν ότι δεν είναι πλέον αποδεκτά από τους καταναλωτές.
Το σκάνερ «μαθαίνει» διαρκώς
Η One Third, χρησιμοποιώντας τεχνητή νοημοσύνη (AI), έχει «φορτώσει» σε μια μεγάλη βάση δεδομένων όλους τους γνωστούς αλγόριθμους σχετικά με την διάρκεια ζωής ενός προϊόντος. Σε κάθε κατάστημα λιανικής «ανεβαίνουν» τα τοπικά data όπως οι περιβαλλοντικές συνθήκες της συγκεκριμένης περιοχής, ενώ για κάθε παρτίδα φρούτων και λαχανικών «φορτώνονται» στη βάση όλα τα σχετικά στοιχεία (όπως είναι ο χρόνος συγκομιδής).
Η ουσιώδης διαφορά είναι ότι το σκάνερ, με υπέρυθρες ακτίνες, αξιολογεί την ποιότητα κάθε φρούτου και λαχανικού ξεχωριστά στο ράφι και την «ανεβάζει» στη βάση δεδομένων ώστε, αυτόματα, με τη χρήση των αλγόριθμων, να γίνει εξατομικευμένη πρόβλεψη της διάρκειας ζωής του.
Όσο μάλιστα προστίθενται νέα στοιχεία από κάθε φρούτο και λαχανικό, οι αλγόριθμοι επικαιροποιούνται, άρα ουσιαστικά το σκάνερ «μαθαίνει» διαρκώς.
Ο καταναλωτής με το κινητό θα «διαβάζει» κάθε φρούτο-λαχανικό στο ράφι
Προς το παρόν, η συγκεκριμένη τεχνολογία θα απευθύνεται μόνο σε επιχειρήσεις, οι οποίες, όπως τονίζουν τα στελέχη της One Third, μπορούν να πετύχουν πολύ μεγάλες εξοικονομήσεις σε ετήσια βάση γνωρίζοντας με ακρίβεια την διάρκεια ζωής κάθε φρούτου και λαχανικού καθώς θα μπορούν να μειώσουν ή ακόμη και να εξαλείψουν τις απώλειες προϊόντων που δεν είναι πλέον αποδεκτά για κατανάλωση.
Για παράδειγμα, θα μπορούν να προσφέρουν με έκπτωση τα προϊόντα των οποίων η εναπομείνασα διάρκεια ζωής είναι μικρή, όπως γίνεται σήμερα σε κάποιες αλυσίδες με το φρέσκο γάλα όταν πλησιάζει η ημερομηνία λήξης του.
Μεγάλη όμως είναι η χρησιμότητα του σκάνερ και για τις εταιρείες εμπορίας οπωροκηπευτικών, όπως και τους παραγωγούς καθώς συνολικά όλοι οι κρίκοι στην αλυσίδα παραγωγής και εμπορίας θα μπορούν να λαμβάνουν αποφάσεις για την διάθεση των προϊόντων, με ακρίβεια και ταχύτητα.
Μακροπρόθεσμα, η τεχνολογία θα είναι διαθέσιμη και στους καταναλωτές μέσω εφαρμογής (app) στο κινητό τους. Ο καταναλωτής θα σκανάρει δηλαδή με το κινητό του τα φρούτα και λαχανικά που επιθυμεί να προμηθευτεί και θα πληροφορείται πόση διάρκεια ζωής έχουν, κάνοντας καλύτερο προγραμματισμό με βάση τις ανάγκες του, με αποτέλεσμα την περαιτέρω μείωση των απωλειών τροφίμων.
Τo 1/3 των τροφίμων που παράγονται παγκοσμίως, πετιούνται
Η επωνυμία (One Third) της Ολλανδικής εταιρείας παραπέμπει ακριβώς στις πολύ μεγάλες διαστάσεις που έχει προσλάβει η απώλεια τροφίμων παγκοσμίως: το 1/3 των τροφίμων που παράγονται, πετιούνται, με το κόστος να υπολογίζεται σε 1 τρις δολάρια σε ετήσια βάση.
Με βάση τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, έως το 2030 οι ποσότητες των τροφίμων που πετιούνται θα πρέπει να έχουν μειωθεί κατά 50% με πολλαπλά οφέλη:
- μικρότερη πίεση στο περιβάλλον (νερό, έδαφος, αέρας) για παραγωγή τροφίμων,
- μικρότερο κόστος για καταναλωτές, παραγωγούς και επιχειρήσεις
- περισσότερο φαγητό διαθέσιμο για εκείνους που το έχουν ανάγκη.
Προς την κατεύθυνση αυτή ο ρόλος που καλείται να διαδραματίσει η τεχνολογία είναι ο πλέον κρίσιμος.
