Ένα τεράστιο ψηφιακό επενδυτικό κενό, της τάξης του 1,5 δισ. ευρώ, απειλεί να καθηλώσει την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων. Οι επενδύσεις που απαιτούνται για τον ουσιαστικό ψηφιακό μετασχηματισμό των ιδιωτικών εταιρειών στην Ελλάδα την επόμενη τριετία εκτιμώνται στα 3 δισ. ευρώ, ενώ το ύψος των επενδύσεων που προγραμματίζονται για τα επόμενα τρία χρόνια κινείται μόλις στο επίπεδο του 1,5 δισ. ευρώ.
«Το RRF σταματάει. Άρα, όταν αυτές οι επιχειρήσεις, στις οποίες βασιζόμαστε για να αναπτύξουμε το ΑΕΠ και να έχουμε οικονομική ευρωστία, δεν επενδύουν, βλέπουμε σαφώς πού είναι το πρόβλημα», τόνισε χθες ο καθηγητής Γιώργος Δουκίδης από το βήμα του 2ου Athex Tech Summit, παρουσιάζοντας έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και της Grant Thornton, που εντοπίζει το συγκεκριμένο ψηφιακό επενδυτικό χάσμα.
«Έχουμε ανάγκη για περίπου 3 δισ. ευρώ επενδύσεις σε πληροφορική και ψηφιακές τεχνολογίες τα επόμενα τρία χρόνια, ενώ προγραμματίζονται επενδύσεις 1,5 δισ. ευρώ. Βλέπουμε για πρώτη φορά ποσοτικοποιημένο το πρόβλημα που έχουμε αυτήν τη στιγμή και το οποίο αναμένουμε να ενταθεί από το 2026, αν αυτή η τάση συνεχιστεί», υπογράμμισε ο κ. Δουκίδης, σχολιάζοντας τα ευρήματα της μελέτης.
Επενδυτικό κενό ή και επενδύσεις στο κενό;
Οι ελληνικές επιχειρήσεις φρενάρουν από την υλοποίηση εκτεταμένων ψηφιακών επενδύσεων, αφενός «δει δη χρημάτων», αφετέρου απουσίας της κατάλληλης «κουλτούρας πειραματισμού» με τις νέες τεχνολογίες. Σύμφωνα με τον κ. Δουκίδη και την έρευνα που έγινε σε ένα δείγμα επιχειρήσεων με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 5 εκατ. ευρώ, οι οποίες παράγουν το 70% του ελληνικού ΑΕΠ, οι επιχειρήσεις έχουν ανάγκη από ψηφιακές επενδύσεις 300.000 ευρώ τα επόμενα τρία χρόνια κατά μέσο όρο.
«Όμως όταν μιλάμε μαζί τους και ρωτάμε “τι θα επενδύσετε”, μόνο 1 στις 7 απαντά ότι θα δαπανήσει 300.000 ευρώ ή και περισσότερα. Στην ουσία αυτό που προγραμματίζουν να επενδύσουν είναι 150.000 ευρώ, δηλαδή το 50%», τόνισε ο κ. Δουκίδης, περιγράφοντας το υφιστάμενο επενδυτικό κενό.
Πάντως, από τα στοιχεία της έρευνας προκύπτει και ένα έτερο χάσμα: ανάμεσα στην πρόσβαση των ελληνικών επιχειρήσεων στις ψηφιακές τεχνολογίες και στην τελική αξιοποίησή τους. Αν και η συντριπτική πλειονότητα των ελληνικών επιχειρήσεων έχει αποκτήσει ψηφιακά εργαλεία, όπως το ERP (86%), η διαχείριση αποθηκών (71%) και η διαχείριση των σχέσεων με τους πελάτες (71%), μόλις το 19% δηλώνει τελικώς ότι αξιοποιεί πλήρως τις ψηφιακές τεχνολογίες και την αυτοματοποίηση των διαδικασιών.
Αυτά τα ευρήματα μπορούν να εξηγήσουν γιατί, ενώ η πλειονότητα των επιχειρήσεων χρησιμοποιεί τις τεχνολογίες, μόνο 1 στις 2 έχει επιχειρηματικά πλεονεκτήματα από αυτές τις τεχνολογίες και μάλιστα μόνο το 7% αποκομίζει όλα τα επιχειρηματικά οφέλη σε πλήρη βαθμό (μείωση κόστους, αύξηση παραγωγικότητας, αύξηση πωλήσεων και ανταγωνιστικότητας).
Ψηφιακά αναλφάβητες στην ΑΙ
Ψηφιακή υστέρηση φαίνεται ότι χαρακτηρίζει τις ελληνικές εταιρείες και στο θέμα μοντέρνων τεχνολογιών, όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη. Πρακτικά, παρά την αυξανόμενη σημασία της ΑΙ, μόλις το 30% των εταιρειών διαθέτει κάποιο πλάνο χρήσης της, ενώ μόνο το 20% χρησιμοποιεί ήδη τεχνολογίες AI.
Ακόμα χαμηλότερα είναι τα ποσοστά εκείνων που έχουν στρατηγική AI (15%) ή κατάλληλη διαχείριση δεδομένων για την ΑΙ (10%), ενώ τελικά πλήρως έτοιμο για επιτυχημένη εφαρμογή της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι μόλις το 4%.
Η Ελλάδα με το 4% πετυχαίνει καλύτερη θέση από χώρες όπως η Βουλγαρία και η Ρουμανία, ενώ βρίσκεται σε μεγάλη απόσταση από την Πορτογαλία ή τη Δανία, που τρέχουν με υπερδιπλάσιους ρυθμούς.
Επίσης, σε ό,τι αφορά προηγμένες τεχνολογίες, όπως το cloud, η έρευνα έδειξε ότι αν και 8 στις 10 ελληνικές εταιρείες το χρησιμοποιούν, δεν αποκομίζουν συγκριτικά πλεονεκτήματα από αυτό. Αντίστοιχη είναι η εικόνα και όσον αφορά την αξιοποίηση των Data Analytics, τα οποία αξιοποιούν πλήρως λιγότερες από 1 στις 5 ελληνικές εταιρείες.
Όσον αφορά τον ψηφιακό μετασχηματισμό, η έρευνα έδειξε ότι 1 στις 2 εταιρείες έχει μια στρατηγική, όμως αυτό αφορά σε μεγάλο βαθμό καθαρά τεχνολογικές πρωτοβουλίες. Όπως προκύπτει, μόνο 1 στις 3 εταιρείες αναφέρει ότι έχει στρατηγική επιχειρηματικού μετασχηματισμού, που αφορά: μετασχηματισμό των διαδικασιών, μετασχηματισμό της εμπειρίας των πελατών και μετασχηματισμό του ίδιου του επιχειρηματικού μοντέλου.
Μάλιστα, μόνο 1 στις 5 αποκομίζει κάποια πλεονεκτήματα από αυτόν τον ψηφιακό μετασχηματισμό, ενώ μόλις 2% καταφέρνουν να επιτύχουν όλα τα επιχειρηματικά οφέλη μέσα από τον μετασχηματισμό αυτόν.
