Βήματα ώστε να σταματήσει να αγοράζει αμυντική τεχνολογία από το …«ράφι» και να αρχίσει να παράγει defense tech με ελληνική υπογραφή κάνει η Ελλάδα. Ευθυγραμμιζόμενο με την ατζέντα των προκηρύξεων που το ίδιο έχει ανακοινώσει, το Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ) έβγαλε στον αέρα, σε μια μόλις εβδομάδα, προκηρύξεις για τρία έργα, συνολικού προϋπολογισμού περί τα 25 εκατ. ευρώ.
Το πρώτο -και το μεγαλύτερο- από τα τρία έργα, που προκήρυξε το ΕΛΚΑΚ την τελευταία εβδομάδα του Ιουνίου, αφορά την ανάπτυξη ενός Περιπλανώμενου Πυρομαχικού Υψηλής Ακριβείας (Loitering Munition – LM), με προϋπολογισμό 15 εκατ. ευρώ. Το εν λόγω πρόγραμμα στοχεύει στη δημιουργία ενός μη επανδρωμένου αυτόνομου συστήματος, το οποίο, αξιοποιώντας τεχνητή νοημοσύνη και μηχανική μάθηση, θα έχει την ικανότητα να εντοπίζει, να αναγνωρίζει, να στοχοποιεί και να προσβάλλει κινούμενους ή σταθερούς στρατηγικούς στόχους.
Το LM, σύμφωνα με το τεύχος της προκήρυξης, θα διαθέτει δυνατότητα επιχειρήσεων σε ξηρά και θάλασσα, με υψηλή ακρίβεια ώστε να περιορίζονται οι παράπλευρες απώλειες, ενώ θα επιτρέπει τον έλεγχο σμήνους τέτοιων πυρομαχικών, βελτιώνοντας τη συνεργατική στοχοποίηση (collaborative targeting). Στόχος είναι η επίτευξη τελικού Επιπέδου Τεχνολογικής Ετοιμότητας (TRL) 9, με την παράδοση ενός προβιομηχανικού πρωτοτύπου, έτοιμου να αξιολογηθεί για περαιτέρω αξιοποίηση ή προμήθεια από τις Ένοπλες Δυνάμεις.
Στρατιωτικό 5G για το πεδίο επιχειρήσεων
Το δεύτερο έργο, με προϋπολογισμό 8 εκατ. ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ), αφορά την ανάπτυξη ενός αρθρωτού και προσαρμοστικού δικτύου ασύρματων κινητών επικοινωνιών 5G, κατάλληλου για στρατιωτική χρήση. Το εν λόγω δίκτυο θα υποστηρίζει τις επιχειρησιακές ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων τόσο σε συνθήκες ειρήνης όσο και στο πεδίο μάχης.
Πέρα από τις υψηλές ταχύτητες και τη μικρή καθυστέρηση μετάδοσης δεδομένων, θα περιλαμβάνει δυνατότητες ασφαλούς επικοινωνίας, με ανθεκτικότητα σε παρεμβολές και κρυπτογράφηση. Η χρήση του θα επεκτείνεται από τα στρατόπεδα και τις κινητές μονάδες μέχρι τα πλοία, τα drones, τις πλατφόρμες ISR και τα αυτόνομα αισθητήρια IoT, εξασφαλίζοντας άμεση διοίκηση και έλεγχο, συλλογή δεδομένων από πολλαπλές πηγές και υποστήριξη ακόμα και για απομακρυσμένη ιατρική παρέμβαση.
Όπως αναφέρεται στο τεύχος προκήρυξης, η ανάπτυξη ενός τέτοιου στρατιωτικού δικτύου εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική που ακολουθείται και από το ΝΑΤΟ και την ΕΕ, οι οποίοι ήδη εξετάζουν πλαίσια πιστοποίησης και ενσωμάτωσης του 5G στις αμυντικές υποδομές.
Command & Control για τις Ειδικές Δυνάμεις
Το τρίτο έργο αφορά την αναβάθμιση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων του Τακτικού Συστήματος Διοίκησης και Ελέγχου των Ειδικών Επιχειρήσεων, με προϋπολογισμό 1,5 εκατ. ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ). Η σύμβαση προβλέπει την ανάπτυξη ενός συνόλου καινοτόμων τεχνολογικών εργαλείων, που θα επιτρέπουν την ασφαλή, άμεση και ακριβή λήψη, ανάλυση και διαμοιρασμό τακτικών πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο.
Το προτεινόμενο σύστημα θα βασίζεται σε αισθητήρες και πλατφόρμες συλλογής δεδομένων, που θα ενσωματώνουν τεχνολογίες AI/ML για αυτόματη ανάλυση του επιχειρησιακού περιβάλλοντος. Η εφαρμογή του θα προσφέρει στις Μονάδες Ειδικών Επιχειρήσεων αυξημένη ευελιξία και επιχειρησιακή αυτονομία, δίνοντας τη δυνατότητα στον επικεφαλής κάθε ομάδας να λαμβάνει κρίσιμες αποφάσεις με βάση ακριβή, δυναμικά και επικαιροποιημένα δεδομένα.
Σε αναμονή νέων προσκλήσεων
Σύμφωνα με πληροφορίες, το Κέντρο προετοιμάζει ήδη τις επόμενες προσκλήσεις, με στόχο να διαμορφώσει έναν ολοκληρωμένο μηχανισμό καινοτομίας και παραγωγής τεχνολογιών αιχμής με ελληνική ταυτότητα. Να σημειώσουμε ότι με τις τρέχουσες προκηρύξεις το ΕΛΚΑΚ έχει πλέον σε εξέλιξη εξελίξει 13 έργα ανάπτυξης καινοτομιών διττής χρήσης, τα οποία έχουν άμεση εφαρμογή στο σύγχρονο πεδίο της μάχης.
«Πρέπει να προσαρμοστούμε στον μεταβαλλόμενο χαρακτήρα του πολέμου, να ενσωματώσουμε γρήγορα νέες τεχνολογίες και να μετασχηματίσουμε τις δομές, διαφορετικά θα βρεθούμε να επιχειρούμε με όρους του παρελθόντος σε πεδία μάχης του μέλλοντος και αυτό δεν πρέπει να είναι αποδεκτό» σχολίασε ο διευθύνων σύμβουλος του ΕΛΚΑΚ, κ. Παντελής Τζωρτζάκης.
Η απόφαση της Ελλάδας να αξιοποιήσει το εγχώριο δυναμικό στον τομέα της αμυντικής τεχνολογίας, αναλαμβάνοντας τις πρώτες σοβαρές πρωτοβουλίες για να το εκμεταλλευτεί πλήρως, ενώ μέχρι τώρα βρισκόταν σε άτυπη εφεδρεία, φαίνεται να αλλάζει το τοπίο στην ενίσχυση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας και τη δημιουργία προϊόντων διττής χρήσης.
Να σημειώσουμε ότι το ΕΛΚΑΚ, στην πρώτη απόπειρα χαρτογράφησης του κλάδου, έχει ήδη εντοπίσει παραπάνω από 300 ελληνικές επιχειρήσεις και ερευνητικές ομάδες είτε με αμιγώς αμυντική δραστηριότητα είτε διττής χρήσης που εμπίπτουν στους 12 τεχνολογικούς τομείς ενδιαφέροντος της εταιρίας και που έχουν εκδηλώσει το ενδιαφέρον τους για ενημέρωση και συμμετοχή σε δράσεις του.
Νέο υπόδειγμα
«Οι προκηρύξεις του ΕΛΚΑΚ σηματοδοτούν τη μετάβαση της χώρας σε ένα νέο υπόδειγμα αμυντικής καινοτομίας, όπου ελληνικές εταιρείες defense tech αναλαμβάνουν ρόλο ενεργού παραγωγού και όχι απλού καταναλωτή» τόνισε στο powergame.gr στέλεχος της ελληνικής νεοφυούς σκηνής με εμπλοκή στον χώρο της αμυντικής καινοτομίας.
Όπως σχολίαζε η ίδια πηγή, η Ελλάδα -κάλλιο αργά παρά αργότερα- παίρνει συστηματικά πλέον θέση μάχης στο αναδυόμενο πεδίο του defence tech. Ήδη το ΕΛΚΑΚ έχει δημοσιεύσει έναν Προγραμματικό Ορίζοντα Έργων Έρευνας και Ανάπτυξης για το 2025, που περιλαμβάνει 17 δράσεις, των οποίων τις διαγωνιστικές διαδικασίες έχει ήδη εκκινήσει ή θα εκκινήσει εντός του έτους.
«Κάνουμε ένα σημαντικό πρώτο βήμα για την αλλαγή φιλοσοφίας, αλλά και πρακτικής, με την ανάπτυξη του οικοσυστήματος καινοτομίας» είχε δηλώσει ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, με αφορμή την προκήρυξη των πρώτων έργων από πλευράς ΕΛΚΑΚ.
