«Πιο μακριά, πιο ψηλά και πιο γρήγορα». Αυτό φαίνεται πως είναι το νέο επιχειρησιακό σύνθημα της Ελλάδας στο πεδίο της διαστημικής τεχνολογίας, που σταδιακά παύει να είναι μια χαμηλόφωνη κρατική πρωτοβουλία και αποκτά χαρακτηριστικά βιομηχανικής στρατηγικής.
Το 2026, η Ελλάδα σχεδιάζει να πραγματοποιεί -κατά μέσο όρο και χωρίς υπερβολή- μια εκτόξευση δορυφόρου κάθε μήνα, χτίζοντας ένα ολοκληρωμένο διαστημικό οικοσύστημα, που θα ενισχύει ταυτόχρονα την καινοτομία, την οικονομία, την εθνική ασφάλεια και την πολιτική προστασία.
«Κάθε ένα ευρώ, που επενδύεται στο πρόγραμμα των μικροδορυφόρων, επιστρέφει στην οικονομία προστιθέμενη αξία επτά ευρώ» τόνισε ο Jorge-A. Sanchez-P, Διευθυντής του ESA BIC Greece και πρόεδρος του si-Cluster, στο διήμερο συνέδριο Greece Space Tech Forum, σχολιάζοντας τη δυναμική του εθνικού προγράμματος κατασκευής μικροδορυφόρων, προϋπολογισμού 200 εκατ. ευρώ, που υλοποιείται στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης.
Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα όχι μόνο μπαίνει στην πρώτη γραμμή της ευρωπαϊκής διαστημικής βιομηχανίας, αλλά επιδιώκει να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο και σε διεθνές επίπεδο, καλλιεργώντας τον δρόμο για διεθνείς συμμαχίες με κολοσσούς του Διαστήματος, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, που έχουν ήδη επενδύσει 10 δισ. δολ. στον κλάδο και διαθέτουν δορυφορικές υποδομές που καλύπτουν πάνω από το 80% του παγκόσμιου πληθυσμού.
Συνεργασία με τα Εμιράτα
«Sky is the limit». Με τη φράση αυτή ο Dr. Ali Obaid Al Dhaheri, Πρέσβης των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ) στην Ελλάδα, στη διάρκεια του διήμερου συνεδρίου Space Tech περιέγραψε το ευρύ πεδίο για συνεργασία Ελλάδας-Εμιράτων με φόντο το Διάστημα. Κάνοντας λόγο για κοινό όραμα ανάπτυξης επιστημονικών και εμπορικών εφαρμογών, με στόχο ένα ειρηνικό και συνεργατικό μέλλον στο Διάστημα, ο Dr. Ali Obaid Al Dhaheri αναφέρθηκε στις προοπτικές συνεργασίας των δύο χωρών.
Μια συνεργασία που αποκτά ιδιαίτερη σημασία, καθώς η χώρα του Κόλπου μπήκε δυναμικά στο διαστημικό γίγνεσθαι το 2009 με την ίδρυση του Εθνικού Ταμείου Διαστήματος και το 2021 έγινε η πέμπτη χώρα στον κόσμο που έφτασε στον Άρη. Η πρεσβεία των Εμιράτων στην Ελλάδα υπογράμμισε ότι η κοινή στρατηγική με την Αθήνα ενισχύει τη θέση και των δύο χωρών στον παγκόσμιο χάρτη στους διαστημικής τεχνολογίας.
«Με πάνω από 200 startups και μικρομεσαίες επιχειρήσεις στον τομέα, έχουμε τη δυνατότητα να φτάσουμε πολύ μακριά και να προσφέρουμε λύσεις σε παγκόσμιες προκλήσεις πάνω στη Γη», σημείωσε ο πρέσβης των ΗΑΕ στην Αθήνα, υπογραμμίζοντας τη σημασία στους συνδεσιμότητας, στους τηλεπικοινωνίας και στους επιστημονικής έρευνας στο νέο πλαίσιο.
Οι Έλληνες του Διαστήματος
Η συστηματική προσπάθεια της Ελλάδας προς το Διάστημα, που ξεκίνησε «κάτω από τα ραντάρ» πριν δύο δεκαετίες, αποδίδει πλέον καρπούς: μέσα σε τρία μόλις χρόνια, η Ελλάδα έχει συγκροτήσει μια κρίσιμη μάζα από 25 καινοτόμες startups στον χώρο του space tech, διαμορφώνοντας ένα οικοσύστημα που φιλοδοξεί να παράγει ολοκληρωμένα δορυφορικά συστήματα, αντί για απλά υποσυστήματα.
Τη δύναμη πυρός των 25 startups «επωάζει» η θερμοκοιτίδα ESA BIC Greece, η οποία λειτουργεί ως εφαλτήριο για νεοφυείς επιχειρήσεις του Διαστήματος. Με αυτή την εμπροσθοφυλακή, το ελληνικό οικοσύστημα διαστημικής βιομηχανίας αποκτά κρίσιμη μάζα, προσελκύει ιδιώτες επενδυτές, VCs του εξωτερικού και business angels, μεθοδεύοντας την επιχειρηματική αξιοποίηση των εμπορικών ευκαιριών του Διαστήματος και φιλοδοξώντας να δημιουργήσει success stories στην αγορά του space tech.
«Ολοκληρώσαμε το πρώτο πιλότο-πρόγραμμα σχεδόν ένα χρόνο νωρίτερα από ότι ήταν το αρχικό πλάνο. Προχωράμε δυναμικά με ακόμα μεγαλύτερους στόχους για την επόμενη πενταετία, στηρίζοντας ακόμα περισσότερες καινοτόμες επιχειρήσεις που φέρνουν αυτές στους ανατρεπτικές λύσεις στον τομέα του διαστήματος» σημείωσε ο επικεφαλής του ESA BIC Greece, Jorge-A. Sanchez-P, αναφερόμενος στην πορεία της θερμοκοιτίδας του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος στην Ελλάδα.
Από τα εξαρτήματα στους μικροδορυφόρους
«Το μεγάλο άλμα είναι ότι το ελληνικό οικοσύστημα έχει περάσει πλέον από το επίπεδο του component, του απλού εξαρτήματος ή υποσυστήματος, στην παραγωγή ολοκληρωμένων διαστημικών λύσεων», επισήμανε Αθανάσιος Πότσης, πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας & Εφαρμογών (ΕΒΙΔΙΤΕ.
Η διαφορά αυτή, όπως είπε ο ίδιος – αναφερόμενος στο εθνικό πρόγραμμα των μικροδορυφόρων, που τρέχει υπό την αιγίδα του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης με τη στήριξη της γενικής γραμματείας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, μεταφράζεται σε πολλά εκατομμύρια ευρώ στην αγορά, αλλά και σε γεωπολιτική επιρροή.
«Η διασύνδεση της διαστημικής τεχνολογίας με την άμυνα –το λεγόμενο dual-use– καθιστά επιτακτική τη συνέχιση και τη διεύρυνση των επενδύσεων. Η συνέπεια και η βιωσιμότητα των επενδύσεων είναι το θεμέλιο πάνω στο οποίο θα χτιστεί το αύριο της Ελλάδας στο Διάστημα» σχολίασε ο κ. Πότσης.
Το στοίχημα της επόμενης ημέρας
Όπως τόνισαν οι συμμετέχοντες στο συνέδριο, η εθνική στρατηγική για το Διάστημα τα επόμενα δέκα χρόνια θα κριθεί από την ικανότητα της Ελλάδας να συνεχίσει τις επενδύσεις, να διεκδικήσει ενεργότερο ρόλο στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος, και να αποκτήσει κρίσιμες υποδομές, όπως ένα Data Fusion Center για τη ναυτιλία ή ένα Deep Tech Maritime Lab.
«Το ερώτημα πλέον δεν είναι αν η Ελλάδα θα συμμετάσχει. Είναι πώς – και με ποια ένταση. Θα διπλασιάσει ή θα τριπλασιάσει τη συνεισφορά της στο επόμενο υπουργικό συμβούλιο του ESA; Θα υπάρξει συνέχεια στο Εθνικό Διαστημικό Πρόγραμμα χωρίς τον μηχανισμό του Ταμείου Ανάκαμψης» αναρωτήθηκε από το βήμα του συνεδρίου ο κ. Sanchez-P.
