«Εάν η Ελλάδα εφαρμόσει τις σωστές πολιτικές, θα γίνει αυτομάτως μέρος του διαδρόμου Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης IMEC», σημειώνει σε εφ’ όλης της ύλης συνέντευξή του ο πρέσβης της Ινδίας στην Ελλάδα, Rudrendra Tandon, ο οποίος τονίζει ότι η Ελλάδα διαθέτει ήδη προνομιακή γεωγραφική θέση και με τις μεταρρυθμίσεις που υλοποιεί έχει μπει στο ραντάρ ινδικών εταιρειών που θέλουν να μπουν στην αγορά της Ευρώπης. Ο κ. Τandon αναφέρει ότι ινδικές εταιρείες όπως η GMR και η Switz Group τοποθετήθηκαν σε αυτή τη λογική και αναμένεται να είναι ο προπομπός για νέες επενδύσεις, καθώς η ινδική πρεσβεία έχει γίνει κοινωνός του ενδιαφέροντος εταιρειών για επενδύσεις στους κλάδους άμυνας, υψηλής τεχνολογίας και επεξεργασίας τροφίμων.
- Το τελευταίο διάστημα γίνεται πολύς λόγος για τον IMEC, τον Διάδρομο Ινδίας-Ευρώπης- Μέσης Ανατολής. Πώς βλέπετε τον ρόλο της Ελλάδας και ιδίως των λιμενικών της υποδομών σε αυτό το έργο;
O IMEC είναι ένα project μακράς πνοής που έχει τρία βασικά συστατικά: Πρώτον, τη δημιουργία κόμβων logistics. Δεύτερον, τη δημιουργία βιομηχανικών clusters και τρίτον την ύπαρξη αστικών κέντρων. Εφόσον υπάρχουν και τα τρία αυτά συστατικά, τότε οι εταιρείες μπορούν να «ξετυλίξουν» τις παραγωγικές τους διαδικασίες και να δημιουργήσουν αλυσίδες αξίας. Η Ελλάδα, που διαθέτει προνομιακή γεωγραφική θέση, αν εφαρμόσει τις σωστές εγχώριες πολιτικές θα γίνει αυτομάτως μέρος οποιουδήποτε διαδρόμου προκύψει. Σίγουρα λοιπόν έχει σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει στον IMEC. Το αν αυτός ο ρόλος θα είναι μικρός ή μεγάλος θα εξαρτηθεί από τις πολιτικές που θα εφαρμόσει από εδώ και στο εξής.
- Ποιες είναι οι «σωστές εγχώριες πολιτικές» που πρέπει να εφαρμόσει η Ελλάδα για να καταστεί κομβικό κομμάτι του IMEC;
Η Ελλάδα θα πρέπει να δημιουργήσει τις απαραίτητες υποδομές και να εφαρμόσει το κατάλληλο ρυθμιστικό πλαίσιο για τη δημιουργία βιομηχανικών πάρκων και αστικών κέντρων που να μπορούν να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες του Διαδρόμου. Αυτοί που πραγματικά διαθέτουν τη σχετική τεχνογνωσία είναι οι Ιάπωνες, που εδώ και χρόνια υλοποιούν τέτοια projects στο εξωτερικό. Στην Ινδία, ιαπωνικές εταιρείες έχουν δημιουργήσει έναν σιδηροδρομικό διάδρομο που εξυπηρετείται από τρένα υψηλής ταχύτητας, ο οποίος συνδέεται με λιμάνια. Βαθμιαία αναπτύχθηκε βιομηχανική δραστηριότητα κατά μήκος του διαδρόμου και αυτή ακριβώς είναι η κεντρική ιδέα πίσω από τον IMEC.
- Σε ποιο ακριβώς σημείο βρίσκονται οι διεργασίες για τον IMEC;
Οι χώρες του G-20 έχουν ξεκάθαρη εικόνα για το τι χρειάζεται να γίνει. Είναι γεγονός ότι το τελευταίο διάστημα υπήρξαν πολιτικές εξελίξεις σε διάφορα σημεία του κόσμου, που λειτούργησαν ανασταλτικά για την ωρίμανση του project, ωστόσο θεωρώ ότι σύντομα το G-20 θα ξεκινήσει να εξειδικεύει τα απαραίτητα βήματα για τη δημιουργία του Διαδρόμου. Τα προβλήματα που προέκυψαν εξαιτίας των τρομοκρατικών επιθέσεων στο Ισραήλ θα ξεπεραστούν σε βάθος χρόνου. Η δημιουργία του IMEC είναι ένα έργο πολλών γενεών, δεν θα γίνει σε έναν χρόνο ή δύο.
- Έχει ακουστεί ότι ινδικοί όμιλοι, όπως το Adani Group, έχουν εκφράσει ενδιαφέρον για επενδύσεις σε ελληνικά λιμάνια. Τι λέτε γι’ αυτό;
Αν έρχονταν σε εμένα για συμβουλές, θα ήμουν θετικά διακείμενος, αλλά αυτές είναι επιχειρηματικές αποφάσεις που λαμβάνονται από τις διοικήσεις των εταιρειών και τους μετόχους τους. Η κυβέρνηση δεν τους λέει τι να πράξουν.
- Υπάρχουν ήδη success stories ινδικών εταιρειών στην Ελλάδα, όπως η σύμπραξη του ομίλου GMR με τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ για την κατασκευή του αεροδρομίου στο Καστέλι και οι επενδύσεις του Switz Group στον κλάδο εστίασης και τροφίμων. Σε ποιους κλάδους βλέπετε προοπτικές για νέες επενδύσεις ινδικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα;
Θα ήθελα να επισημάνω δύο πράγματα: Πρώτον, ότι οι ινδικές επιχειρήσεις γίνονται όλο και πιο εξωστρεφείς και επιδιώκουν να καταστούν διεθνείς παίκτες. Και, δεύτερον, ότι θεωρούν την Ευρώπη ως πολύ σημαντική αγορά και αναζητούν πύλες εισόδου σε αυτήν. Η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες που έχουν μπει στο ραντάρ των ινδικών εταιρειών στο πλαίσιο αυτό. Καθώς η χώρα συνεχίζει να βελτιώνει το επιχειρηματικό της περιβάλλον, διαθέτοντας μια εξαιρετικά πλεονεκτική γεωγραφική θέση, αποτελεί ελκυστική πρόταση για ινδικές εταιρείες που κοιτάνε την Ευρώπη. Η GMR και η Switz Group που αναφέρατε τοποθετήθηκαν στην Ελλάδα στη βάση αυτής της λογικής και θα ακολουθήσουν και άλλες εταιρείες, ελπίζω κατά κύματα ! Στην παρούσα φάση διαισθάνομαι ότι υπάρχει ενδιαφέρον ινδικών εταιρειών για την άμυνα, τον κλάδο υψηλής τεχνολογίας, τον κλάδο επεξεργασίας τροφίμων, στη βάση των «σημάτων» που λαμβάνει η πρεσβεία. Το μήνυμα στην ινδική αγορά είναι ότι στην Ελλάδα υλοποιούνται μεταρρυθμίσεις με ταχείς ρυθμούς, η χώρα γίνεται όλο και πιο ελκυστική για τους ξένους επενδυτές και ότι υπάρχουν ευκαιρίες σε πιο ανταγωνιστικές τιμές σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές αγορές, όπως η Γαλλία, η Ιταλία και η Γερμανία.
- Θεωρείτε, λοιπόν, ότι ο στόχος που έχει τεθεί από τον πρωθυπουργό της Ινδίας, Ναρέντρα Μόντι, και τον πρωθυπουργό της Ελλάδας, Κυριάκο Μητσοτάκη, για διπλασιασμό της αξίας των εμπορικών συναλλαγών μεταξύ των δύο χωρών στα 4 δισ. δολ. έως το τέλος της δεκαετίας είναι ρεαλιστικός;
Σαφώς είναι ρεαλιστικός. Θα έλεγα ότι ίσως να είναι λιγότερο φιλόδοξος απ’ ό,τι θα μπορούσε να είναι, γιατί 4 δισ. δολ. για μια οικονομία με το μέγεθος της Ινδίας δεν είναι μεγάλο νούμερο και η Ελλάδα αποτελεί ελκυστική πύλη εισόδου για οποιαδήποτε ινδική εταιρεία που «βλέπει» την ευρωπαϊκή αγορά.
- Πώς αξιολογείτε τις προοπτικές για την απασχόληση εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού από την Ινδία στην ελληνική αγορά;
Μέρος της ατζέντας της διμερούς οικονομικής συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Ινδίας είναι η σύναψη διακυβερνητικής συμφωνίας που να ανοίγει τον δρόμο ώστε οι ελληνικές επιχειρήσεις να αποκτήσουν πρόσβαση στη μεγάλη δεξαμενή του εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού που διαθέτει η Ινδία. Λαμβάνοντας ωστόσο υπόψη το πολιτικό κλίμα που υπάρχει αυτήν τη στιγμή στην Ευρώπη, όπου το μεταναστευτικό βρίσκεται στην κορυφή του δημόσιου διαλόγου, το πιθανότερο είναι ότι η συμφωνία αυτή που βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση θα είναι ένα πολύ λεπτομερές και τεχνικό έγγραφο, που θα απαιτήσει αρκετό χρόνο για να οριστικοποιηθεί. Στο μεσοδιάστημα προσπαθούμε να δημιουργήσουμε έναν εναλλακτικό δρόμο, ώστε οι ελληνικές επιχειρήσεις να μπορούν να προσλάβουν Ινδούς εργαζομένους στη βάση του υφιστάμενου νομικού πλαισίου. Αυτό μάλιστα ήταν το αντικείμενο ειδικής εκδήλωσης που διοργάνωσε την περασμένη εβδομάδα η πρεσβεία μας. Προτείνουμε στις ελληνικές επιχειρήσεις να εξετάσουν την «οδό» των προσλήψεων μέσω Γραφείων Ευρέσεως Προσωπικού στην Ινδία , η οποία έχει χρησιμοποιηθεί με επιτυχία από πολλές κυβερνήσεις στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή. Έχουμε ήδη παραδείγματα ελληνικών εταιρειών που δοκιμάζουν αυτήν την οδό, όπως είναι η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ -για το project του αεροδρομίου στο Καστέλι-, η Goldair και η Ζeus International Hotel and Resorts. Θέλουμε λοιπόν να γνωστοποιήσουμε την ύπαρξη αυτού του μηχανισμού, να πληροφορήσουμε τους ενδιαφερόμενους για τη διαδικασία και να τους διευκολύνουμε εφόσον θέλουν να αξιοποιήσουν αυτήν τη δυνατότητα.
- Πώς βλέπετε την πρωτοβουλία για τη δημιουργία Επιχειρηματικού Συμβουλίου Ινδίας-Ελλάδας-Κύπρου;
Πρόκειται για ένα προϊόν των υψηλού επιπέδου συνομιλιών μεταξύ των κ. Μητσοτάκη και Μόντι, οι οποίοι έκριναν ότι στην παρούσα φάση (σ.σ. της αναβάθμισης της σχέσης Ελλάδας-Ινδίας σε στρατηγική), ήταν σκόπιμο να υποστηριχθούν οι εταιρείες που ήδη βρίσκονται ή εξετάζουν να δραστηριοποιηθούν στις αγορές των δύο χωρών. Μιλάμε για έναν «hand holding mechanism», έναν φορέα που θα “κρατάει το χέρι” των εταιρειών. Ας πούμε ότι υπάρχει μια ελληνική εταιρεία που σκέπτεται να δραστηριοποιηθεί στην ινδική αγορά, αλλά διστάζει επειδή υπάρχουν δυσκολίες στην είσοδο και αντίστροφα, μια ινδική εταιρεία που εξετάζει το ενδεχόμενο να μπει στην ελληνική αγορά. Χρειαζόμαστε φορείς υποστήριξης των εν λόγω εταιρειών αυτών και υπάρχουν διάφοροι μηχανισμοί στην κατεύθυνση αυτήν. Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών υπέγραψε πρόσφατα MoU με το CII (Confederation of Indian Industry), ένα από τα μεγαλύτερα επιμελητήρια της Ινδίας. Τώρα έχουμε μια δεύτερη δομή, με πρωτοβουλία της Eurobank για τη δημιουργία του Επιχειρηματικού και Επενδυτικού Συμβουλίου Ινδίας, Ελλάδας και Κύπρου. Οι επιχειρήσεις δεν χρειάζονται συμβουλές για τις ευκαιρίες που υπάρχουν στην Ινδία και την Ελλάδα, τις γνωρίζουν ήδη! Αυτό που χρειάζονται είναι το «κράτημα του χεριού», που ήταν μια ιδέα του Έλληνα πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη.
