Επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 11 εκατ. ευρώ, για την κατασκευή και λειτουργία μονάδας ΣΗΘΥΑ, ολοκληρώνει η «Μακεδονική Εταιρεία Χάρτου ΑΕ- ΜΕΛ» που είναι μέλος του ΣΒΕ, οπότε και εισέρχεται στην ηλεκτροπαραγωγή, συνδυάζοντας τη μείωση του λειτουργικού κόστους με την περιβαλλοντική προστασία.
Για τις εξελίξεις στη «ΜΕΛ», που ανήκει στον όμιλο επιχειρήσεων PAK GROUP, μίλησε στο powergame.gr και στο «Η Βιομηχανία Σήμερα», ο δρ. Δημήτριος Θεοχάρης, διευθύνων σύμβουλος της Εταιρείας και πρόεδρος της Ένωσης Βιομηχανιών Χάρτου Ελλάδος (ΕΒΙΧΕ), τονίζοντας ότι σε Ευρωπαϊκό επίπεδο ο κλάδος πρέπει να υποστηριχθεί απέναντι στον Ασιατικό ανταγωνισμό, με την επιβολή ίδιων όρων και υποχρεώσεων για όλους. Σε εθνικό επίπεδο, η Βιομηχανία Χάρτου σαν ενεργοβόρα παραγωγική δραστηριότητα, επιβάλλεται να ενισχυθεί ως προς το ενεργειακό κόστος από την Πολιτεία, με την υιοθέτηση μοντέλων που εφαρμόζονται σε άλλες χώρες της Ε.Ε., όπως για παράδειγμα στην Ιταλία. Διαφορετικά, η ελληνική βιομηχανία κινδυνεύει να χάσει το «παιχνίδι» της αγοράς, ακόμη και έναντι Ευρωπαίων ανταγωνιστών.
© ΜΕΛ ΑΕ
Ωστόσο, παρά τα προβλήματα που ως και σήμερα αντιμετωπίζει ο κλάδος και τα οποία είχαν επιπτώσεις στις οικονομικές επιδόσεις της «ΜΕΛ», η Βιομηχανία, εξάγει περίπου το 50% των 120.000 τόνων «πράσινου» χαρτονιού που παράγει, από ανακυκλώσιμο χαρτί, ενώ με τα νέα της προϊόντα, όπως το καφέ-καφέ χαρτόνι, κατάφερε να εισέλθει σε νέες αγορές, ενισχύοντας τη διείσδυσή της στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη.
© ΜΕΛ ΑΕ
Ποιες οι εξελίξεις που χαρακτήρισαν το 2024, για τη ΜΕΛ-Μακεδονική Εταιρεία Χάρτου ΑΕ;
«Το 2024 υπήρξε άλλη μια χρονιά προκλήσεων, όχι μόνο για την εταιρεία μας αλλά και για όλο τον κλάδο σε παγκόσμια κλίμακα. Γενικά το χαρτόνι συσκευασίας, που παράγει η ΜΕΛ, συσκευάζει προϊόντα ευρείας κυκλοφορίας (τρόφιμα, είδη super market κ.λπ.). Ως εκ τούτου, η πορεία του κλάδου μας αποτελεί βαρύμετρο για τη συνολική οικονομία, δεδομένου ότι η όποια πτώση ή άνοδος στο προϊόν μας συνεπάγεται αντίστοιχη τάση και στην ευρύτερη οικονομία. Από το 2022 και μετά, η Ευρωπαϊκή τουλάχιστον οικονομία, βρίσκεται σε μια κατάσταση στασιμότητας και τελευταία ύφεσης, μιας και η αύξηση του γενικότερου κόστους ζωής καθώς και η ανασφάλεια από τις γεωπολιτικές εξελίξεις, έχουν οδηγήσει σε πτώση της κατανάλωσης. Την ίδια ώρα, τα υψηλά βιομηχανικά έξοδα και ιδίως το ενεργειακό, διατηρούν το κόστος παραγωγής σε πολύ υψηλά επίπεδα. Οι παραπάνω εξελίξεις έχουν οδηγήσει σε μεγάλες ανακατατάξεις του κλάδου χάρτου σε ευρωπαϊκή κλίμακα, με εργοστάσια είτε να συγχωνεύονται, είτε να κλείνουν. Ωστόσο, με πολλή δουλειά και διαρκείς επενδύσεις, η εταιρία μας συνεχίζει απρόσκοπτα τη λειτουργία της για έβδομη δεκαετία».
Πώς επέδρασε η πολύ ασθενική ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Βιομηχανίας, στα οικονομικά μεγέθη της ΜΕΛ, η οποία έχει να ανταγωνιστεί και τους πολύ μεγάλους παραγωγούς από την ασιατική- κινεζική αγορά;
«Η ύφεση, που βιώνουμε σε ευρωπαϊκή κλίμακα, έχει προφανώς επηρεάσει τα οικονομικά μεγέθη της εταιρείας. Δεδομένων των επενδύσεων, που γίνονται ετησίως με τις αντίστοιχες αποσβέσεις, καθώς και του χρηματοδοτικού κόστους, που επίσης αυξήθηκε με την αύξηση του ευρωπαϊκού επιτοκίου, έχει εξανεμιστεί η λειτουργική κερδοφορία μας. Ωστόσο με στοχευμένες επενδύσεις και διαρκείς βελτιώσεις στην παραγωγική μας διαδικασία, είμαστε αισιόδοξοι για αντιστροφή της κατάστασης την επόμενη χρονιά. Σε κάθε περίπτωση, σε αντίθεση με την κατάσταση που επικρατεί στην ευρωπαϊκή βιομηχανία χάρτου, η ΜΕΛ φαίνεται πως πορεύεται με σταθερότητα σε ένα ταραγμένο και μονίμως μεταβαλλόμενο περιβάλλον.
«Αυτό που με χαρά μας βλέπουμε είναι πως καθίσταται όλο και πιο σαφής η ανάγκη προστασίας, ως κόρη οφθαλμού, της εγχώριας παραγωγής, σε ελληνικό κι ευρωπαϊκό επίπεδο. Συγκεκριμένα, πρέπει να υιοθετηθούν άμεσα πρακτικές που δεν θα περιχαρακώνουν τον ανταγωνισμό αλλά θα τον καθιστούν, αντιθέτως, δίκαιο. Και εξηγούμαι: αυτή τη στιγμή καλούμαστε να ανταγωνιστούμε στο διεθνή στίβο προϊόντα, κυρίως από Ασία, που σε καμία περίπτωση δεν ακολουθούν κανόνες ίδιους με τους ευρωπαϊκούς, όπως αυτοί που έχουν να κάνουν με την ενεργειακή μετάβαση, τις συνθήκες εργασίας και ασφάλειας, τη βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.
«Όλα τα παραπάνω αποτελούν μεν κατάκτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μονόδρομο για ένα περιβάλλον καλύτερο για τις επόμενες γενεές, αλλά επιφέρουν και σημαντικά κόστη, στα οποία εμείς, ως ευρωπαϊκή βιομηχανία, υποβαλλόμαστε. Ως εκ τούτου, αυτό που ζητάμε είναι και οι ανταγωνιστικές βιομηχανίες να καλούνται να συμμορφωθούν προς τους ίδιους όρους, αλλιώς καταλήγουμε σε αυτό που έχουμε τώρα, δηλαδή σε συνθήκες σαφώς άδικες εις βάρος μας. Πώς μπορούμε να ανταγωνιστούμε εμείς, με ακριβός κόστος ενέργειας (λόγω των επενδύσεων στις ΑΠΕ και την κατάργηση της ηλεκτροπαραγωγής από κάρβουνο), βιομηχανίες από χώρες που ακόμα επενδύουν στη φθηνή αλλά ρυπογόνο ενέργεια; Άρα αυτό που προτείνουμε είναι ελεύθερη αγορά, ναι, αλλά με τους ίδιους όρους και υποχρεώσεις για όλους».
Ποιες οι εξαγωγικές επιδόσεις της Εταιρείες και ποιες οι σημαντικές αγορές για αυτήν και οι προοπτικές για είσοδο σε νέες, μετά από συμφωνίες με πιθανούς μεγάλους πελάτες;
«Την τελευταία διετία και παρά τις προκλήσεις που παραπάνω περιγράφηκαν, καταφέραμε και αυξήσαμε σημαντικά τη διείσδυση των προϊόντων μας στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη. Η ΜΕΛ παράγει ετησίως περί τους 120.000 τόνους επιχρισμένου χαρτονιού και πιο συγκεκριμένα, τέσσερα είδη, ανάλογα με το χρώμα της επιφάνειας και τη χρήση της συσκευασίας. Ποσοστό δε άνω του 50% εξάγεται και ταξιδεύει σε Ευρωπαϊκές κυρίως χώρες, οι οποίες σημειωτέον είναι ιδιαίτερα απαιτητικές και διαθέτουν εγχώρια παραγωγή, κάτι που καθιστά αυτή την επιτυχία μας ακόμα πιο σημαντική. Η παραγωγή νέων προϊόντων, όπως το καφέ-καφέ χαρτόνι μας (και οι δύο επιφάνειες με καφέ χρώμα), μας βοήθησαν να εισέλθουμε σε νέες αγορές, όπου το προϊόν αυτό χρησιμοποιείται ευρέως λόγω της οικολογικής του εικόνας και αποτελεί το όχημα για νέες συνεργασίες στο σύντομο μέλλον. Τα σχέδιά μας δεν τελειώνουν εδώ, με διαρκείς έρευνες για την παραγωγή ακόμα πιο ανταγωνιστικών προϊόντων».
Τι κάνει η ΜΕΛ- επενδύσεις και R&D– για να πρασινίσει το ενεργειακό της αποτύπωμα, περιορίζοντας παράλληλα το παραγωγικό της κόστος;
«Μια βιομηχανία του μεγέθους και του αποτυπώματος της ΜΕΛ, είναι προορισμένη να εξελίσσεται διαρκώς. Ως εκ τούτου, το τμήμα R&D της εταιρίας μας ασχολείται διαρκώς κατ’ αρχάς για την εύρεση πρακτικών και τρόπων μείωσης του κόστους παραγωγής, που είναι το ζητούμενο σε περιόδους ύφεσης. Την ίδια ώρα, το 2025 πραγματοποιούμε επενδύσεις στις μονάδες μας παραγωγής ατμού (ατμός που χρησιμοποιείται στο στέγνωμα του χαρτονιού), προκειμένου να διακόψουμε τη χρήση μαζούτ, που ούτως ή άλλως είχαμε περιορίσει σημαντικά τα προηγούμενα έτη. Περαιτέρω, αποσκοπούμε μετά τις απαραίτητες τροποποιήσεις του εξοπλισμού, να κάνουμε ευρέως χρήση βιομάζας, που παράγεται στη χώρα, χωρίς να χρειάζεται να εισάγουμε από το εξωτερικό. Η επένδυση αυτή κατά το τρέχον έτος, άνω των 2εκ ευρώ, θα μας βοηθήσει να βελτιώσουμε αισθητά το οικολογικό μας αποτύπωμα, μιας και θα αυξήσουμε το βαθμό απορρύπανσης του περιβάλλοντος, στο οποίο είμαστε ήδη ηγέτες.
«Θυμίζω πως η εταιρία μας αποτελεί ήδη έναν από τους μεγαλύτερους απορρυπαντές της χώρας, μιας και χρησιμοποιούμε ως πρώτη ύλη 120.000 τόνους ανακυκλώσιμου χάρτου ετησίως, που αποτελεί το ένα τρίτο των συνολικών ποσοτήτων, που συλλέγονται ανά την επικράτεια. Η ύπαρξη εργοστασίων παραγωγής ανακυκλωμένου χαρτονιού στην Ελλάδα είναι και ο λόγος, που η ανακύκλωση χάρτου στην Ελλάδα βρίσκεται σε επίπεδα άνω του 70%, υψηλότερα από τους Ευρωπαϊκούς στόχους (!!), σε αντίθεση με άλλα υλικά, όπως το πλαστικό ή το γυαλί».
Πώς εξελίσσεται το 2025 και ποιοι οι στόχοι που έχει θέσει η Εταιρεία για το τρέχον έτος;
«Η παρούσα χρονιά είναι χρονιά επενδύσεων προκειμένου να ατενίσουμε το μέλλον, από το 2026 και μετά, με αυτοπεποίθηση και σιγουριά. Συγκεκριμένα ολοκληρώνεται επένδυση άνω των 11 εκατομμυρίων ευρώ, που συνίσταται στην κατασκευή και λειτουργία μονάδας συμπαραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος και θερμικών φορτίων (ΣΗΘΥΑ). Με την ολοκλήρωση της επένδυσης η ΜΕΛ θα παράγει ηλεκτρικό ρεύμα το οποίο θα μεταπωλείται στο δίκτυο καθώς και ατμό και θερμά νερά, τα οποία θα αξιοποιούνται για την παραγωγική διαδικασία μας. Είναι μια επένδυση, που αλλάζει δραστικά το προφίλ της εταιρείας, εισάγοντάς την στον χώρο της ηλεκτροπαραγωγής. Προς τούτο μάλιστα κατασκευάστηκε αγωγός φυσικού αερίου, ο οποίος αξιοποιείται και από όλο τον δυτικό νομό Θεσσαλονίκης, κάτι που περίτρανα αποδεικνύει το κοινωνικό αποτύπωμα αλλά και την ανάγκη διατήρησης και στήριξης βιομηχανιών όπως η δική μας».
Από τη θέση του προέδρου της ΕΒΙΧΕ, ποια εκτιμάτε ότι είναι η προοπτική της ελληνικής χαρτοποιίας και ποια τα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπίσει πιο αποτελεσματικά;
«Η Ένωση Βιομηχανιών Χάρτου Ελλάδος (ΕΒΙΧΕ), παρόλο που μόλις πρόσφατα συστάθηκε, έχει ήδη καταστήσει σαφές το μέγεθος του κλάδου αλλά και τη σημασία του για την ελληνική οικονομία. Συγκεκριμένα, η κλαδική μελέτη, που εκπόνησε για λογαριασμό μας ο ΙΟΒΕ και έτυχε σημαντικής ανταπόκρισης από την Πολιτεία, απέδειξε μεταξύ άλλων πως ο κλάδος μας είναι από τους πλέον δυναμικούς στη χώρα, ευθύνεται για περίπου το 2,5% του ΑΕΠ, άμεσα και έμμεσα παράγει 35.000 θέσεις εργασίας, αποτελεί δε αναπόσπαστο τμήμα της κυκλικής οικονομίας. Αυτοί είναι εξάλλου και οι λόγοι, που αρκετά από τα εργοστάσια παραγωγής χάρτου αλλά και πελάτες μας κυτιοποιοί αποτελούν θυγατρικές πολυεθνικών ομίλων, που επένδυσαν άμεσα και με σημαντικά κεφάλαια στην πατρίδα μας. Και συνεχίζουν να επενδύουν.
«Αυτό που ζητάμε ως κλάδος είναι, η βιομηχανία χάρτου, ως ενεργοβόρα δραστηριότητα, να αντιμετωπιστεί από την Πολιτεία με τη βαρύτητα που της αντιστοιχεί. Τα τελευταία χρόνια ακούμε για την ανάγκη βελτίωσης του οικονομικού μοντέλου της Ελλάδας και τη στήριξη της παραγωγής. Τώρα είναι η ώρα τα λόγια να γίνουν πράξη. Η Ε.Ε. έχει εκφράσει δημόσια την ανάγκη αυτή, αλλά έχει αφήσει προς ώρας την κάθε χώρα να κινηθεί αυτοβούλως. Ως εκ τούτου, ζητάμε την εφαρμογή και στην Ελλάδα μοντέλων (όπως το Ιταλικό) στήριξης του ενεργειακού μας κόστους, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τις συνθήκες ύφεσης που βιώνουμε. Να επισημάνουμε πως βασικοί ανταγωνιστές μας εντός Ε.Ε. λαμβάνουν μέτρα στήριξης από τις κατά τόπους χώρες. Ως εκ τούτου, η μη στήριξη του κλάδου μας κινδυνεύει να μας καταστήσει με ανταγωνιστικούς ακόμα και έναντι των Ευρωπαίων ανταγωνιστών μας, κάτι που πρέπει να αλλάξει άμεσα.
«Διατηρούμε την πεποίθηση πως η Πολιτεία έχει κατανοήσει το πρόβλημα και θα παρέμβει άμεσα, για το καλό του κλάδου μας αλλά και της χώρας, που δεν μπορεί να αντέξει και δεν της αξίζει περαιτέρω αποβιομηχάνιση. Το προσωπικό και τα στελέχη της ΜΕΛ, όπως και όλοι στο χώρο της βιομηχανίας, είμαστε σε κατάσταση κρίσης από την εποχή των μνημονίων, διάστημα ήδη άνω των 15 ετών. Όσοι αντέξαμε και συνεχίζουμε να έχουμε και να στηρίζουμε το όραμά μας, είναι επειδή δείξαμε πως έχουμε το μέταλλο και τη δυναμική να ανταπεξερχόμαστε τις όποιες δυσκολίες. Αναμένουμε και από την Πολιτεία να σταθεί αρωγός, πλάι μας».
