Για περίπου 80 χρόνια, από τότε που το Γραφείο Στατιστικής της Εργασίας των ΗΠΑ άρχισε να δημοσιεύει δεδομένα ανά φύλο, μια αλήθεια παρέμενε σταθερή: οι γυναίκες κερδίζουν έδαφος απέναντι στους άνδρες. Το 1948, μόλις το 32% των γυναικών εργαζόταν ή αναζητούσε εργασία, έναντι 87% των ανδρών. Ως το τέλος της δεκαετίας του 1990, περίπου το 60% των γυναικών συμμετείχε στο εργατικό δυναμικό, μαζί με το 75% των ανδρών. Τις δεκαετίες του 2000 και του 2010, το χάσμα συνέχισε να περιορίζεται, κυρίως επειδή η απασχόληση των ανδρών μειωνόταν. Ύστερα ήρθε η πανδημία της covid-19, που απομάκρυνε εκατομμύρια εργαζόμενους από την αγορά εργασίας — όμως οι γυναίκες ανέκαμψαν πρώτες. Μέχρι τις αρχές του 2025, το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων είχε περιοριστεί σε μόλις 10,1 ποσοστιαίες μονάδες — το μικρότερο που έχει καταγραφεί ποτέ.
Τώρα όμως κάτι αλλάζει. Αν και η συμμετοχή των ανδρών παραμένει σταθερή, οι γυναίκες εγκαταλείπουν το εργατικό δυναμικό. Από το υψηλό 57,7% μετά την πανδημία, τον Αύγουστο του 2024, το ποσοστό συμμετοχής τους έχει μειωθεί σχεδόν κατά μία ολόκληρη ποσοστιαία μονάδα, αγγίζοντας το 56,9%, που σημαίνει ότι πάνω από 600.000 γυναίκες έχουν αποχωρήσει. Τα στοιχεία για το εργατικό δυναμικό παρουσιάζουν διακυμάνσεις, και υπάρχουν πολλά που εξηγούν τη μεταβλητότητα επί του παρόντος, από τις απολύσεις σε ομοσπονδιακό επίπεδο έως την απότομη μείωση της μετανάστευσης. Παρόλα αυτά, το χάσμα συμμετοχής ανδρών-γυναικών έχει σημειώσει τη μεγαλύτερη άνοδό του από τη δεκαετία του 1950.
Τι μπορεί να κρύβεται πίσω από αυτή την τάση; Η προφανής εξήγηση θα ήταν μια αλλαγή στη φύση της αμερικανικής οικονομίας. Οι άνδρες και οι γυναίκες εργάζονται σε διαφορετικούς κλάδους. Ίσως οι κλάδοι στους οποίους κυριαρχούν οι γυναίκες να δεινοπαθούν. Τα στοιχεία, βέβαια, αποτυπώνουν μια τελείως διαφορετική εικόνα. Σύμφωνα με έρευνες του Γραφείου Απογραφής, οι κλάδοι που έχασαν τις περισσότερες θέσεις εργασίας τον τελευταίο χρόνο είναι το λιανικό εμπόριο, η μεταποίηση και οι μεταφορές, οι οποίοι είναι σχετικά ισορροπημένοι ή κυριαρχούνται από άνδρες. Εν τω μεταξύ, η εκπαίδευση και η υγειονομική περίθαλψη, στους οποίους κυριαρχούν οι γυναίκες, έχουν προσθέσει εργαζόμενους.
Ίσως, λοιπόν, η εξήγηση να είναι μια κοινωνική μετατόπιση. Οι «παραδοσιακές γυναίκες», που επιλέγουν τους παλιομοδίτικους ρόλους των φύλων, παρουσιάζουν αυξητική τάση στο TikTok – ίσως και στην πραγματική ζωή. Ή θα μπορούσε να είναι ότι οι μητέρες εγκαταλείπουν την εργασία τους εξαιτίας της αύξησης του κόστους φροντίδας των παιδιών. Με μια πρώτη ματιά, η ιδέα της αποχώρησης από την εργασία εξαιτίας της μητρότητας φαίνεται να επιβεβαιώνεται από τα στοιχεία του Γραφείου Απογραφής: το ποσοστό συμμετοχής των γυναικών «παραγωγικής ηλικίας» (25 έως 54 ετών) με παιδιά κάτω των πέντε ετών έχει μειωθεί από το υψηλότερο επίπεδο μετά την πανδημία.
Ωστόσο, αυτό μπορεί να μην οφείλεται στο γεγονός ότι οι γυναίκες παραγωγικής ηλικίας εγκαταλείπουν οριστικά το εργατικό δυναμικό. Πριν από δύο χρόνια, υπήρχαν 7,8 εκατ. γυναίκες με μικρά παιδιά οι οποίες εργάζονταν – σήμερα είναι 7,9 εκατομμύρια. Αντίθετα, η πτώση φαίνεται να αντανακλά την αύξηση του αριθμού των νέων μητέρων. Πολλά ζευγάρια ανέβαλαν το γάμο κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οδηγώντας σε αύξηση τους το 2022. Παράλληλα, το σύνηθες για τα ζευγάρια είναι να αποκτούν παιδιά ένα ή δύο χρόνια μετά τον γάμο. Αν και τα επίσημα στοιχεία για τις γεννήσεις έρχονται με καθυστέρηση, οι έρευνες του Γραφείου Απογραφής δείχνουν ότι η Αμερική μπορεί να βιώνει μια μίνι μεταπανδημική βρεφική έκρηξη, η οποία θα μπορούσε να είναι αρκετή για να τραβήξει τις γυναίκες από το εργατικό δυναμικό.
Από μια άποψη, αυτό είναι καλό νέο: πολλές θα επιστρέψουν στην εργασία τους μετά την άδεια μητρότητας. Το ερώτημα όμως είναι πώς η τάση αυτή θα αλληλεπιδράσει με τους κανόνες σχετικά με την εργασία από το σπίτι. Η Misty Heggeness του Πανεπιστημίου του Κάνσας έδειξε ότι οι γυναίκες που ήταν έγκυες τον Μάρτιο του 2020, και δεν μπορούσαν να γνωρίζουν τι επρόκειτο να συμβεί, έχουν υψηλότερα ποσοστά συμμετοχής από εκείνες που είχαν αποκτήσει παιδιά ένα χρόνο νωρίτερα, ίσως επειδή η εξ αποστάσεως εργασία διευκόλυνε τον διπλό τους ρόλο.
Πλέον, οι εντολές για επιστροφής στο γραφείο πληθαίνουν ολοένα και περισσότερο. Θα επιστρέψουν άραγε και οι μητέρες του μίνι baby boom στην εργασία, έστω και σε χαμηλότερα ποσοστά; Η προσωπική εμπειρία της υπογράφουσας αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας. Παντρεύτηκα το 2022 και στα τέλη του περασμένου έτους έγινα μητέρα ενός αγοριού που τώρα χοροπηδάει παντού και φλυαρεί ασταμάτητα. Όπως μπορείτε να συμπεράνετε από το άρθρο, εγώ επέστρεψα στο εργατικό δυναμικό.
© 2025 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved. Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από το www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com.
