Πού είναι το καλύτερο μέρος για την κατασκευή ενός κέντρου δεδομένων; Όχι στη Γη, αλλά σε τροχιά, υποστηρίζει ο Philip Johnston, διευθύνων σύμβουλος της Starcloud. Το κόστος της εκτόξευσης στο διάστημα μειώνεται γρήγορα, και μόλις πέσει αρκετά «αναπόφευκτα όλα τα κέντρα δεδομένων θα μεταφερθούν στο διάστημα», δηλώνει.
Ένα κέντρο δεδομένων σε συνεχή ηλιοσύγχρονη τροχιά που του προσφέρει μόνιμη ηλιακή ακτινοβολία, θα μπορούσε να αξιοποιήσει την άφθονη ηλιακή ενέργεια. (Χωρίς ατμόσφαιρα ή σύννεφα που να διασκορπίζουν ή να εμποδίζουν τις ακτίνες του ήλιου, μια ηλιακή συστοιχία παράγει πέντε φορές περισσότερη ενέργεια σε τροχιά από ό,τι στη Γη). Το ψυχρό κενό του διαστήματος θα διευκολύνει την ψύξη, επειδή τα συστήματα ψύξης είναι πιο αποτελεσματικά όταν η θερμοκρασία περιβάλλοντος είναι χαμηλότερη. Το Starlink της SpaceX και άλλοι αστερισμοί δορυφόρων-διαδικτύου μπορούν να παρέχουν γρήγορη συνδεσιμότητα με το έδαφος. Για να επιταχυνθεί η μεταφορά δεδομένων, οι υπολογιστικές ομάδες θα μπορούσαν να είναι διατεταγμένες σε τρεις διαστάσεις, αντί για δύο όπως στη Γη.
Η Starcloud, η οποία ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 2024, ελπίζει να τα κάνει όλα αυτά πράξη. Αυτό το καλοκαίρι πρόκειται να εκτοξεύσει τον Starcloud 1, έναν δοκιμαστικό δορυφόρο μεγέθους ψυγείου που περιέχει τσιπ τεχνητής νοημοσύνης κατασκευασμένα από την Nvidia, τα οποία τροφοδοτούνται από μια ηλιακή συστοιχία ισχύος περίπου ενός κιλοβάτ (kW). Τα τσιπ αυτά θα έχουν 100 φορές μεγαλύτερη επεξεργαστική ισχύ από οποιαδήποτε άλλα που έχουν τοποθετηθεί στο διάστημα στο παρελθόν, λέει ο Ezra Feilden, επικεφαλής τεχνολογίας της Starcloud.
Οι κύριοι στόχοι του Starcloud 1 είναι να δοκιμαστούν τα συστήματα θωράκισης από την ακτινοβολία και διάγνωσης βλαβών για το υλισμικό του υπολογιστή και να αξιολογηθούν οι τεχνικές ψύξης. Ένας δεύτερος δορυφόρος, ο Starcloud 2, προγραμματίζεται για τα τέλη του 2026, με 100 φορές μεγαλύτερη ηλιακή και υπολογιστική ισχύ. Στη συνέχεια, θα ακολουθήσει ο πρώτος εμπορικός δορυφόρος Starcloud, με ηλιακή συστοιχία 1MW, με στόχο, μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 2030, την εκτόξευση τροχιακών κέντρων δεδομένων μεγέθους 40MW, μεγέθους κοντέινερ. Αρκετά από αυτά θα μπορούσαν στη συνέχεια να στοιβάζονται και να τροφοδοτούνται από μια τεράστια ηλιακή συστοιχία, διαστάσεων 4km επί 4km, που θα παρέχει ισχύ 5GW.
Η φιλοδοξία της Starcloud είναι ξεκάθαρη, αλλά οι σκεπτικιστές λένε ότι οι αριθμοί της δεν βγαίνουν. Μια ανάλυση από το Data Centre Dynamics, μια βιομηχανική έκδοση, υποστηρίζει ότι η Starcloud έχει παραβλέψει την προστατευτική θωράκιση που χρειάζονται οι ηλιακοί συλλέκτες σε τροχιά, έχει υπερεκτιμήσει την παραγωγή ηλιακής ενέργειας, ενώ έχει αγνοήσει το πρόβλημα της αποφυγής συγκρούσεων.
Ο κ. Johnston διαφωνεί. Αρχικά, σημειώνει, οι δορυφόροι που χρησιμοποιούνται στους αστερισμούς του Διαδικτύου βασίζονται σε συνηθισμένους επίγειους ηλιακούς συλλέκτες και χρειάζονται μόνο ένα λεπτό στρώμα γυαλιού για θωράκιση σε αυτό το ύψος (η Starcloud θα λειτουργούσε σε παρόμοια, αλλά ελαφρώς υψηλότερη, χαμηλή γήινη τροχιά). Παράλληλα, παραθέτει μια ανεξάρτητη έκθεση σχετικά με τις προοπτικές των κέντρων δεδομένων σε τροχιά που δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο από την Thales, έναν γαλλικό αεροδιαστημικό όμιλο. Κατέληξε σε εντυπωσιακά παρόμοια συμπεράσματα με αυτά της Starcloud σχετικά με την παραγωγή ενέργειας, τη θερμική ρύθμιση και τον έλεγχο της τροχιάς. Η Google και άλλοι αμερικανικοί τεχνολογικοί κολοσσοί πιστεύεται ότι εξετάζουν επίσης την ιδέα.
Όλα εξαρτώνται από το κόστος εκτόξευσης. Εάν μειωθεί αρκετά, το κόστος αποστολής ενός κέντρου δεδομένων στο διάστημα θα μπορούσε να αντισταθμιστεί και με το παραπάνω από τη διαθεσιμότητα άφθονης και φθηνής ηλιακής ενέργειας. Η Starcloud αναμένει ότι οι επαναχρησιμοποιήσιμοι πύραυλοι μεταφοράς βαρέως t;ypoy, όπως το Starship της SpaceX, θα μειώσουν το κόστος εκτόξευσης κατά περισσότερο από 99% μέσα σε λίγα χρόνια. Επίσης, σε αντίθεση με τα διαστημικά ξενοδοχεία ή τα διαστημικά εργοστάσια, τα οποία απαιτούν τη μεταφορά φυσικών αντικειμένων πάνω και κάτω, τα κέντρα δεδομένων απαιτούν την αποστολή μόνο αβαρών κομματιών προς και από την τροχιά. Όπως λέει ο κ. Johnston: «Το πρώτο πράγμα που θα κάνατε, αν υπήρχε χαμηλού κόστους εκτόξευση, είναι να κατασκευάσετε πολύ μεγάλα κέντρα δεδομένων στο διάστημα».
© 2025 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved. Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com
