Οι πλειστηριασμοί που δεν γίνονται και οι στρατηγικοί κακοπληρωτές, που δεν έχουν εκλείψει, μπλοκάρουν τις ανακτήσεις του «Ηρακλή», αποτελώντας δυνητικά κίνδυνο -εφόσον δεν αλλάξει κάτι- για τις κρατικές εγγυήσεις που συνοδεύουν τις τιτλοποιήσεις των «κόκκινων» δανείων. Το θέμα των τιτλοποιήσεων του «Ηρακλή» και των κρατικών εγγυήσεων βρίσκεται στην επικαιρότητα, καθώς συνδέεται και με το θέμα των ακινήτων που συνοδεύουν τα «κόκκινα» δάνεια που βρίσκονται υπό τη διαχείριση των servicers. Οι τελευταίοι πρωτίστως και δευτερευόντως οι τράπεζες έχουν στη διάθεσή τους περίπου 25.000 ακίνητα, τα οποία επιδιώκουν -το ίδιο και η κυβέρνηση- να διοχετεύσουν στην αγορά, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση του ελλείμματος στέγης.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του powergame.gr, στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών αλλά και στην Τράπεζα της Ελλάδος διαπιστώνουν ότι το πρόβλημα στην ομαλή επίτευξη των ανακτήσεων από τις τιτλοποιήσεις του «Ηρακλή» έγκειται στη σοβαρή υστέρηση των πλειστηριασμών, αλλά και σε μερίδα οφειλετών που παραμένουν στρατηγικοί κακοπληρωτές.
Ειδικότερα, σύμφωνα με στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους που έχει στη διάθεσή του το powergame.gr, από τη συνολική εικόνα των χαρτοφυλακίων που έχουν τιτλοποιηθεί, μέχρι και το δεύτερο τρίμηνο του 2025, προκύπτει ότι οι πλειστηριασμοί παρουσιάζουν μια υποαπόδοση στο 28,5%, έναντι 52,2% που είχε υπολογιστεί η συμβολή τους στα business plans. Από την άλλη πλευρά, οι ρυθμίσεις δανείων έχουν ανέλθει σε ποσοστό 56,2% σε σχέση με το ποσοστό 39,8% που προβλεπόταν στα business plans. Καλύτερα σε σχέση με τους αρχικούς στόχους των business plans πηγαίνουν επίσης οι πωλήσεις δανείων (9,5% έναντι στόχου business plans 7,4%) και άλλες ενέργειες, π.χ. εθελοντικές παραδόσεις ακινήτων κ.λπ. (ο στόχος των business plans ανερχόταν σε μόλις 0,6% και έχει πραγματοποιηθεί απόδοση 5,8%).
Όπως αναφέρει στο powergame.gr η κ. Θεώνη Αλαμπάση, γενική γραμματέας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, επί των αποδόσεων των τιτλοποιήσεων, σε σχέση πάντα με τα αρχικά business plans, παρατηρείται κάποια επιβράδυνση των ανακτήσεων, η οποία όμως αιτιολογείται πλήρως και απορρέει από το γεγονός ότι η στρατηγική που επικρατεί σταθερά ανά τρίμηνο είναι αυτή των ρυθμίσεων και υπερτερεί σημαντικά έναντι των πλειστηριασμών. Η ανάκτηση μέσω των ρυθμίσεων είναι μια μακροπρόθεσμη διαδικασία με μεγαλύτερο χρονικό ορίζονται σε σχέση με την άμεση ανάκτηση του ποσού που επιτυγχάνεται μέσω του πλειστηριασμού και συνεπώς είναι λογικό να υφίσταται χρονική υστέρηση, καθώς η αποπληρωμή εκτείνεται στον χρόνο. Ωστόσο, είναι επωφελής τόσο για τους οφειλέτες όσο και για τους πιστωτές, καθώς οι οφειλές επανέρχονται σε καθεστώς εξυπηρέτησης και αποφεύγονται, στο μέτρο του δυνατού, οι πλειστηριασμοί.
Οι πλειστηριασμοί
Όσον αφορά τους πλειστηριασμούς, τα στοιχεία δείχνουν ότι το 2021 ολοκληρώθηκαν 11.302 πλειστηριασμοί και κατακυρώθηκαν 2.971 (ποσοστό κατακύρωσης επί των ολοκληρωθέντων 26%). Το 2022 ολοκληρώθηκαν 39.318 πλειστηριασμοί και κατακυρώθηκαν 9.001 (ποσοστό κατακύρωσης επί των ολοκληρωθέντων 23%), το 2023 έγιναν 36.072 πλειστηριασμοί και κατακυρώθηκαν 9.527 (ποσοστό κατακύρωσης επί των ολοκληρωθέντων 26%), το 2024 ολοκληρώθηκαν 49.649 πλειστηριασμοί και κατακυρώθηκαν 12.676 (ποσοστό κατακύρωσης επί των ολοκληρωθέντων 26%), ενώ μέχρι και το β’ τρίμηνο είχαν ολοκληρωθεί 25.395 πλειστηριασμοί και είχαν κατακυρωθεί 5.447 (ποσοστό κατακύρωσης επί των ολοκληρωθέντων 21%).
Γενικά, το ποσοστό κατακύρωσης επί των ολοκληρωθέντων πλειστηριασμών κινείται γύρω στο 25%. Σημειώνεται ότι πρόβλημα παραμένει και η καταχρηστική άσκηση ανακοπών κατά των πλειστηριασμών από τους οφειλέτες. Ποσοστό 15%-20% των δανειοληπτών ασκεί ανακοπές κατά των πλειστηριασμών και αυτήν τη στιγμή υπάρχουν δικάσιμοι που έχουν οριστεί για το 2032. Σημειωτέον ότι μόλις το 2% των δανειοληπτών δικαιώνεται από τα δικαστήρια για τις ασκηθείσες ανακοπές.
Οι στρατηγικοί κακοπληρωτές
Την ίδια στιγμή, οι στρατηγικοί κακοπληρωτές ακόμη ζουν και βασιλεύουν. Τα στοιχεία υπουργείου Οικονομικών και ΤτΕ διαπιστώνουν ότι άνω των 3 στους 10 οφειλέτες (ειδικότερα, ποσοστό 35%) είναι μη συνεργάσιμοι και αθετούν τις υποχρεώσεις τους για την αποπληρωμή ρυθμισμένων οφειλών τους. Ακόμη και αν κάποιο ποσοστό των οφειλετών αυτών αντιμετωπίζει πραγματική οικονομική αδυναμία αποπληρωμής, και άρα δεν μπορούν να χαρακτηριστούν στρατηγικοί κακοπληρωτές, εντούτοις, υπάρχει μεγάλη μερίδα οφειλετών που εξακολουθούν να μη θέλουν να πληρώσουν τα χρέη τους, αν και μπορούν. Και αυτό αποδεικνύεται από τα στοιχεία για τις απορρίψεις του νόμου Κατσέλη. Από τους περίπου 500.000 οφειλέτες που ζήτησαν άσυλο στον νόμο για να προστατευθούν από τα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης και τον πλειστηριασμό της πρώτης κατοικίας τους, το 40% των αιτήσεων απορρίπτονται όταν φτάνουν στην κρίση του δικαστηρίου, καθώς διαπιστώνεται ότι ο δανειολήπτης δεν χρήζει προστασίας. Που σημαίνει ότι 200.000 οφειλέτες έχουν, αλλά δεν θέλουν να πληρώσουν τις οφειλές τους.
Όπως έγραφε το powergame.gr, στις πρόσφατες διευρυμένες συσκέψεις των μερών που εμπλέκονται με τις τιτλοποιήσεις του «Ηρακλή» επισημάνθηκε ως θέμα προς επίλυση αυτό των δανειοληπτών του νόμου Κατσέλη που έχουν και δευτερεύουσες κατοικίες, αλλά δεν τις εκποιούν, όπως οφείλουν, για να αποπληρώσουν το χρέος τους. Συγκεκριμένα, οι οφειλέτες που έχουν υπαχθεί στον νόμο 3869/2010 για να σώσουν την πρώτη κατοικία τους από πλειστηριασμό, έχουν πάρει δικαστικές αποφάσεις για καταβολή χαμηλών δόσεων για την αποπληρωμή των δανείων τους. Ωστόσο, στην περίπτωση που οι δανειολήπτες αυτοί έχουν και δεύτερη ή και τρίτη κατοικία, οφείλουν παράλληλα να την εκποιήσουν για την αποπληρωμή του δανείου. Όσο παράλογο και αν ακούγεται, στην προστασία του ν. Κατσέλη βρίσκονται αυτήν τη στιγμή περίπου 10.000 ακίνητα, αξίας 300 εκατ. ευρώ, τα οποία αποτελούν δευτερεύουσες κατοικίες, τις οποίες οι προστατευόμενοι δανειολήπτες αξιοποιούν οι ίδιοι ή εκμεταλλεύονται ενοικιάζοντάς τις.
