Τράπεζες: Υψηλό 16 ετών στα δάνεια προς επιχειρήσεις

Το α΄ εξάμηνο 2025, 1 στις 5 νέες χορηγήσεις προς επιχειρήσεις υποστηρίχθηκε από χρηματοδοτικά εργαλεία και περίπου 15% από δάνεια του ΤΑΑ

Δάνεια © Pixabay

Με ταχύτητες που είχαν να δουν από την προ κρίσης εποχή «τρέχουν» τα δάνεια προς τις επιχειρήσεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάζει η Τράπεζα της Ελλάδος στην Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων από τις τράπεζες επιταχύνθηκε το πρώτο εξάμηνο του 2025, με μέση τιμή 16,7%, έναντι 7,0% το πρώτο εξάμηνο του 2024, και παρέμεινε υψηλός μέχρι και τον Αύγουστο του 2025. Τον Μάιο του 2025 δε, ο ετήσιος ρυθμός αύξησης της χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις διαμορφώθηκε στο υψηλότερο επίπεδο (17,4%) που έχει σημειωθεί από τις αρχές του 2009.

Καίρια συμβολή στην παροχή επιχειρηματικών πιστώσεων έχουν τα προγράμματα συγχρηματοδότησης και εγγυοδοσίας αναπτυξιακών φορέων, καθώς και τα τραπεζικά δάνεια που εντάσσονται στον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Όπως διαπιστώνει η ΤτΕ, το πρώτο εξάμηνο του 2025, μία στις πέντε νέες χορηγήσεις προς επιχειρήσεις υποστηρίχθηκε από χρηματοδοτικά εργαλεία και περίπου 15% από δάνεια του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Ειδικότερα, για τις επιχειρήσεις μικρομεσαίου μεγέθους οι νέες χορηγήσεις που συνδέονταν με χρηματοδοτικά εργαλεία ή με δάνεια του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αποτελούσαν το 45% των δανείων που έδωσαν οι τράπεζες σε επιχειρήσεις.

Οι υψηλές ταχύτητες των επιχειρηματικών δανείων υποστηρίζονται από την μείωση του κόστους δανεισμού και τις ευνοϊκότερες συνθήκες χρηματοδότησης.

Ακολουθώντας τις μειώσεις επιτοκίων της ΕΚΤ (σωρευτικά κατά 200 μονάδες βάσης από τον Ιούνιο του 2024), το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο νέων δανείων προς επιχειρήσεις υποχώρησε στην Ελλάδα κατά 108 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε σε 3,9% τον Αύγουστο του 2025, από 4,9% το Δεκέμβριο του 2024. Αντίστοιχα, την εν λόγω περίοδο το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο των υφιστάμενων δανείων προς επιχειρήσεις μειώθηκε κατά 102 μονάδες βάσης, σε 4,2% από 5,2%.

Σε ό,τι αφορά τις συνθήκες χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, τα αποτελέσματα της Έρευνας Τραπεζικών Χορηγήσεων που δημοσιεύεται από την Τράπεζα της Ελλάδος σε τριμηνιαία βάση, δείχνουν ότι τα πιστοδοτικά κριτήρια των δανείων προς μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις (ΜΧΕ) «παρέμειναν κατά βάση αμετάβλητα», ενώ οι συνολικοί όροι χορήγησης δανείων «έγιναν ως ένα βαθμό πιο χαλαροί» το α΄ και β΄ τρίμηνο του 2025 σε σύγκριση με το δ΄ τρίμηνο του 2024. Η συνολική ζήτηση δανείων από ΜΧΕ «αυξήθηκε ως ένα βαθμό» κατά το ίδιο διάστημα, με τις προσδοκίες των τραπεζών να είναι πιο συγκρατημένες για το επόμενο τρίμηνο, αναμένοντας αμετάβλητη ζήτηση.

Επιπρόσθετα, οι παράγοντες που επηρέασαν ελαφρώς θετικά τη ζήτηση των δανείων από επιχειρήσεις  είναι κυρίως οι «συγχωνεύσεις/εξαγορές και αναδιάρθρωση επιχειρήσεων», καθώς και οι «πάγιες επενδύσεις», τα «αποθέματα και κεφάλαια κίνησης» και η «αναχρηματοδότηση/αναδιάρθρωση και επαναδιαπραγμάτευση χρέους». Άλλοι παράγοντες που επηρέασαν ελαφρώς τη ζήτηση δανείων αφορούν στη «χρήση εναλλακτικών μέσων χρηματοδότησης», όπως τα δάνεια από άλλες τράπεζες ή μη τραπεζικά ιδρύματα και η έκδοση/εξόφληση χρεογράφων και τίτλων. Παράλληλα, οι ελληνικές μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις προχώρησαν στην άντληση χρηματοδότησης με την έκδοση εταιρικών ομολόγων με χαμηλότερο κόστος, αξιοποιώντας την μείωση των βασικών επιτοκίων της ΕΚΤ. Συγκεκριμένα, την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2025 πραγματοποιήθηκαν εκδόσεις συνολικής αξίας 1,65 δισ. ευρώ και αναμένονται και άλλες εκδόσεις μέχρι το τέλος του έτους.

Σημειώνεται ότι ο λόγος της χρηματοδότησης των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων προς το ΑΕΠ διαμορφώθηκε στο τέλος του α΄ εξαμήνου σε 32,1%, παρουσιάζοντας μικρή αύξηση σε σχέση τόσο με τον Ιούνιο όσο και με το τέλος του 2024 (30,3% και 31,3% αντίστοιχα).