Οι προοπτικές για τις ιταλικές τράπεζες το 2026 -συμπεριλαμβανομένης της Unicredit που ανέβασε το ποσοστό της στην Alpha Bank πλέον στο 29,794% του μετοχικού κεφαλαίου- χαρακτηρίζονται σταθερές, σύμφωνα με το outlook της Scope Ratings, παρά το περιβάλλον αυξανόμενων προκλήσεων στην οικονομία και τις διεθνείς αγορές.
Σύμφωνα με τον οίκο αξιολόγησης, η κερδοφορία τους αναμένεται να παραμείνει ισχυρή, με ήπια αύξηση των χορηγήσεων, σταθερή επέκταση στις προμήθειες και ελεγχόμενες δαπάνες. Ωστόσο, καθώς οι καθυστερήσεις στις αποπληρωμές δανείων επιστρέφουν σε πιο τυπικά επίπεδα, οι προβλέψεις για πιστωτικούς κινδύνους θα ενισχυθούν σταδιακά.
Οι γεωπολιτικές εξελίξεις, το αδύναμο οικονομικό υπόβαθρο της Ιταλίας και η υψηλή μεταβλητότητα στις χρηματαγορές αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες κινδύνου για τον κλάδο. Παρά τις ισχυρές κεφαλαιακές βάσεις και τη βελτιωμένη ποιότητα ενεργητικού, νέες φορολογικές και ρυθμιστικές παρεμβάσεις ενδέχεται να επιβαρύνουν περαιτέρω τις τράπεζες, επηρεάζοντας τη διάθεση των επενδυτών και περιορίζοντας περιθώρια ανάπτυξης.
Η κερδοφορία αναμένεται να παραμείνει ισχυρή το 2026. Η μέτρια αύξηση των δανείων, η σταθερή διεύρυνση των προμηθειών και η συγκράτηση των λειτουργικών εξόδων θα στηρίξουν τα κέρδη. Ωστόσο, προβλέπεται αύξηση των προβλέψεων για ζημίες, καθώς τα ποσοστά καθυστερήσεων κανονικοποιούνται, ενώ το οικονομικό και ευρύτερο περιβάλλον κινδύνων παραμένει απαιτητικό, σύμφωνα με τη Scope.
Οι κίνδυνοι για τις ιταλικές τράπεζες
Στο βασικό σενάριο, η μέση απόδοση στα σταθμισμένα για τον κίνδυνο ενεργητικά (RoRWA) για τις έξι ιταλικές τράπεζες του δείγματος (Intesa Sanpaolo, UniCredit, BPM, BMPS, BPER, Credito Emiliano) θα κυμανθεί στο 2,7%–2,8%, κάτω από το υψηλό του 2024 (3,2%).
«Προβλέπουμε όμως ότι το κόστος κινδύνου θα αυξηθεί περίπου στις 40 μονάδες βάσης έως το τέλος του 2027, από τα τρέχοντα χαμηλά των 30 μονάδων», δήλωσε ο Αλεσάντρο Μποράτι, επικεφαλής αναλυτής για τις ιταλικές τράπεζες.
Η εύθραυστη οικονομική ανάπτυξη της Ιταλίας επηρεάζεται από εξωτερικούς παράγοντες, σημειώνει η Scope, ιδιαίτερα στο διεθνές εμπόριο και τις γεωπολιτικές εξελίξεις. «Η ενισχυμένη μεταβλητότητα στις χρηματαγορές και η πιθανότητα πιο αυστηρών τραπεζικών επιβαρύνσεων αποτελούν επίσης καθοδικούς κινδύνους για τις ιταλικές τράπεζες», πρόσθεσε ο Boratti. «Σε ένα δυσμενές σενάριο ασθενέστερων εσόδων και υψηλότερων προβλέψεων, η μέση RoRWA θα μπορούσε να υποχωρήσει περίπου στο 1,3% το 2027».
Return on Risk-Weighted Assets (Απόδοση Επί των Σταθμισμένων ως προς τον Κίνδυνο Στοιχείων Ενεργητικού) ©Scope
Ποιότητα ενεργητικού ιταλικών τραπεζών & διαχείριση κινδύνου
Παρότι αναμένεται μια μικρή αύξηση στις καθυστερήσεις, λόγω επιβράδυνσης στον εταιρικό τομέα, η ποιότητα του ενεργητικού εκτιμάται ότι θα παραμείνει ισχυρή χάρη στις προληπτικές πρακτικές διαχείρισης κινδύνου και τα μέτρα έγκαιρης παρέμβασης που εφαρμόζουν οι τράπεζες.
Παράλληλα, οι κεφαλαιακοί δείκτες παραμένουν ισχυροί, προσφέροντας προστασία απέναντι σε πιθανές αναταράξεις στις αγορές ή στο πιστωτικό περιβάλλον. «Ορισμένες τράπεζες έχουν ήδη αρχίσει να αξιοποιούν τα πλεονάζοντα κεφάλαιά τους για εξαγορές, ένδειξη ότι η κεφαλαιακή τους επάρκεια ίσως έχει ξεπεράσει την κορυφή της», σημείωσε ο Boratti.
Νέες ρυθμιστικές επιβαρύνσεις και επιπτώσεις στις ιταλικές τράπεζες
Τα νέα μέτρα που περιλαμβάνονται στο προσχέδιο του ιταλικού προϋπολογισμού – τα οποία δεν έχουν συμπεριληφθεί στις τρέχουσες προβλέψεις – ενδέχεται να μειώσουν τα κεφάλαια των τραπεζών κατά περίπου 15–30 μονάδες βάσης, προειδοποιεί η Scope.
«Σε αυτό το πλαίσιο, επισημαίνουμε ότι η ευρύτερη έλλειψη νομικής προβλεψιμότητας μπορεί να εξελιχθεί σε διαρθρωτικό ζήτημα για τον κλάδο και να επηρεάσει αρνητικά το επενδυτικό κλίμα με την πάροδο του χρόνου», δήλωσε ο Boratti.
Οι σταθερές προοπτικές για την UniCredit (A/Stable) και την Intesa (A/Stable) υποδηλώνουν ότι οι συνολικοί κίνδυνοι παραμένουν κατά βάση ισορροπημένοι.
