Η Γαλλία φέρνει στο προσκήνιο ένα ευαίσθητο αλλά κρίσιμο ζήτημα για το μέλλον του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος: την πιθανή κατάργηση ή χαλάρωση ορισμένων ρυθμιστικών κεφαλαιακών «μαξιλαριών» που επιβαρύνουν τις τράπεζες της ευρωζώνης. Σε μια συγκυρία όπου οι αμερικανικοί χρηματοπιστωτικοί όμιλοι λειτουργούν μέσα σε σαφέστερο και λιγότερο σύνθετο ρυθμιστικό πλαίσιο, Ευρωπαίοι κεντρικοί τραπεζίτες εξετάζουν τρόπους για να μειώσουν το διοικητικό βάρος χωρίς να θυσιάσουν τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Ο διοικητής της Τράπεζας της Γαλλίας, Φρανσουά Βιλερουά, άφησε ανοιχτό ακόμη και το ενδεχόμενο εξάλειψης ορισμένων κεφαλαιακών απαιτήσεων, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης προσπάθειας ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας και της διασυνοριακής ενοποίησης των ευρωπαϊκών τραπεζών, ακολουθώντας τις παραινέσεις του Μερτς στη Γερμανία.
Οι γαλλικές προτάσεις για τις τράπεζες και τα κεφαλαιακά μαξιλάρια
Ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Γαλλίας άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να καταργηθούν ορισμένα κεφαλαιακά αποθέματα (capital buffers), προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο οι ευρωπαϊκές τράπεζες να βρεθούν σε μειονεκτική θέση έναντι των Αμερικανών ανταγωνιστών τους.
«Οι αρχές πρέπει να επανεξετάσουν ορισμένες υπερβολικά περίπλοκες πτυχές της ευρωπαϊκής ρύθμισης, όπως το αποθεματικό συστημικού κινδύνου, το οποίο δεν υπάρχει πουθενά αλλού», δήλωσε σε ομιλία του την Τρίτη ο Φρανσουά Βιλερουά. «Υπάρχει περιθώριο για συγχώνευση ή ακόμη και κατάργηση ορισμένων αποθεματικών».
Η θέση των ευρωπαϊκών τραπεζών απέναντι στους ανταγωνιστές των ΗΠΑ
Ο διοικητής της Τράπεζας της Γαλλίας, μαζί με άλλους ανώτατους αξιωματούχους κεντρικών τραπεζών της ευρωζώνης, εργάζεται πάνω σε προτάσεις που θα μπορούσαν να μειώσουν το ρυθμιστικό βάρος για τις τράπεζες, χωρίς να υπονομεύσουν τη σταθερότητα που κατακτήθηκε με κόπο τα τελευταία χρόνια.
Οι ευρωπαϊκές τράπεζες υποχρεούνται να διατηρούν μια πολύπλοκη σειρά κεφαλαιακών αποθεμάτων, τα οποία επιβάλλονται από διαφορετικούς ρυθμιστικούς φορείς σε ολόκληρη την Ένωση. Το γεγονός αυτό τις τοποθετεί σε δυσμενέστερη θέση σε σχέση με τις αμερικανικές, οι οποίες λειτουργούν με πιο σαφείς και λιγότερο πολυεπίπεδες απαιτήσεις.
Νωρίτερα μέσα στον μήνα, το Bloomberg είχε μεταδώσει ότι τα υψηλόβαθμα στελέχη των ευρωπαϊκών τραπεζών προετοιμάζονται για απογοήτευση, καθώς εκτιμούν ότι τα μέτρα απλοποίησης της ρύθμισης θα είναι σαφώς πιο περιορισμένα από την απορρύθμιση που σημειώνεται στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Τράπεζες: Πυκνή ρύθμιση, αλλά όχι απορρύθμιση
«Ναι, το ευρωπαϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο είναι πυκνό – ενίοτε υπερβολικά – αλλά όχι, η λύση δεν μπορεί να βρίσκεται στην απορρύθμιση», δήλωσε ο Βιλερουά σε ομιλία του στο Παρίσι. «Δεν είναι ζήτημα επιλογής ανάμεσα στη σταθερότητα και την αποτελεσματικότητα, αλλά συμφιλίωσης των δύο».
Σύμφωνα με τον ίδιο, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε επίσης να προχωρήσει σε απλοποίηση καταργώντας συγκεκριμένα όρια τα οποία ενεργοποιούν περιορισμούς στις διανομές κεφαλαίου, στο πλαίσιο των κανόνων που αφορούν το MREL και τη μόχλευση. Παράλληλα, εκτίμησε ότι το πλαίσιο εξυγίανσης προβληματικών τραπεζών μπορεί να εξορθολογιστεί, επιτυγχάνοντας «καλύτερη ευθυγράμμιση» με τα διεθνή πρότυπα για την ικανότητα απορρόφησης ζημιών των παγκόσμιων τραπεζικών ομίλων.
Διασυνοριακή ελευθερία και «ευρωπαϊκοί πρωταθλητές» στον τραπεζικό κλάδο
Η ειδική ομάδα κεντρικών τραπεζιτών θα υποβάλει τις προτάσεις της στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον επόμενο μήνα, ανέφερε ο Βιλερουά. Ταυτόχρονα, προειδοποίησε κατά της επιβολής πρόσθετων απαιτήσεων στις τράπεζες, σημειώνοντας ότι ο κλάδος αποδείχθηκε «επαρκώς κεφαλαιοποιημένος» στις «ιδιαίτερα αυστηρές» ασκήσεις αντοχής που διεξήχθησαν νωρίτερα φέτος.
Ο ίδιος τάχθηκε επίσης υπέρ μιας πιο ελεύθερης ροής ρευστότητας και κεφαλαίου μεταξύ αγορών, προκειμένου να ενισχυθεί η δημιουργία «διασυνοριακών ευρωπαϊκών πρωταθλητών» στον τραπεζικό τομέα.
Τα κριτήρια για τη χορήγηση των λεγόμενων παρεκκλίσεων (waivers) στη μεταφορά ρευστών διαθεσίμων χαρακτηρίστηκαν «υπερβολικά αυστηρά», ενώ ο Βιλερουά ζήτησε να αρθούν και οι τοπικές απαιτήσεις που επιβάλλονται στις θυγατρικές τραπεζών σε μεμονωμένες αγορές. Τόνισε, μάλιστα, ότι αντίστοιχες παρεκκλίσεις θα πρέπει να προβλεφθούν και για το κεφάλαιο.
Πριν μερικές ημέρες ο ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς ζητούσε το ίδιο, καθώς οι συζητήσεις για το μέλλον της ευρωπαϊκής τραπεζικής εποπτείας επανέρχονται δυναμικά, όσο οι πιέσεις για μεγαλύτερη χρηματοδότηση της οικονομίας εντείνονται. Σε μια περίοδο όπου η Ευρώπη καλείται να αντιμετωπίσει επενδυτικές ανάγκες σε άμυνα, ψηφιοποίηση και κλιματική μετάβαση, ο Μερτς αναδεικνύεται σε έναν από τους ισχυρότερους πολιτικούς που προκαλούν ανοικτά το υφιστάμενο κανονιστικό πλαίσιο.
Οι ΗΠΑ, υπό τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, χαλαρώνουν τις απαιτήσεις για τις τράπεζες, δημιουργώντας ανησυχία ότι οι ευρωπαϊκοί όμιλοι θα βρεθούν σε μειονεκτική θέση. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, ο Μερτς υποστηρίζει πως οι ευρωπαϊκοί κανόνες είναι υπερβολικά αυστηροί και ότι απαιτείται ένας πιο «στοχευμένος» τρόπος εφαρμογής τους, χωρίς περιττές επιβαρύνσεις.
Ο Μερτς αμφισβητεί ανοιχτά το «αυστηρό πλαίσιο» της ΕΕ για τις τράπεζες
Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς τάχθηκε στο πλευρό Ευρωπαίων πολιτικών που υποστηρίζουν ότι το κανονιστικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις τράπεζες είναι υπερβολικά αυστηρό, την ώρα που οι ΗΠΑ δίνουν στις δικές τους τράπεζες περισσότερο περιθώριο για να ενισχύσουν τη χρηματοδότηση της οικονομίας.
«Η τραπεζική ρύθμιση είναι επίσης σημαντική», δήλωσε ο Μερτς σε κοινό τραπεζιτών στη Φρανκφούρτη τη Δευτέρα. «Στη Γερμανία και την Ευρώπη — και θέλω να το πω πολύ καθαρά — είναι υπερβολικά αυστηρή».
Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί πιέζουν για χαλάρωση της εποπτείας, καθώς οι οικονομίες τους αντιμετωπίζουν τεράστιες ανάγκες επενδύσεων στην άμυνα, στις ψηφιακές τεχνολογίες και στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Οι τραπεζίτες επίσης εντείνουν τις πιέσεις για ευελιξία, προειδοποιώντας ότι κινδυνεύουν να χάσουν έδαφος έναντι των ανταγωνιστών τους στις ΗΠΑ, όπου η κυβέρνηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ επιδιώκει να ελαφρύνει τα κανονιστικά βάρη.
Ο Μερτς δήλωσε ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής έλαβαν πολλές σωστές αποφάσεις μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Παρ’ όλα αυτά, επικαλέστηκε τα υψηλότερα επίπεδα κεφαλαίων των τραπεζών ως απόδειξη ότι το σύστημα είναι πλέον ισχυρότερο.
«Αυτό είναι σωστό», είπε στο συνέδριο Euro Finance Week. «Αλλά αυτό που βλέπουμε αυτή τη στιγμή στην Αμερική, σε άλλα μέρη του κόσμου και στην Ευρώπη, δημιουργεί πολύ περισσότερες ευκαιρίες για τη χρηματοδότηση επιχειρήσεων».