Η νέα μείωση των επιτοκίων από τη Fed, η τρίτη κατά σειρά σε αυτήν τη φάση χαλάρωσης, δεν φαίνεται μέχρι στιγμής ικανή να δώσει στην αμερικανική οικονομία τη στήριξη που πολλοί ανέμεναν. Παρά το γεγονός ότι οι χρηματοπιστωτικές αγορές προσαρμόστηκαν άμεσα και ορισμένα δάνεια έγιναν ελαφρώς φθηνότερα, οι βαθύτερες πιέσεις στο οικονομικό περιβάλλον περιορίζουν την αποτελεσματικότητα της νομισματικής πολιτικής.
Η αγορά κατοικίας παραμένει δεσμευμένη από υψηλές τιμές, οι επιχειρήσεις συνεχίζουν να πιέζονται από την αβεβαιότητα των διαρκώς μεταβαλλόμενων δασμών του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ενώ η κατανάλωση επηρεάζεται από φόβους για την αγορά εργασίας. Το αποτέλεσμα είναι μια οικονομία που ανταποκρίνεται πιο αργά -και πιο επιλεκτικά- στη μείωση του κόστους χρήματος.
Αργή μετάδοση της επίδρασης στην οικονομία από τα μειωμένα επιτόκια της Fed
Παρά τη νέα απόφαση της Fed να προχωρήσει σε μείωση των επιτοκίων, η ώθηση προς την οικονομία δεν αναμένεται να εμφανιστεί σύντομα και πιθανόν να αποδειχθεί ασθενέστερη από προηγούμενους κύκλους χαλάρωσης, σχολιάζουν αναλυτές στο Bloomberg.
Οι κλάδοι που επηρεάζονται περισσότερο από το κόστος δανεισμού, όπως η στεγαστική αγορά, παραμένουν δεσμευμένοι από παράγοντες που τα επιτόκια δεν μπορούν να αντιστρέψουν: οι τιμές κατοικιών κοντά σε ιστορικά υψηλά και η αυξανόμενη ανησυχία των Αμερικανών για την αγορά εργασίας περιορίζουν την επίδραση της μείωσης.
Στη μεταποίηση, η εικόνα είναι ανάλογη. Οι επενδύσεις παραμένουν υποτονικές εξαιτίας των συνεχών αλλαγών στους δασμούς που επιβάλλει ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ. Η χαμηλότερη νομισματική επιβάρυνση δεν επαρκεί για να εξουδετερώσει την αβεβαιότητα γύρω από την εμπορική πολιτική.
- Διαβάστε ακόμη: Καμία έκπληξη από τη χθεσινή συνεδρίαση της Fed, παρά μόνο ένα πολωμένο διοικητικό συμβούλιο
Η Fed και τα όρια της νομισματικής πολιτικής
Η κλασική υστέρηση των επιδράσεων της νομισματικής πολιτικής -η οποία μπορεί να αγγίξει τους 18 μήνες- αποδεικνύεται ακόμη μεγαλύτερη στο παρόν οικονομικό περιβάλλον. Όπως τόνισε στο Bloomberg η Κάθι Μποστζάνσικ της Nationwide Mutual Insurance, οι επιχειρήσεις έχουν «παγώσει» τις προσλήψεις όχι λόγω υψηλών επιτοκίων, αλλά λόγω αβεβαιότητας σχετικά με τους δασμούς και άλλες κυβερνητικές παρεμβάσεις. Η παρατεταμένη αυτή αβεβαιότητα ενδέχεται να επιμηκύνει περαιτέρω τον χρόνο μετάδοσης των αποφάσεων της Fed.
Όταν η κεντρική τράπεζα μεταβάλλει το βασικό επιτόκιο, οι αγορές αντιδρούν άμεσα. Ωστόσο, επειδή οι κινήσεις αυτές προεξοφλούνται συνήθως, μεγάλο μέρος της επίδρασης έχει ήδη ενσωματωθεί στις αποτιμήσεις μετοχών και ομολόγων προτού ανακοινωθεί η απόφαση.
Επιπτώσεις στην αγορά κατοικίας: φθηνότερο χρήμα, ακριβότερα σπίτια
Οι επιπτώσεις των μειώσεων έχουν γίνει εμφανείς σε νέα δάνεια αυτοκινήτου και στεγαστικά, τα οποία γίνονται σχετικά φθηνότερα. Παρ’ όλα αυτά, όπως συμβαίνει με τα περισσότερα καταναλωτικά δάνεια στις ΗΠΑ, το υφιστάμενο χρέος — που συνήθως είναι σταθερού επιτοκίου — καθυστερεί να προσαρμοστεί.
Η αγορά αυτοκινήτων και κατοικίας έχει πληγεί έντονα τα τελευταία δύο χρόνια, λόγω μιας πρωτοφανούς κρίσης προσιτότητας. Αν και το επιτόκιο στα 30ετή στεγαστικά δάνεια έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο του έτους τον Οκτώβριο, ενισχύοντας τις υπογραφές συμβολαίων και τον όγκο πωλήσεων, οι τιμές κατοικιών συνεχίζουν να παραμένουν υψηλές.
Σύμφωνα με τον Μάικλ Φραταντόνι της Mortgage Bankers Association, που μίλησε στο Bloomberg, οι καταναλωτές εξακολουθούν να φοβούνται για το μέλλον της εργασίας τους και το προσωπικό τους εισόδημα, γεγονός που περιορίζει την προθυμία τους να προβούν σε μεγάλες αγορές.
Αβεβαιότητα και επιτόκια: H επενδυτική απεργία συνεχίζεται
Οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων — που επηρεάζουν έμμεσα και το κόστος άλλων δανείων — παραμένουν υψηλές, καθώς παράγοντες όπως οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό και τα μεγάλα ελλείμματα του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού συνεχίζουν να πιέζουν τις αγορές. Οι προβλέψεις της Mortgage Bankers Association δεν δείχνουν σημαντική αποκλιμάκωση των στεγαστικών επιτοκίων εντός της επόμενης διετίας.
Στη μεταποίηση, η εικόνα δείχνει ακόμη πιο δύσκολη: η βιομηχανική δραστηριότητα έχει συρρικνωθεί για εννέα συνεχόμενους μήνες, ενώ οι κεφαλαιουχικές δαπάνες παραμένουν σε αναμονή. Όπως σημειώνει η Susan Spence, πρόεδρος της έρευνας της ISM, «η μείωση του κόστους κεφαλαίου ενδιαφέρει τις επιχειρήσεις, αλλά οι δασμοί επισκιάζουν τα πάντα».
Fed: Μείωση επιτοκίων με «γερακίσιο» τόνο
Παρότι η Fed προχώρησε σε νέα μείωση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης, οδηγώντας το εύρος στο 3,5%-3,75%, οι traders είχαν ήδη προεξοφλήσει σχεδόν πλήρως την απόφαση — με πιθανότητα 87,6% σύμφωνα με το εργαλείο CME FedWatch. Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε ένδειξη συγκράτησης μπορεί να πιέσει τις μετοχές.
Η συζήτηση στην αγορά εστιάζει στο αν η Fed προχώρησε σε μια πιο επιθετική στάση «περιστεριού» με «γερακίσο» τόνο: δηλαδή σε μια μείωση επιτοκίων που συνοδεύεται από προειδοποίηση ότι δεν θα υπάρξει γρήγορη συνέχεια.
Το διάσημο «dot plot» αναμένεται να δώσει μια πιο ξεκάθαρη ένδειξη, ενώ οι εκτιμήσεις των κεντρικών τραπεζιτών για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό θα καθορίσουν τις προσδοκίες της αγοράς.
Ανισότητες και αδύναμη κατανάλωση
Οι μειώσεις επιτοκίων έχουν ωφελήσει κυρίως τα νοικοκυριά με μεγαλύτερο πλούτο, τα οποία επωφελήθηκαν από το ράλι στο χρηματιστήριο. Αντιθέτως, οι χαμηλότερου και μεσαίου εισοδήματος Αμερικανοί βλέπουν τα χρέη τους — από αυτοκίνητα έως φοιτητικά δάνεια — να αυξάνονται.
Ο Κρίστοφερ Ντρις, επικεφαλής της Menasha Corporation, υποδέχθηκε θετικά τη μείωση, αλλά υπογράμμισε ότι η αβεβαιότητα γύρω από τους δασμούς παραμένει ο βασικός ανασταλτικός παράγοντας για επενδύσεις. «Το ζήτημα δεν είναι το αν θα έχουμε δασμούς, αλλά η σαφήνεια γύρω από αυτούς», σημείωσε χαρακτηριστικά.
