Σε μια κίνηση-ορόσημο που σηματοδοτεί το οριστικό τέλος μιας μακράς περιόδου αποπληθωρισμού, η Τράπεζα της Ιαπωνίας προχώρησε στην αύξηση του βασικού της επιτοκίου στο 0,75%. Πρόκειται για το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριών δεκαετιών, μια απόφαση που αντανακλά την αυξανόμενη πεποίθηση της κεντρικής τράπεζας ότι ο στόχος για σταθερό πληθωρισμό είναι πλέον εφικτός.
Το διοικητικό συμβούλιο, υπό τον κυβερνήτη Καζούο Ουέντα, έλαβε την απόφαση ομόφωνα, αυξάνοντας το κόστος δανεισμού κατά 25 μονάδες βάσης. Η κίνηση αυτή δεν προκάλεσε έκπληξη στις αγορές, καθώς και οι 50 οικονομολόγοι που συμμετείχαν σε σχετική έρευνα του Bloomberg την είχαν προβλέψει.
Ωστόσο, το σημαντικότερο μήνυμα κρύβεται στη μελλοντική καθοδήγηση. Η Τράπεζα της Ιαπωνίας κατέστησε σαφές ότι αν οι οικονομικές προοπτικές συνεχίσουν να επαληθεύονται, ο κύκλος ανόδου των επιτοκίων θα παραμείνει ενεργός. «Η στάση της Τράπεζας παραμένει αμετάβλητη: εάν οι συνθήκες εξελιχθούν όπως προβλέπεται, θα συνεχίσουμε τις αυξήσεις», σχολίασε η Χαρούμι Ταγκούτσι της S&P Global Market Intelligence.
Η αντίδραση των αγορών
Παρά την ιστορική φύση της απόφασης, το γιέν παρουσίασε προσωρινή εξασθένηση, αγγίζοντας τα 156,16 έναντι του δολαρίου, καθώς ορισμένοι επενδυτές προσδοκούσαν μια ακόμη πιο επιθετική ρητορική. Αντιθέτως, η αγορά ομολόγων αντέδρασε έντονα, με την απόδοση του 10ετούς κρατικού τίτλου να ξεπερνά το 2% για πρώτη φορά από το 2006.
Η μετατόπιση αυτή έρχεται σε μια στιγμή που ο πληθωρισμός στην Ιαπωνία φαίνεται να ριζώνει στην πραγματική οικονομία. Τα τελευταία στοιχεία έδειξαν αύξηση των τιμών καταναλωτή κατά 3% τον Νοέμβριο, συμπληρώνοντας 44 συνεχόμενους μήνες κατά τους οποίους ο πληθωρισμός βρίσκεται στο ή πάνω από το όριο του 2%.
Παράλληλα, η δυναμική των μισθών παραμένει ισχυρή. Τα εργατικά συνδικάτα θέτουν ήδη υψηλούς στόχους για τις ετήσιες διαπραγματεύσεις, παρόμοιους με τους περσινούς που οδήγησαν σε ιστορικές αυξήσεις. Ταυτόχρονα, οι ανησυχίες για πιθανές επιπτώσεις από την εμπορική πολιτική των ΗΠΑ και τους δασμούς του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται να υποχωρούν, καθώς τα τρέχοντα στοιχεία δεν δείχνουν σημαντικό πλήγμα στην ιαπωνική οικονομία.
Σύμφωνα με αναλυτές, η Τράπεζα της Ιαπωνίας αναμένεται να ακολουθήσει έναν σταθερό ρυθμό σύσφιξης, με αυξήσεις περίπου κάθε έξι μήνες. Ο Καζούο Μόμα, πρώην στέλεχος της Τράπεζας της Ιαπωνίας, προέβλεψε ότι τα επιτόκια θα μπορούσαν να φτάσουν στο 1,5% έως το 2027.
Παρά τις πολιτικές πιέσεις και την ανάληψη της πρωθυπουργίας από τη Σανάε Τακαΐτσι —γνωστή υποστηρίκτρια της νομισματικής χαλάρωσης— το κόστος του πληθωρισμού και η αδυναμία του γιεν φαίνεται πως δίνουν στον Ουέντα το «πράσινο φως» για τη συνέχιση της ομαλοποίησης, διατηρώντας πάντα τις συνθήκες διευκόλυνσης που απαιτούνται για τη στήριξη της ανάπτυξης.