Ισχυρή αύξηση των επιχειρηματικών δανείων και θετική μεταστροφή των δανείων προς νοικοκυριά, ύστερα από 15 χρόνια, κατέγραψαν οι τράπεζες το δεκάμηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2025, όπως διαπιστώνει η Τράπεζα της Ελλάδος στην Ενδιάμεση Έκθεση Νομισματικής Πολιτικής 2025. Τα δάνεια προς τις επιχειρήσεις «έτρεξαν» με ρυθμό 16%, ενώ στα δάνεια προς τα νοικοκυριά η πιστωτική επέκταση γύρισε σε θετική, στο 0,3%, για πρώτη φορά από τον Οκτώβριο του 2010.
Όπως καταγράφει η Ενδιάμεση Έκθεση της ΤτΕ, ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των τραπεζικών δανείων προς τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις το δεκάμηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2025 επιταχύνθηκε και διαμορφώθηκε κατά μέσο όρο σε 16,0%, έναντι μέσης τιμής 8,5% το αντίστοιχο δεκάμηνο του 2024. Πάντως, την ίδια περίοδο η μέση μηνιαία καθαρή ροή τραπεζικής χρηματοδότησης μειώθηκε σε 438 εκατ. ευρώ από 557 εκατ. ευρώ. Παρομοίως, η μέση μηνιαία ακαθάριστη ροή τραπεζικών δανείων καθορισμένης διάρκειας (τακτής λήξης) προς τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις την περίοδο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2025 μειώθηκε σε 1,5 δισ. ευρώ από 2,0 δισ. ευρώ το πρώτο δεκάμηνο του 2024. Σημειώνεται ότι η ακαθάριστη ροή ισούται με τα ποσά τα οποία συνομολογούνται στις νέες συμβάσεις τραπεζικών δανείων και καταγράφονται στα στατιστική των επιτοκίων.
Αυξήθηκαν τα δάνεια προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Όπως διαπιστώνει η ΤτΕ, τα δάνεια προς μεγάλες μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις αντιπροσώπευαν τα 2/3 αυτής της ακαθάριστης ροής (1,0 δισ. ευρώ) και κατέγραψαν ετήσια μείωση 32,3%. Εντούτοις, η ακαθάριστη ροή δανείων προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (502 εκατ. ευρώ) αυξήθηκε αντίστοιχα κατά 11,2%. Τέλος, το μέσο μηνιαίο υπόλοιπο της τραπεζικής χρηματοδότησης χωρίς καθορισμένη διάρκεια (δηλ. των πιστωτικών γραμμών και άλλων διευκολύνσεων) προς τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις αυξήθηκε κατά 15,0% ή 1,4 δισ. ευρώ το πρώτο δεκάμηνο του 2025 σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2024. Η ευρωστία της πιστωτικής επέκτασης προς τις επιχειρήσεις αντανακλά την τόνωση της ζήτησης τραπεζικών δανείων, εξαιτίας της ανόδου της οικονομικής δραστηριότητας και της μείωσης των τραπεζικών επιτοκίων δανεισμού. Τη χορήγηση δανείων από τις τράπεζες προς τις επιχειρήσεις υποστήριξαν σημαντικά και φέτος τα προγράμματα συγχρηματοδότησης και εγγυοδοσίας του Ομίλου ΕΤΕπ, καθώς και εκείνα της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας. Στην ίδια κατεύθυνση συνέβαλαν και τα τραπεζικά δάνεια συγχρηματοδότησης στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας (RRF), οι εκταμιεύσεις των οποίων σημείωσαν μικρή αύξηση το πρώτο δεκάμηνο του 2025 έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2024.
«Τρέχουν» τα καταναλωτικά δάνεια, το «Σπίτι μου ΙΙ» στήριξε τα στεγαστικά
Ύστερα από 15 χρόνια αρνητικών ρυθμών ανάπτυξης, τα δάνεια προς νοικοκυριά κατάφεραν να ξεβαλτώσουν. Ο ετήσιος ρυθμός συρρίκνωσης των τραπεζικών δανείων προς τα νοικοκυριά τους δέκα πρώτους μήνες του 2025 περιορίστηκε και τελικά μεταστράφηκε από αρνητικές σε θετικές τιμές, για πρώτη φορά μετά τον Οκτώβριο του 2010. Για όλο το δεκάμηνο κατά μέσο όρο ο ρυθμός μεταβολής έφθασε σε ελαφρώς θετική τιμή (0,3%), έναντι αρνητικής μέσης τιμής (-1,1%) το ίδιο διάστημα του 2024 (Οκτώβριος 2025: 1,7%,Δεκέμβριος 2024: -0,5%).
Όπως αναφέρει η ΤτΕ, η εξέλιξη αυτή αντανακλά την περαιτέρω υποχώρηση του ρυθμού συρρίκνωσης των στεγαστικών δανείων σε μηδέν τον Οκτώβριο, καθώς και την επιτάχυνση του ρυθμού ανόδου της καταναλωτικής πίστης, ο οποίος ήδη από το 2024 έχει ισχυροποιηθεί και ανήλθε σε 6,6% τον Οκτώβριο. Η μέση μηνιαία ακαθάριστη ροή των καταναλωτικών δανείων καθορισμένης διάρκειας καθώς και των στεγαστικών αυξήθηκε το διάστημα Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2025 έναντι του ίδιου δεκαμήνου του 2024 (καταναλωτικά δάνεια: 159 εκατ. ευρώ από 144 εκατ. ευρώ, στεγαστικά δάνεια: 163 εκατ. ευρώ από 112 εκατ. ευρώ).
Η ανοδική πορεία της καταναλωτικής πίστης συνάδει με τη θετική εξέλιξη της ιδιωτικής κατανάλωσης, συμπεριλαμβανομένων των δαπανών για διαρκή αγαθά, καθώς η καταναλωτική εμπιστοσύνη ενισχύθηκε. Όπως αναφέρει η ΤτΕ, η ετήσια αύξηση της μέσης ακαθάριστης ροής στεγαστικών δανείων συνδέεται με την ανοδική τάση του δείκτη τιμών κατοικιών, με τη μείωση που κατέγραψαν τα τραπεζικά επιτόκια των στεγαστικών δανείων το πρώτο δεκάμηνο του έτους έναντι του ίδιου διαστήματος του 2024, εξελίξεις οι οποίες επέδρασαν ενισχυτικά στη ζήτηση δανείων, καθώς επίσης και με την επίδραση του προγράμματος «Σπίτι μου ΙΙ». Σημειώνεται ότι κατά το πρώτο δεκάμηνο του 2025 σταδιακά ενισχύθηκε η απορρόφηση του νέου προγράμματος «Σπίτι μου ΙΙ» (σε συνέχεια του πρώτου προγράμματος, το οποίο είχε απορροφηθεί σε μεγάλο βαθμό το 2024) υπό τη διαχείριση της ΕΑΤ. Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του προγράμματος, πόροι ύψους 1 δισ. ευρώ πρόκειται να διοχετευθούν από το τραπεζικό σύστημα. Με αυτούς τους πόρους οι τράπεζες συγχρηματοδοτούν δάνεια, τα οποία συμπληρώνονται από δημόσια κονδύλια προερχόμενα από τον RRF, συνολικού ύψους επίσης 1 δισ. ευρώ.
