Μια ιδιάζουσα χρονιά για τα κεφαλαιακά «μαξιλάρια» των τραπεζών είναι η φετινή, καθώς εδώ και πέντε μήνες, έχουν ανασταλεί όλα τα σχέδια τους για εκδόσεις κεφαλαίου στις διεθνείς χρηματαγορές, λόγω του αυξημένου κόστους – απόρροια του πολέμου και του αποτυπώματός του στη διεθνή οικονομία.
Οι ελληνικές τράπεζες έχουν αρκετά υψηλούς δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας, παρά το γεγονός ότι οι δείκτες αυτοί μειώθηκαν πέρυσι λόγω της επίπτωσης στα κεφάλαια από το κόστος των κατά συρροή τιτλοποιήσεων (που βεβαίως, συνέβαλαν με τη σειρά τους στην εξυγίανση των ισολογισμών) και επίσης λόγω των μεταβολών του λογιστικού προτύπου ΔΠΧΑ 9.
Το ότι σήμερα «στέκονται» κεφαλαιακά σε ικανοποιητικά επίπεδα, σε καμία περίπτωση δεν συνιστά εφησυχασμό, κάτι το οποίο η Τράπεζα της Ελλάδος με κάθε ευκαιρία επισημαίνει, στο πλαίσιο του ρόλου της για εποπτεία και έλεγχο.
Το καλό νέο είναι ότι έχουν ακόμη δρόμο μπροστά τους, για να πολλαπλασιάσουν τα κεφάλαιά τους στο πλαίσιο του MREL (που κατ’ εξαίρεση για τις τράπεζες της χώρας ισχύει ως το τέλος του 2025) και δεν υπάρχει ανωτέρα βία ή κάποιος άλλος παράγοντας που να επισπεύδει την επίτευξη του στόχου, με κάθε τίμημα.
Ο χρονικός ορίζοντας ως το τέλος του 2025 δίνει την ευελιξία στις τράπεζες της χώρας να κινηθούν κατά το δοκούν, κατά τον προγραμματισμό και κατά τη συγκυρία.
Περιγράφοντας το σκηνικό στο powergame.gr, παράγοντας της αγοράς εξηγεί ότι από τη μία πλευρά υπάρχει ευχέρεια χρόνου μέχρι την τήρηση των στόχων στο πλαίσιο του MREL (Ελάχιστων Επιλέξιμων Κεφαλαιακών Απαιτήσεων), αλλά από την άλλη , δεν σημαίνει ότι αυτό θα γίνει εύκολα εν μία νυκτί. Χαρακτηριστικό το σχόλιο του στελέχους μεγάλης τράπεζας, με κεφαλαιακή επάρκεια από τις υψηλότερες στην αγορά, ότι «όπως σε μια ….εξεταστική δεν διαβάζεις την ύλη σε ένα βράδυ, έτσι και εδώ, η κεφαλαιακή ενίσχυση και οι εκδόσεις για ρευστότητα δεν μπορούν να γίνουν τελευταία ώρα».
Κάθε μία τράπεζα έχει το δικό της στόχο να καλύψει, βάσει του ποσοστού επί των κεφαλαίων που της έχει ορίσει η SRB, η Ευρωπαϊκή Αρχή Εξυγίανσης. Τα «μαξιλάρια ασφαλείας» είναι η άμυνα των τραπεζών σε περιπτώσεις κραδασμού του συστήματος από έκτακτα γεγονότα. Προκειμένου για την τήρηση των στόχων αυτών, οι τράπεζες εκδίδουν διάφορων κατηγοριών ομόλογα και τίτλους (Tier I και Tier II, senior preferred).
Το πανόραμα των εκδόσεων MREL το 2021
Πέρυσι, το ελληνικό τραπεζικό σύστημα «σήκωσε» από τις αγορές συνολικά κεφάλαια (ονομαστικής αξίας) 3,5 δισ. ευρώ μέσα από εκδόσεις ομολόγων στο πλαίσιο του MREL.
Κατά κύριο λόγο, οι εκδόσεις αφορούσαν ομόλογα Tier 2, πράσινα ομόλογα και χρεόγραφα χωρίς εξασφαλίσεις (senior unsecured bonds).
Το διάστημα που απομένει ως το τέλος του 2025, οι τράπεζες θα επιταχύνουν τις εκδόσεις ομολόγων και μάλιστα των μη εξασφαλισμένων τίτλων µε εξοφλητική προτεραιότητα καθώς και των προνομιούχων ομολόγων(senior preferred, preferred notes).
Συνολικά οι εκδόσεις του 2021 αναφορικά με:
-τα ομόλογα αυξημένης εξασφάλισης ανήλθαν σε 2,4 δισ. ευρώ, με κουπόνι από 2% (Eurobank Senior Pref. 2027) μέχρι και 3,875% (Τράπεζα Πειραιώς Senior Pref. 2027) -ενώ, τα ομόλογα μειωμένης εξασφάλισης ανήλθαν σε 1,1 δισ. ευρώ, με κουπόνι έκδοσης από 5,5% (Alpha Bank Subordinated 2031) μέχρι και 8,75% (Τράπεζα Πειραιώς Jr Subordinated perpetual).
Η κεφαλαιακή ισχύς των ελληνικών τραπεζών
Κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στις εκδόσεις αυτές και συνυπολογίζοντας στα θετικά την ανταπόκριση των τραπεζών στις απαιτήσεις του MREL η Τράπεζα της Ελλάδος, εκτιμά ότι σημαντικό ρόλο προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης κεφαλαίου, παίζει και η παρατηρούμενη μείωση των σταθμισμένων στοιχείων ενεργητικού.
Η κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών βρίσκεται σε ικανοποιητικά επίπεδα, επισημαίνεται στο πλαίσιο της Έκθεσης Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας , ωστόσο υφίστανται σημαντικές προκλήσεις οι οποίες σχετίζονται με το κόστος υλοποίησης της στρατηγικής τους για τη μείωση των υφιστάμενων κόκκινων δανείων (ΜΕΔ) και το σχηματισμό επαρκών προβλέψεων για την κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου από τυχόν νέα ΜΕΔ, καθώς και με τη σταδιακή εφαρμογή του ΔΠΧΑ 9 και την ανάγκη ενίσχυσης του διαμεσολαβητικού τους ρόλου μέσω της χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας.
Με βάση τη χρήση 2021, ο Δείκτης Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών της Κατηγορίας 1 (Common Equity Tier 1 ratio – CET1 ratio) των ελληνικών τραπεζών μειώθηκε σε ενοποιημένη βάση σε 12,6% το Δεκέμβριο του 2021 από 15% το Δεκέμβριο του 2020, και ο Συνολικός Δείκτης Κεφαλαίου (Total Capital Ratio – TCR) σε 15,2% από 16,6%, αντίστοιχα.
Οι δείκτες αυτοί υπολείπονται σημαντικά του μέσου όρου των πιστωτικών ιδρυμάτων υπό την άμεση εποπτεία της ΕΚΤ στην Τραπεζική Ένωση (δείκτες CET1 15,5% και TCR 19,5% το Δεκέμβριο του 2021). Ενσωματώνοντας την πλήρη επίδραση του ΔΠΧΑ 9, fully loaded), ο Δείκτης CET1 των ελληνικών τραπεζικών ομίλων διαμορφώθηκε σε 10,7% και ο Συνολικός Δείκτης Κεφαλαίου σε 13,4%.
