«Αχίλλειος πτέρνα» στη σχέση κυβέρνησης- τραπεζών αποτελεί σταθερά το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ επιτοκίων καταθέσεων και χορηγήσεων και προς αυτή την κατεύθυνση έχει δοθεί ο τόνος για όξυνση του ανταγωνισμού από fintech ή από μη τραπεζικές εταιρείες.
Αυτό έγινε εμφανές από τη φιλοσοφία του νέου νομοσχεδίου για τα χρηματοοικονομικά που επεξεργάστηκε το υπουργείο Οικονομίας και στο οποίο γίνεται σαφής αναφορά στο θέμα τόνωσης του ανταγωνισμού προς όφελος του καταναλωτή.
Διάφορες ενότητες του νομοσχεδίου στοχεύουν στην εξισορρόπηση του αυξημένου κόστους των επιτοκίων, αλλά και σε μία πιο γενική θεώρηση, εξομαλύνοντας ανισορροπίες που προκύπτουν από την ψαλίδα καταθέσεων- χορηγήσεων (σχεδόν 6 ποσοστιαίες μονάδες), αλλά και από υψηλές χρεώσεις, εκτός της ομπρέλας του IRIS.
Οι ίδιοι οι τραπεζίτες στρέφουν το καταθετικό κοινό σε άλλες λύσεις, υπενθυμίζοντας ότι το ταμιευτήριο – το οποίο είναι τελικά κοστοβόρο για τις τράπεζες- λειτουργεί απλώς σαν ασφαλές πορτοφόλι και όχι για απόδοση. Όπως έγραψε το powergame.gr, για αναζήτηση απόδοσης υπάρχουν τα αμοιβαία κεφάλαια και μάλιστα αυτά με το ετήσιο μέρισμα που κέρδισαν τις προτιμήσεις του κοινού, όπως και οι λιγότερο ελκυστικές, πλην όμως, απολύτως ασφαλείς, προθεσμιακές καταθέσεις.
Ως προς το μέτωπο των επιτοκίων, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δεν βλέπουν άλλη άμεση κίνηση αύξησης εκ μέρους ΕΚΤ, αλλά δεν βλέπουν και μείωση πριν το φθινόπωρο του 2024. Σενάριο που δεν δημιουργεί πρόσφορο έδαφος για μείωση της ψαλίδας μέσω αύξησης επιτοκίων καταθέσεων, αλλά ούτε και μείωση του spread των επιτοκίων, από την πλευρά των δανείων, στα οποία ήδη τα επιτόκια έχουν φρενάρει.
Η ψαλίδα επιτοκίων, οι fintech και οι μη τραπεζικές εταιρείες
Με τη συζήτηση των επιτοκίων να επανέρχεται στο προσκήνιο, αυτομάτως, οι συζητήσεις επαναφέρουν την ψαλίδα με τις σχεδόν 6 ποσοστιαίες μονάδες άνοιγμα. Ο Έλληνας καταθέτης δανείζεται με 6,33% και καταθέτει για…0,39%, αλλά αυτή η διαφορά δεν πρόκειται να βελτιωθεί με αύξηση επιτοκίων στην κατάθεση. Το κοινό που μπορεί να κλείσει ρευστότητα για πάνω από κάποιους μήνες, έχει εναλλακτικές.
Η ψαλίδα θεωρητικά μπορεί να μειωθεί από την πλευρά των δανείων, με νέες μειώσεις όταν αυτές επέλθουν – άρα μετά από έναν χρόνο. Βέβαια, οι τράπεζες για πελάτες συνεπείς έχουν περιορίσει στο βαθμό που μπορούν τα spreads επί του περιθωρίου και έχουν φρενάρει την άνοδο στα στεγαστικά.
Καλύτερους πιθανώς όρους χρηματοδότησης υπόσχονται ειδικά για τους notbankable οι μη τραπεζικές εταιρείες πιστώσεων που θέλουν να λάβουν μερίδια στη δανειοδότηση στεγαστικών- ίσως και επιχειρηματικής πίστης, δανείων.
Για την πολιτική του υπουργείου Οικονομίας και το πρόγραμμα της κυβέρνησης, χρειάζονται όπως αποδεικνύεται και επιπλέον μέτρα τόνωσης του ανταγωνισμού – στο οποίο θα βοηθήσει η έλευση fintech αλλά και ενισχυμένη χρήση άμεσων πληρωμών, στο στυλ του Διατραπεζικού IRIS, όπως επεσήμανε προ ημερών ο υπουργός, Κωστής Χατζηδάκης.
Για τις καθημερινές συναλλαγές, οι μεταφορές μέσω IRIS είναι ανέξοδες για έως 500 ευρώ και σύντομα, όταν δοθεί το πράσινο φως από την ΕΕ θα ενσωματωθεί κοινοτική οδηγία η οποία θα επιβάλλει ενιαίο κόστος χρέωσης των instant payments ανεξαρτήτως ποσού. Το νέο νομοσχέδιο προβλέπει άλλωστε θέσπιση ρυθμίσεων για άμεσες πληρωμές και για συναλλαγές χωρίς προμήθειες και στο πλαίσιο αυτό επιβάλλει στις επιχειρήσεις που δέχονται πληρωμές με κάρτες να έχουν ως τις 31.12.2024 προχωρήσει στις κατάλληλες υποδομές για άμεσες πληρωμές.
H ΤτΕ στη μάχη για την όξυνση του ανταγωνισμού
Στο θέμα της μεγέθυνσης του ανταγωνισμού προς όφελος του συναλλακτικού κοινού έχει αναφερθεί κατ’ επανάληψη η Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία από την πλευρά της φροντίζει την πολυφωνία στην αγορά, με την ύπαρξη και άλλων, μικρότερων, πλην των μεγάλων συστημικών τραπεζών. Όσο μεγαλώνει η αγορά και υπάρχει διαφοροποίηση τόσο περισσότερο λειτουργεί ο ανταγωνισμός είναι το μότο του διοικητή της ΤτΕ, Γιάννη Στουρνάρα.
