«Πρασινίζει» ολοένα και περισσότερο η προσέγγιση των τραπεζών αναφορικά με τη δημιουργία προϊόντων σε δάνεια και καταθέσεις, όπως και σε επενδύσεις, ακολουθώντας ένα πρότυπο πράσινης ανάπτυξης τόσο σαν αποτύπωμα της δικής τους ταυτότητας, όσο και σαν «επιταγή» από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, που δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην κλιματική αλλαγή και τη μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία.
Σύσσωμο το τραπεζικό σύστημα της χώρας έστειλε προς το τέλος του 2023 εκτενές ερωτηματολόγιο σε εκατοντάδες ελληνικές επιχειρήσεις – μεγάλους πελάτες του corporate, μέσω του οποίου, επιχειρούσε να καταγράψει το concept, τις πρωτοβουλίες και τις ενέργειες των εταιρικών πελατών προς την πράσινη μετάβαση, αλλά, και προς την πορεία των τριών δεσμεύσεων του ESG (Περιβάλλον, Κοινωνία, Εταιρική Διακυβέρνηση). Περίπου 600 και πλέον μεγάλοι εταιρικοί πελάτες των ελληνικών τραπεζών, έγιναν αποδέκτες των ερωτηματολογίων προκειμένου αυτά να αποτελέσουν τη βάση για να «κουμπώσουν» τραπεζικά προϊόντα.
Όπως είναι σαφές, σύμφωνα με όσα κατά καιρούς έχουν επισημάνει θεσμικοί και μη τραπεζικοί παράγοντες, η πράσινη οικονομία και η υιοθέτηση κριτηρίων προς τη μετάβαση σε αυτήν, θα οδηγήσει σε καλύτερους όρους χρηματοδότησης. Ένα δάνειο προς μία επιχείρηση που ενδιαφέρεται εμπράκτως για το περιβάλλον και τη μείωση εκπομπών άνθρακα, που τηρεί τις δεσμεύσεις προς αυτή την κατεύθυνση και που ενδεχομένως καινοτομεί προς τη βιώσιμη ανάπτυξη θα έχει καλύτερη τιμολόγηση και αυτό ήδη συμβαίνει σε εταιρικές χρηματοδοτήσεις.
Καλύτερους όρους και χαμηλότερο επιτόκιο έχουν και δάνεια που αφορούν ιδιώτες πελάτες, όπως πράσινα καταναλωτικά δάνεια (όταν το κεφάλαιο του δανείου εξυπηρετεί σκοπούς πράσινης μετάβασης) και φυσικά- πράσινα στεγαστικά δάνεια, είτε πρόκειται για πλήρη ανέγερση βιοκλιματικής κατοικίας, είτε για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών και συσκευών φιλικών στο περιβάλλον και εξοικονόμησης ενέργειας.
Στην ίδια λογική, θα δημιουργηθούν πράσινα προϊόντα με ελκυστικές αποδόσεις για πιο «ψαγμένους» καταθέτες (π.χ. προθεσμιακές- με ρευστότητα που θα χρησιμοποιηθεί για πράσινες επενδύσεις) και επενδυτικά προϊόντα, όπως αμοιβαία κεφάλαια που περιλαμβάνουν εταιρείες που επενδύουν στην βιώσιμη ανάπτυξη.
Δεν είναι τυχαίο ότι σε διεθνές επίπεδο τα αμοιβαία κεφάλαια που επενδύουν στο κλίμα προσέλκυσαν πέρυσι ρευστότητα ύψους 37,8 δισ. δολάρια, αν και τα κεφάλαια που τοποθετήθηκαν ήταν σημαντικά μειωμένα όπως αναφέρουν σχετικά οι Financial Times – από το ρεκόρ των 151 δισ. δολαρίων που είχαν επενδυθεί το 2021 (για λόγους που οφείλονται στον πληθωρισμό και τα υψηλά επιτόκια). Αν και λιγότερες μέσα στη διετία, οι επενδύσεις σε πράσινα αμοιβαία είναι ενδεικτικές της σημασίας που δίνουν οι αγορές και το κοινό.
Η σημασία της κλιματικής αλλαγής δεν λανθάνει της ΕΚΤ. «Το θερμότερο κλίμα και η υποβάθμιση του φυσικού κεφαλαίου επιβάλλουν αλλαγές στην οικονομία και το χρηματοπιστωτικό σύστημα» διευκρίνισε πρόσφατα η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, αφήνοντας περιθώριο αλλαγών στα μέσα και τα χαρτοφυλάκια νομισματικής πολιτικής ενόψει της μετάβασης στην πράσινη οικονομία.
Άλλωστε, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, το έχει περιγράψει και με αριθμούς:
Η κλιματική αλλαγή κοστίζει 2,2 δισ. ευρώ (1% του ΑΕΠ) στην ελληνική οικονομία, με κόστος που ως το 2100 θα αφορά κεφάλαια ύψους 200 δισ. ευρώ (με συντελεστή προεξόφλησης 2%). Η λήψη κατάλληλων μέτρων έγκαιρα θα μπορούσε να μειώσει το κόστος κατά 30%.
