Με τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη να μειώνεται σταθερά από τις αρχές του έτους και την αναπτυξιακή προοπτική να εξακολουθεί να είναι υποτονική λόγω των δασμών του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, υπάρχουν περιθώρια για νέες μειώσεις των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), ακόμη και στην επόμενη συνεδρίαση, που είναι δρομολογημένη για τις αρχές Ιουνίου. Αν και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, τόνισε σε χθεσινή ομιλία του πως θα πρέπει «να είμαστε επιφυλακτικοί» στις προσδοκίες για περαιτέρω μειώσεις, λόγω της τεταμένης αβεβαιότητας από τις ΗΠΑ, εξέφρασε επίσης την άποψη πως το κόστος δανεισμού στην Ευρωζώνη θα μειωθεί μέχρι το 2%.
Από τον περσινό Ιούνιο η ΕΚΤ έχει μειώσει τα επιτόκιά της επτά φορές, με τη «νομισματική πολιτική να γίνεται λιγότερο περιοριστική» το 2025, υπογράμμισε ο Έλληνας κεντρικός τραπεζίτης. Αυτήν την πεποίθηση δείχνουν να μοιράζονται ακόμη και τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, που ανήκουν στη συνομοταξία των «γερακιών» και παραδοσιακά υποστηρίζουν μια αυστηρή πολιτική ως προς το κόστος δανεισμού στην Ευρωζώνη. Προ ολίγων εβδομάδων, ο επικεφαλής της αυστριακής κεντρικής τράπεζας, Ρόμπερτ Χόλζμαν, δήλωσε πως η επίδραση των δασμών Τραμπ είναι «αποπληθωριστική», που σημαίνει πως τροφοδοτεί πτωτικές τάσεις στις τιμές των αγαθών. Τόνισε πως δεν γνωρίζει ακόμη πότε η ΕΚΤ θα πρέπει να ολοκληρώσει τον κύκλο των καθοδικών επιτοκίων.
Με το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων να βρίσκεται στο 2,25%, πηγές του πρακτορείου Reuters αποκάλυψαν πως οικοδομείται ένα συναινετικό κλίμα για τη μείωση των επιτοκίων στη συνεδρίαση του Ιουνίου κατά 25 μονάδες βάσεις και όχι κατά 50 μ.β. Στις συζητήσεις μεταξύ των αξιωματούχων της ΕΚΤ στις παρυφές της συνόδου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) την περασμένη εβδομάδα αναφέρθηκε πως θετικό ρόλο έχει, επίσης, διαδραματίσει το γεγονός πως η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν προχώρησε σε αντίποινα απέναντι στις ΗΠΑ, λόγω της απόφασης του Τραμπ να αναστείλει ειδικά τους αμοιβαίους δασμούς εις βάρος δεκάδων χωρών, συμπεριλαμβανομένης της Ε.Ε. Σε αυτήν τη φάση οι ΗΠΑ έχουν φορολογήσει όλες τις εισαγωγές με 10%, ενώ το αλουμίνιο, ο χάλυβας και τα αυτοκίνητα από το εξωτερικό επιβαρύνονται με δασμούς 25%.
Περιθώρια για περαιτέρω μείωση του κόστους δανεισμού στην Ευρωζώνη υπάρχουν, καθώς ο πληθωρισμός έχει διολισθήσει από το 2,5% τον Ιανουάριο στο 2,2% τον Μάρτιο. Προσφάτως η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, επιβεβαίωσε πως επικρατούν αντιπληθωριστικές τάσεις, ενώ το ΔΝΤ αναθεώρησε την περασμένη εβδομάδα προς τα κάτω τις φετινές προβλέψεις για ανάπτυξη στην Ευρωζώνη στο 0,8% από το 1% που είχε ανακοινωθεί τον Ιανουάριο. Επίσημες προβλέψεις θέλουν, επίσης, τη Γερμανία, δηλαδή τη μεγαλύτερη οικονομία στην Ευρωζώνη, να παραμένει σε ύφεση για τρίτο διαδοχικό έτος. Εκτός των άλλων, έχουν αποδυναμωθεί οι ανοδικές πιέσεις στους μισθούς, μια παράμετρος που παρακολουθεί στενά η ΕΚΤ για να ζυγίσει τις αποφάσεις της για την κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής. Σύμφωνα με τη Eurostat, τα ωρομίσθια στην Ευρωζώνη παρουσίασαν τη μικρότερη αύξηση το δ’ τρίμηνο του 2024 από το γ’ τρίμηνο του 2023.
Επιπλέον, η κορύφωση της αβεβαιότητας για την κατεύθυνση της εμπορικής και εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ υπό την προεδρία του Τραμπ έχει ενισχύσει το ευρώ, το οποίο κυμαινόταν έως και χθες στο υψηλότερο επίπεδο από το 2021, δηλαδή στα 1,14 ως προς το δολάριο. Η Λαγκάρντ τόνισε πως ένα ισχυρό ευρώ μπορεί να συμβάλει σε μεγαλύτερο έλεγχο του πληθωρισμού. Είναι ένας ακόμη παράγοντας που διαμορφώνει τις κατάλληλες συνθήκες για περαιτέρω μειώσεις στα επιτόκια, που θα λειτουργήσουν θετικά στην Ευρωζώνη. Τον Απρίλιο, εξάλλου, το οικονομικό κλίμα αποδυναμώθηκε περαιτέρω, με τον σχετικό δείκτη ESI (Economic Sentiment Index) να υποχωρεί στο χαμηλότερο από τον Δεκέμβριο.
