Η ΕΕ σχεδιάζει σαρωτικά stress tests για μη τραπεζικά ιδρύματα

Η ΕΕ σχεδιάζει stress test για το σύστημα της μη τραπεζικής χρηματοπιστωτικής, προκειμένου να εντοπίσει ενδεχόμενα συστημικά τρωτά σημεία

Η επικεφαλής του SSM, Κλαούντια Μπουχ © EPA/VALDA KALNINA

Οι ρυθμιστικές αρχές της Ε.Ε. σχεδιάζουν το πρώτο τους stress test για την αναζήτηση τρωτών σημείων στο χρηματοπιστωτικό σύστημα εκτός τραπεζών (ΝΧΙ), αντανακλώντας τους φόβους για την ταχεία ανάπτυξη λιγότερο ρυθμιζόμενων ομάδων όπως τα hedge funds και τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια, αναφέρουν οι Financial Times.

Τα σχέδια των ευρωπαϊκών αρχών να εξετάσουν τον αντίκτυπο στο ευρύτερο χρηματοπιστωτικό σύστημα μιας ενδεχόμενης κρίσης της αγοράς, η οποία θα περιeλάμβανε επίσης συνταξιοδοτικά ταμεία και ασφαλιστές, ακολουθούν μια παρόμοια άσκηση-ντεμπούτο από την Τράπεζα της Αγγλίας πέρυσι.

Οι αξιωματούχοι των κύριων χρηματοπιστωτικών εποπτικών αρχών της Ε.Ε. εξακολουθούν να συζητούν τις λεπτομέρειες ενός τέτοιου τεστ αντοχής σε όλο το σύστημα για μη τραπεζικά ιδρύματα, αλλά είναι αισιόδοξοι ότι θα μπορούσε να ξεκινήσει το επόμενο έτος, σύμφωνα με δύο άτομα που συμμετέχουν στις συζητήσεις.

Η κίνηση αυτή είναι πιθανό να εγείρει σοβαρές ανησυχίες μεταξύ των hedge funds, των ιδιωτικών πιστωτικών ομίλων και των αμοιβαίων κεφαλαίων της χρηματαγοράς ότι θα μπορούσαν να υποβληθούν σε μεγαλύτερο έλεγχο και περιορισμούς από τις ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές στο μέλλον.

Μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, η παροχή δανείων έχει μετατοπιστεί από τους ισολογισμούς των τραπεζών προς άλλες επιχειρήσεις, που συμπεριφέρονται όπως οι παραδοσιακοί δανειστές, αλλά ρυθμίζονται ελαφρύτερα.

Οι μη τράπεζες αντιπροσώπευαν περίπου το ένα τέταρτο του συνολικού αποθέματος δανείων ύψους 19 δισ. ευρώ στην Ευρωζώνη στο τέλος του 2023, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία δήλωσε ότι «όλο και περισσότερα δάνεια παρέχονται από ασφαλιστικές εταιρείες και συνταξιοδοτικά ταμεία».

Ο δανεισμός προς μη τράπεζες έχει τριπλασιαστεί από το 1999

Οι εποπτικές αρχές ανησυχούν όλο και περισσότερο για την αδιαφάνεια και τους δυνητικούς κινδύνους που μπορεί να παρουσιάζουν αυτές οι επιχειρήσεις, καθώς και για τις διασυνδέσεις με το τραπεζικό σύστημα. Ο δανεισμός από τις τράπεζες της Ευρωζώνης προς τέτοιες μη τραπεζικές επιχειρήσεις έχει τριπλασιαστεί από το 1999 και αναμένεται να φθάσει τα 6 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2023.

Οι μη τράπεζες έχουν διαδραματίσει κεντρικό ρόλο σε διάφορα επεισόδια αναταραχής της αγοράς τα τελευταία χρόνια, όπως η «βιασύνη για μετρητά» στις αγορές ομολόγων μετά το χτύπημα της πανδημίας, η κατάρρευση του οικογενειακού γραφείου Archegos Capital Management πριν από τρία χρόνια και η κρίση ρευστότητας στους εμπόρους ενέργειας μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

«Είδαμε κάποια επεισόδια κρίσης… όπου οι διαχύσεις του κινδύνου ρευστότητας προήλθαν από τα ΝΧΙ, τον χώρο της μη τραπεζικής χρηματοπιστωτικής διαμεσολάβησης», δήλωσε η Κλαούντια Μπουχ, πρόεδρος του εποπτικού συμβουλίου της ΕΚΤ, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε πρόσφατη ακρόαση.

«Επομένως, είναι σημαντικό να είναι και αυτό καλά κατανοητό και καλά ρυθμιζόμενο», δήλωσε η Μπουχ. «Έτσι, δεν είναι όλα τα ΝΧΙ πιο επικίνδυνα από τις τράπεζες ή άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, αλλά πρέπει να αντιμετωπίσουμε τους κινδύνους εκεί με τον σωστό τρόπο και επίσης η ρύθμιση πρέπει να είναι στοχευμένη σε αυτούς τους κινδύνους».

Οι ρυθμιστικές αρχές της Ε.Ε. ανησυχούν επίσης ότι η περιοχή έχει αργήσει να αυστηροποιήσει τους κανόνες για τα αμοιβαία κεφάλαια της χρηματαγοράς, τα οποία αποτελούν σημαντική πηγή χρηματοδότησης για τις τράπεζες, αφήνοντάς τα με χαμηλότερες ελάχιστες απαιτήσεις ρευστότητας από εκείνες των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου.

Ορισμένες εθνικές αρχές στην Ευρώπη έχουν ήδη ανακοινώσει ότι σκοπεύουν να ξεκινήσουν παρόμοιο τεστ αντοχής για τους λεγόμενους μη τραπεζικούς χρηματοπιστωτικούς διαμεσολαβητές (ΝΧΙ), συμπεριλαμβανομένων εκείνων της Γαλλίας.

Η άσκηση της Ε.Ε. θα βασιστεί στις ειδικές τομεακές δοκιμές αντοχής που διεξάγονται ήδη τακτικά για τις τράπεζες, τις ασφαλιστικές εταιρείες, τα αμοιβαία κεφάλαια της χρηματαγοράς και τους οίκους εκκαθάρισης στο μπλοκ των 27 χωρών.

Στόχος είναι να εξεταστεί πώς μια κρίση θα εξαπλωνόταν μεταξύ των διαφόρων τμημάτων του χρηματοπιστωτικού συστήματος και κατά πόσον αυτό θα μπορούσε να μεγεθύνει το σοκ αντί να το απορροφήσει.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα των FT, στις συζητήσεις συμμετείχαν η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών, η Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών, η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων και η ΕΚΤ, καθώς και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου. Όλες οι ρυθμιστικές αρχές και η Επιτροπή αρνήθηκαν να σχολιάσουν.

Η Κομισιόν δήλωσε την Παρασκευή ότι θα καθυστερήσει την εφαρμογή των αυστηρότερων κεφαλαιακών απαιτήσεων για τις δραστηριότητες διαπραγμάτευσης τίτλων των τραπεζών κατά ένα έτος, έως τις αρχές του 2027. Η καθυστέρηση θα επιτρέψει στις Βρυξέλλες να περιμένουν να αποσαφηνιστεί αν οι ΗΠΑ θα προχωρήσουν στην εφαρμογή των κανόνων που συμφωνήθηκαν από τις παγκόσμιες ρυθμιστικές αρχές της Επιτροπής Τραπεζικής Εποπτείας της Βασιλείας.

Η BoE ενέπλεξε περισσότερα από 50 ιδρύματα του City of London στο λεγόμενο διερευνητικό σενάριο για το σύνολο του συστήματος – το οποίο περιλάμβανε τη θεωρητική χρεοκοπία ενός hedge fund – για να μοντελοποιήσει πώς μια περίοδος πίεσης θα διαπερνούσε τις μη τραπεζικές επιχειρήσεις.

Οι επιχειρήσεις του Σίτι ανακουφίστηκαν όταν η BoE δήλωσε ότι η ανθεκτικότητα ήταν «σχετικά υψηλή» στα επενδυτικά κεφάλαια με βάση το παθητικό σε συνταξιοδοτικά προγράμματα, τα οποία είχαν προκαλέσει κρίση στις αγορές χρυσών ομολόγων δύο χρόνια νωρίτερα.

Αλλά προειδοποίησε επίσης ότι οι πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων από συνταξιοδοτικά ταμεία, hedge funds και άλλους επενδυτές θα μπορούσαν να μεγεθύνουν μια κρίση στην αγορά, ιδίως καθώς πολλοί είχαν «αναντίστοιχες προσδοκίες» σχετικά με την ικανότητά τους να αντλήσουν μετρητά σε περίπτωση κατάρρευσης.