Σε άλλη «πίστα» περνά η στεγαστική πίστη, με αλλαγές προς όφελος των δανειοληπτών, οι οποίες αποσκοπούν παράλληλα στο να τονώσουν τις στεγαστικές χορηγήσεις των τραπεζών. Πέρα από τις μειώσεις επιτοκίων που αλλάζουν σταδιακά τις προτιμήσεις των δανειοληπτών, καθώς και τα νέα όρια δανεισμού που έχει θεσπίσει η ΤτΕ και ισχύουν από φέτος, οι μεγάλες αλλαγές που έρχονται θα αφορούν στην ταχύτητα και τη διαφάνεια στις εκταμιεύσεις στεγαστικών δανείων μέσω ψηφιοποίησης και αυτοματοποίησης των διαδικασιών που θα αλλάξουν εντελώς την εμπειρία του πελάτη.
Σε δεύτερη φάση, πολύ πιο ενεργό ρόλο θα αποκτήσουν στις χορηγήσεις νέων στεγαστικών δανείων οι μεσίτες, οι οποίοι στην παρούσα φάση παράγουν, σύμφωνα με πληροφορίες, το 15% των στεγαστικών δανείων των τραπεζών. Στόχος των αλλαγών που έρχονται στην αγορά της στεγαστικής πίστης, που αποκτά ακόμη πιο πελατοκεντρικό «πρόσωπο», είναι η αύξηση των στεγαστικών δανείων από τις τράπεζες, σε μια περίοδο έντασης του ανταγωνισμού από τις fintech και επέλασης της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Το «παιχνίδι» στη στεγαστική πίστη την επόμενη ημέρα θα παιχτεί στην ταχύτητα των εκταμιεύσεων νέων στεγαστικών δανείων. Σήμερα, μεσοσταθμικά, ένα στεγαστικό δάνειο εκταμιεύεται σε 180 ημέρες, ενώ μπορεί να πάρει και πάνω από έναν χρόνο αν υπάρχουν αυθαιρεσίες προς τακτοποίηση, μεγάλες καθυστερήσεις σε Πολεοδομίες, Υποθηκοφυλακεία, Συμβολαιογράφους, αλλά και από την πλευρά της τράπεζας, του πωλητή ή του αγοραστή. Πλέον, στόχος των τραπεζών θα είναι να μειώσουν τους χρόνους εκταμίευσης από τους 6 στους 3 ή ακόμη και στους 2 μήνες. Παράλληλα, ο δανειολήπτης θα έχει τη δυνατότητα μεγαλύτερης διαφάνειας και πληροφόρησης, καθώς θα έχει ψηφιακά την εικόνα για την πορεία της αίτησής του, τον προβλεπόμενο χρόνο της εκταμίευσης, αλλά και τα απαιτούμενα για να «τρέξει» η διαδικασία.
Η ψηφιακή αυτή αλληλεπίδραση με τους υποψήφιους δανειολήπτες στεγαστικών δανείων θα γίνεται μέσω πλατφορμών που θα δημιουργήσουν οι τράπεζες. Στην πορεία, οι πλατφόρμες αυτές θα υποδέχονται αιτήσεις για λήψη στεγαστικού δανείου από οποιοδήποτε κανάλι, δηλαδή και από μεσίτες ή brokers κ.λπ. για λογαριασμό πελατών, ενώ θα μπορούν να διοχετεύουν και ακίνητα σε υποψήφιους αγοραστές.
Το στίγμα της επόμενης ημέρας στη στεγαστική πίστη έδωσε η Τράπεζα Πειραιώς, ανακοινώνοντας συμφωνία με τον τεχνολογικό πάροχο Qualco για την ανάπτυξη πλατφόρμας ψηφιακών λύσεων, με επίκεντρο αρχικά τον τομέα των στεγαστικών δανείων. Η πλατφόρμα θα αναπτυχθεί και θα λειτουργήσει μέσω νεοσύστατης εταιρείας, η οποία θα ελέγχεται από την Τράπεζα (51%), με την Qualco να διατηρεί μειοψηφική συμμετοχή (49%). Η πλατφόρμα, αξιοποιώντας τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, θα βελτιώσει την εμπειρία στεγαστικής χρηματοδότησης απλοποιώντας τα βήματα από την αίτηση έως την εκταμίευση, μέσω αυτοματοποιημένων και ψηφιακά υποστηριζόμενων διαδικασιών. Μελλοντικά, προβλέπεται η διασύνδεση της πλατφόρμας με πλατφόρμες αγοραπωλησίας ακινήτων, καθώς και με άλλα ψηφιακά εργαλεία, διευρύνοντας την εμβέλεια της Τράπεζας Πειραιώς στην αγορά.
Πέρα από τις αλλαγές στη διαδικασία λήψης στεγαστικού δανείου προσεχώς, η μείωση των επιτοκίων επιφέρει αλλαγές και στις προτιμήσεις για το επιτόκιο δανεισμού των δανειοληπτών. Όπως αναφέρουν τα στελέχη των τραπεζών στο powergame.gr, ενώ μετά τα κυμαινόμενα επιτόκια υπήρξε μεγάλη στροφή στα σταθερά, πλέον η επικρατούσα τάση είναι η λήψη στεγαστικών δανείων με σταθερό επιτόκιο για πέντε χρόνια και μετά στροφή σε κυμαινόμενο. Τα εν λόγω δάνεια αποτελούν το 80% της παραγωγής στεγαστικών δανείων των τραπεζών.
Στις αλλαγές για τους δανειολήπτες στεγαστικών δανείων εντάσσονται και τα όρια δανεισμού που έχει θέσει η ΤτΕ και ισχύουν από 1/1/2025. Συγκεκριμένα, το κόστος εξυπηρέτησης του δανείου δεν μπορεί να υπερβαίνει το 50% του εισοδήματος του δανειολήπτη για τους αγοραστές για πρώτη φορά και 40% για τους λοιπούς δανειολήπτες, ενώ το ύψος του δανείου δεν μπορεί να υπερβαίνει το 90% της αξίας του ακινήτου για τους αγοραστές για πρώτη φορά και 80% για τους λοιπούς δανειολήπτες.
Σημειώνεται ότι η στεγαστική πίστη στην Ελλάδα παραμένει ακόμη ασθμαίνουσα. Όπως αναφέρουν αρμόδια τραπεζικά στελέχη στο powergame.gr, φέτος η χρονιά αναμένεται να κλείσει με νέες εκταμιεύσεις περίπου 2 δισ. ευρώ, υψηλότερα από πέρυσι και με μεγαλύτερη συμβολή των στεγαστικών δανείων που χορηγούν οι τράπεζες και δεν εντάσσονται στο κρατικό πρόγραμμα «Σπίτι μου 2». Στο α’ τετράμηνο οι νέες εκταμιεύσεις από τις τράπεζες ανέρχονται σε 500 εκατ. ευρώ, ωστόσο, όπως αναφέρουν τα στελέχη των τραπεζών, είναι νωρίς ακόμη να μιλήσουμε για θετική στεγαστική πιστωτική επέκταση φέτος (νέα δάνεια περισσότερα από τις αποπληρωμές υφιστάμενων).
Σύμφωνα με έρευνα της Eurobank, από το 2003, πρώτο έτος για το οποίο υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδος έως το 2009, έτος κατά το οποίο άρχισε να εκτυλίσσεται η κρίση, εκταμιεύτηκαν συνολικά 78,6 δισ. ευρώ στεγαστικά δάνεια (ετήσιος μέσος όρος: 11,2 δισ.). Από το 2010 έως το 2024 οι εκταμιεύσεις νέων στεγαστικών δανείων δεν ξεπέρασαν τα 30,5 δισ. ευρώ, δηλαδή περίπου 2 δισ. ετησίως. Από το 2015 έως και το 2020 η ετήσια ροή ήταν μικρότερη του 1 δισ., ενώ και παρά τη σημαντική αύξηση κατά την μεταπανδημική περίοδο (+129% μεταξύ 2019 και 2024), μόλις που ξεπέρασε το 1,4 δισ. το 2024. Παραμένει, δηλαδή, 83% χαμηλότερη σε σχέση με τη μέση ροή την περίοδο πριν από τη δημοσιονομική κρίση.
