Καταθέσεις που αναζητούν καλύτερη τύχη στις υψηλότερες αποδόσεις των Αμοιβαίων Κεφαλαίων χάνουν οι τράπεζες. Στο πρώτο πεντάμηνο του έτους κεφάλαια 2,8 δισ. ευρώ μπήκαν σε Αμοιβαία Κεφάλαια, με τις εισροές τον μήνα Μάιο να ανέρχονται σε 830 εκατ. ευρώ. Οι εισροές αυτές ήρθαν έπειτα από τοποθετήσεις 470 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο, μήνα ταραχώδη για τις διεθνείς αγορές, με υποτίμηση άνω του 10% για το δολάριο και «στάση» των επενδυτών στις κινήσεις τους.
Τα τελευταία στοιχεία της ΤτΕ για τις καταθέσεις των νοικοκυριών τον μήνα Απρίλιο έδειξαν αύξησή τους κατά 350 εκατ. ευρώ, αγγίζοντας τα 148,7 δισ. ευρώ, έναντι μείωσης κατά 158 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής παρέμεινε αμετάβλητος στο 2,6% σε σχέση με τον Μάρτιο. Όπως αναφέρουν στελέχη της αγοράς, αν και η ροή καταθέσεων των νοικοκυριών ήταν αυξημένη, εντούτοις τα υπόλοιπα είναι μειωμένα κατά 110 εκατ. ευρώ, λόγω της μεγάλης υποτίμησης του δολαρίου (σ.σ. τα υπόλοιπα μετρούνται σε όρους ευρώ και άρα «ευρωποιήθηκαν» λιγότερα δολάρια).
Οι τράπεζες αναμένουν αύξηση των καταθέσεων, καθώς μπαίνουμε στην τουριστική περίοδο, αν και επισημαίνουν τρεις παράγοντες που αποτελούν «εστία εκροών». Πρώτος παράγοντας είναι η ελκυστικότητα των Αμοιβαίων Κεφαλαίων και των προϊόντων Target Maturity, που προσφέρουν αποδόσεις 1,70%-2,20%. Σημειώνεται ότι τα πιο πρόσφατα στοιχεία της ΤτΕ για τον Απρίλιο του 2025 δείχνουν ότι το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των νέων καταθέσεων παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο στο 0,38% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, με το μέσο επιτόκιο των καταθέσεων μιας ημέρας από νοικοκυριά να παραμένει αμετάβλητο στο 0,03% και το μέσο επιτόκιο των καταθέσεων με συμφωνημένη διάρκεια έως 1 έτος από νοικοκυριά να μειώνεται κατά 7 μονάδες βάσης, στο 1,33%. Αν και η νέα μείωση επιτοκίων από την ΕΚΤ, με την οποία το βασικό επιτόκιο του ευρώ διαμορφώθηκε στο 2% (το Euribor 3μήνου κινείται στο 1,95%), θα επηρεάσει στην πορεία (εφόσον δεν ακολουθήσει και νέα μείωση στο 1,75%) και τις αποδόσεις των εναλλακτικών τοποθετήσεων. Αυτό, όμως, εκτιμάται ότι δεν αποσύρει το ενδιαφέρον των αποταμιευτών από τα Αμοιβαία Κεφάλαια και τα Target Maturity, καθώς θα συνεχίσουν να έχουν πλεονέκτημα στις αποδόσεις.
Ο δεύτερος παράγοντας που επηρεάζει τη δεξαμενή των καταθέσεων είναι τα υψηλά ενοίκια και το κόστος στέγασης. Τα επίσημα στοιχεία της Eurostat δείχνουν ότι 1 στους 3 Έλληνες (28,5%) δαπανά πάνω από το 40% του διαθέσιμου εισοδήματός του για στέγαση, το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη. Σύμφωνα με την ΤτΕ, οι τιμές ακινήτων αυξήθηκαν κατά 7,9% το 2024, συνεχίζοντας ένα ανοδικό σερί 28 διαδοχικών τριμήνων. Παρόμοια είναι η εικόνα και στα ενοίκια, με τον σχετικό δείκτη να εκτοξεύεται από τις 99,9 στις 109,7 μονάδες μέσα σ’ έναν μόλις χρόνο. Όπως εκτιμά η ΤτΕ στην Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, η ανοδική πορεία θα συνεχιστεί και το 2025, αν και με μικρότερο ρυθμό. Στελέχη της αγοράς επισημαίνουν ότι η αύξηση των ενοικίων δεν αποτυπώνεται εξ ολοκλήρου στη σχετική καταγραφή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, καθώς μεγάλο μέρος των ενοικίων καταβάλλεται σε «μαύρα».
Ο τρίτος παράγοντας που «απειλεί» την αποταμίευση είναι η αυξημένη ιδιωτική κατανάλωση. Όπως επισημαίνουν στελέχη τραπεζών, η ιδιωτική κατανάλωση αυξάνεται με ρυθμό 2%, ενώ η συμβολή της στην αύξηση κατά 2,1% του ΑΕΠ ανήλθε σε 1,3%. Όπως σημειώνουν, η υψηλή ιδιωτική κατανάλωση αποτυπώνεται στην ενίσχυση των εσόδων από ΦΠΑ.
