«Η ελληνική οικονομία με μοχλό τις τράπεζες μπορεί να λειτουργεί ταυτόχρονα σε δύο επίπεδα: Μπορεί να ισχυροποιηθεί σε επίπεδο μικρής και μεσαίας επιχειρηματικότητας, σε επίπεδο οικογένειας και γειτονιάς. Και ταυτόχρονα μπορεί να γεννήσει ξανά εθνικούς πρωταθλητές». Το μήνυμα αυτό απηύθυνε ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης, από το βήμα της ετήσιας τακτικής γενικής συνέλευσης της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών. «Το στοίχημα αυτό δεν είναι μόνο οικονομικό. Είναι ηθικό και εθνικό. Έχει σχέση όχι μόνο με την κοινωνική συνοχή σε κάθε πόλη και περιφέρεια της χώρας. Έχει σχέση επίσης με την πλήρη αναστροφή του brain drain σε brain gain».
Οι τράπεζες να ανακτήσουν τον ρόλο που είχαν προ κρίσης
Αναφερόμενος στην ανάγκη ανάκτησης του ρόλου που είχε ο τραπεζικός τομέας της χώρας πριν την κρίση, ο Υπουργός επεσήμανε ότι «το τραπεζικό σύστημα πρέπει να ξεπεράσει τις αναστολές του και να υπερβεί τον εαυτό του. Με τις τράπεζες στην εμπροσθοφυλακή της οικονομίας πρέπει να δώσουμε το σύνθημα για μια Ελλάδα που επίσης τολμά να υπερβαίνει τον εαυτό της» υπογράμμισε, ακόμη και αν είναι εύλογη μια επιφύλαξη μετά από μία τέτοια κρίση.
«Μπορεί οι τράπεζες να προχωρούν και πάλι σε στέρεο έδαφος, αλλά δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ότι η κοινωνία έχει παράπονα» τόνισε ο Υπουργός . Όπως είπε «υπάρχουν επαγγελματίες, επιχειρηματίες, απλοί πολίτες που αισθάνονται ότι η τραπεζική παρουσία στην καθημερινότητά τους δεν είναι αυτή που θα ήθελαν και την χαρακτηρίζουν ενίοτε μακρινή, απρόσωπη ή και μη επαρκή».
Ο Υπουργός αναφέρθηκε στο σημαντικό ρόλο των ελληνικών τραπεζών πριν την περίοδο της κρίσης και τόνισε ότι η ελληνική οικονομία, η ευημερία των πολιτών και η ανάπτυξη των τραπεζών συμβαδίζουν ιστορικά.
«Όλοι θυμόμαστε έντονα τον ισχυρό και διευρυμένο ρόλο των τραπεζών στη χρηματοδότηση των κρατικών και των ιδιωτικών επενδύσεων, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε μια σειρά από γειτονικές χώρες. Επιδείκνυαν παράλληλα οι τράπεζες μια έμπρακτη μέριμνα για τη χρηματοδότηση των επενδυτικών σχεδίων των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. Η σωρευτική δράση των τραπεζών εκείνη την εποχή αποτελούσε έναν καθοριστικό μοχλό ανάπτυξης, όχι μόνο για την οικονομία, αλλά και για τις ίδιες τις τράπεζες. Εκείνη την εποχή της ανόδου οι τράπεζες απέκτησαν νέα περιουσιακά στοιχεία (assets) που χρησιμοποιήθηκαν αργότερα για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της κρίσης» είπε ο κ. Πιερρακάκης.
Να ξαναπιάσουμε το νήμα για να πάμε ακόμη πιο μπροστά
Στο σημείο αυτό, ο κ. Πιερρακάκης πρόσθεσε: «Γι’ αυτό ακριβώς, τώρα που οι ελληνικές τράπεζες στέκονται ξανά γερά στα πόδια τους, είναι η στιγμή για να ξαναπιάσουμε το νήμα, την καλή πλευρά αυτού του νήματος, όχι απλώς για να φτάσουμε εκεί που ήμασταν πριν από την κρίση, γιατί κάτι τέτοιο θα ήταν λανθασμένο, αλλά για να κρατήσουμε την καλή κληρονομιά και να πάμε πιο μπροστά. Να προχωρήσουμε με αυτοπεποίθηση, με νέα δυναμική, με νέο όραμα σε μια πορεία σύγκλισης της ελληνικής οικονομίας με τον μέσο όρο της ευρωζώνης, εκεί που ακόμα δεν το έχουμε κατακτήσει, στις επενδύσεις, στην ανάπτυξη και, βέβαια, στα εισοδήματα».
Για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή
Σχολιάζοντας τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών είπε χαρακτηριστικά: «Βρισκόμαστε σήμερα εδώ σε μια πολύ κρίσιμη στιγμή. Η κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή δημιουργεί ένα σκηνικό πολλαπλών κινδύνων για τη διεθνή οικονομία και απειλεί τη παγκόσμια σταθερότητα. Απαιτείται νηφαλιότητα ,υπευθυνότητα και διορατικότητα. Πρέπει να δοθεί χώρος και χρόνος στη διπλωματία, ώστε να αποφευχθούν οι δύσκολες συνέπειες μιας ευρύτερης σύρραξης».
Η ανθεκτικότητα των ελληνικών τραπεζών ανάχωμα στην υλοποίηση ενός δυσμενούς σεναρίου
Η ενδεχόμενη αναζωπύρωση των εμπορικών εντάσεων θα μπορούσε να συνοδευτεί από επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας και αυτό να γίνει εμμέσως αισθητό σε διαφορετικό βαθμό σχεδόν σε ολόκληρη την ευρωζώνη ανέφερε ο Υπουργός, αλλά υπογράμμισε ότι η ανθεκτικότητα των ελληνικών τραπεζών και το ευνοϊκό εγχώριο οικονομικό περιβάλλον με τη συνέχιση των υψηλών ρυθμών ανάπτυξης και το 2025 «αποτελούν ανάχωμα στην υλοποίηση ενός δυσμενούς σεναρίου που θα προέρχεται από τους παραπάνω εξωγενείς παράγοντες».
Να μην παίζουμε άμυνα αλλά επίθεση
Στο πλαίσιο αυτό, κατέληξε ο κ. Πιερρακάκης «η στρατηγική μας δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στην περιχαράκωση από τους κινδύνους. Δεν πρέπει να παίζουμε μόνο άμυνα. Ακόμα και μέσα στις πιο δύσκολες στιγμές πρέπει να έχουμε στο αίμα μας το “μικρόβιο” της επίθεσης. Πρέπει δίπλα στην επίγνωση των κινδύνων να έχουμε και συνείδηση των ευκαιριών».
Επισυνάπτεται το πλήρες κείμενο της ομιλίας του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκου Πιερρακάκη, στην ετήσια γενική συνέλευση της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών.
Χαρδούβελης: Οι τράπεζες στηρίζουν την οικονομία και την κοινωνία
Ο κομβικός ρόλος που διαδραματίζουν οι ελληνικές τράπεζες, στηρίζοντας πολυεπίπεδα την ελληνική οικονομία, την επιχειρηματικότητα και την κοινωνία αναδείχθηκε στη σημερινή ανοικτή Γενική Συνέλευση της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών.
Ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΕΤ καθηγητής κ. Γκίκας Χαρδούβελης, στην κεντρική του παρουσίαση και ομιλία, μίλησε για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα στην τρέχουσα διεθνή συγκυρία αυξημένης αβεβαιότητας, μετά τις παγκόσμιες εξελίξεις στην Αμερική και στη Μέση Ανατολή.
Σε μια ενδελεχή ανάλυση της σημαντικής προόδου που έχει συντελεστεί στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα τα τελευταία χρόνια, ο πρόεδρος της ΕΕΤ ανέδειξε τη σημαντική προσφορά των τραπεζών στην ελληνική οικονομία και την κοινωνία, αλλά και τον κομβικό ρόλο της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών. Αναφέρθηκε ιδιαίτερα στις προκλήσεις του μέλλοντος για τον ελληνικό τραπεζικό τομέα, οι οποίες, όπως επισήμανε, είναι κοινές προκλήσεις όλων των ευρωπαϊκών τραπεζών.
Ανάμεσα στα κύρια μηνύματα της ομιλίας του, ξεχωρίζουν τα ακόλουθα:
Η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει αυξήσει κατακόρυφα την γεωπολιτική και οικονομική αβεβαιότητα τους τελευταίους μήνες. Η αντισυμβατική πολιτική του Προέδρου Τραμπ, η οποία είναι αντίθετη με το παγκόσμιο θεσμικό πλαίσιο, που οι ίδιες οι ΗΠΑ βοήθησαν να δημιουργηθεί τα τελευταία 80 χρόνια, έχει απορρυθμίσει τις πολιτικές και οικονομικές ισορροπίες του πλανήτη και έχει αυξήσει την αβεβαιότητα παντού, στους επενδυτές, τις επιχειρήσεις, τις αγορές, και τις κυβερνήσεις. Οι τρέχουσες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, επιτείνουν την αβεβαιότητα.
Η ελληνική οικονομία είναι σχετικά ανθεκτική στην πρόσφατη παγκόσμια αναταραχή. Είναι λιγότερο ευαίσθητη στη δασμολογική πολιτική Τραμπ σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, καθώς οι εξαγωγές της προς τις ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν μόλις το 1% του ΑΕΠ έναντι 3% της Ευρώπης. Η ελληνική οικονομία, επίσης, αναπτύσσεται με υψηλότερους ρυθμούς μεγέθυνσης. Η Ελλάδα, με όπλα την ισχυρή δημοσιονομική της θέση, την πολιτική σταθερότητα καθώς και το πλεονέκτημα της πρόσβασής της στα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF), διαθέτει μεγαλύτερη ευελιξία .
Ο ελληνικός τραπεζικός τομέας, έχει ανακάμψει πλήρως και κάνει πλέον βήματα επέκτασης των εργασιών του στο εξωτερικό μετά από πολλά χρόνια. Τα βασικά μεγέθη του ισολογισμού του βρίσκονται σε διαρκή τροχιά βελτίωσης από το 2022. Η επαναλαμβανόμενη – χωρίς τα έκτακτα έσοδα – κερδοφορία είναι θετική, ενώ οι δείκτες αποδοτικότητας έχουν διαμορφωθεί στο μέσο όρο των ευρωπαϊκών τραπεζών. Έτσι, και η μερισματική απόδοση για τη χρήση του 2024 αυξήθηκε σε όλες τις τράπεζες.
Συγχρόνως, οι δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας είναι ισχυροί και πολύ κοντά στον αντίστοιχο ευρωπαϊκό μέσο όρο. Οι δείκτες ρευστότητας υπερβαίνουν κατά 2 φορές τον ελάχιστα απαιτούμενο δείκτη και είναι πολύ υψηλότεροι του ευρωπαϊκού μέσου όρου, ενώ αποπληρώθηκε η παλαιά χρηματοδότηση της εποχής Covid από το Eυρωσύστημα μέσω των «Στοχευμένων Πράξεων πιο Μακροπρόθεσμης Αναχρηματοδότησης» (TLTRO ΙΙΙ) της EKT.
Η βελτίωση των οικονομικών μεγεθών των ελληνικών τραπεζών δεν περνά απαρατήρητη ούτε από τους αξιολογικούς οίκους, που πλέον δίνουν επενδυτική βαθμίδα στις τράπεζες, ούτε και από τους επενδυτές, που δείχνουν την προτίμηση τους σε αυτές καθώς οι δείκτες τιμών των μετοχών προς την λογιστική αξία τους αυξάνονται.
Οι τράπεζες στηρίζουν την οικονομία και την κοινωνία. Ο τραπεζικός τομέας χρηματοδοτεί την ελληνική επιχειρηματικότητα. Ο δανεισμός προς τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις αυξάνεται σήμερα με ρυθμό 17,2% σε ετήσια βάση (στοιχεία Απριλίου 2025), ποσοστό σημαντικά υψηλότερο από το αντίστοιχο της Ευρωζώνης, που είναι 2,6%. Μέρος του νέου δανεισμού κατευθύνεται και προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς και στα συγχρηματοδοτούμενα δάνεια των επενδυτικών σχεδίων του Ταμείου Ανάκαμψης. Το πρώτο πεντάμηνο του έτους έχουν συναφθεί 15.349 δάνεια προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις συνολικού ύψους 950 εκατ. ευρώ ενώ από τα μέσα του 2022 έως το τέλος Απριλίου έχουν συμβασιοποιηθεί 478 δάνεια συνολικού ύψους 11 δισ. ευρώ (εκ των οποίων 6,3 δισ. ευρώ από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης) Ο καθαρός δανεισμός προς τους ιδιώτες, αν και παραμένει σε αρνητικό έδαφος λόγω της στασιμότητας της στεγαστικής πίστης, διαρκώς ανακάμπτει.
Η υλοποίηση του προγράμματος «ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ ΙΙ» βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Έως τα μέσα Ιουνίου, πέντε μήνες μετά την έναρξη του προγράμματος, είχαν εγκριθεί 7.600 αιτήσεις από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα καλύπτοντας σχεδόν το 50% του συνολικού προϋπολογισμού ή 910 εκατ. ευρώ σε σύνολο 2 δισ. ευρώ και είχαν εκταμιευθεί τα πρώτα 750 δάνεια.
Ο πρόεδρος της ΕΕΤ αναφέρθηκε και στη διαρκή, εκ μέρους των τραπεζών, στήριξη της κοινωνίας. Οι τράπεζες τόνισε βρίσκονται στην πρωτοπορία των κριτηρίων ESG (Environmental, Social, Governance – Περιβαλλοντικά, Κοινωνικά, Διακυβέρνηση). Πρώτες ανέδειξαν το ζήτημα της βέλτιστης εταιρικής διακυβέρνησης στην Ελλάδα, το «G» του «ESG», ενώ συμβάλλουν στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής διευκολύνοντας την αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Σε όρους αξίας, το μερίδιο των πληρωμών με μετρητά στην Ελλάδα από 75% το 2016 υποχώρησε πέρυσι στο 42% έναντι 39% στην ευρωζώνη (από 54% το 2016).
Οι τράπεζες επίσης πρωτοστατούν στα θέματα του περιβάλλοντος, το «E» του «ESG». Αναλαμβάνουν διαρκώς πρωτοβουλίες για την πράσινη μετάβαση, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, ενώ εκδίδουν και πράσινα ομόλογα. Επιτελούν επίσης ένα τεράστιο κοινωνικό έργο, το «S» του «ESG», με χορηγίες και δωρεές σε κρίσιμους τομείς δραστηριότητας, όπως Υγεία, Πολιτισμό, Παιδεία, Δημογραφικό, Αθλητισμό.
Χαρακτηριστικά, οι τράπεζες έχουν συνεισφέρει ποσά άνω των 600 εκατ. ευρώ από το 2019 έως σήμερα, συμπεριλαμβανομένων των πρόσφατων δράσεων των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, μέσω του προγράμματος ανακαίνισης σχολικών κτιρίων «Μαριέττα Γιαννάκου» και τη συμμετοχή τους στον Φορέα Επαναμίσθωσης Ακινήτων. Τέλος, οι τράπεζες διαθέτουν τεράστιες επενδύσεις, υποδομές και ανθρώπινο δυναμικό για να στηρίξουν την υλοποίηση πολλών κεντρικών λειτουργιών της Πολιτείας.
