Φάρμακο κατά του HIV θα είναι διαθέσιμο σε φθηνότερη τιμή από το 2027 σε περισσότερες από 100 χώρες χαμηλού εισοδήματος εντός δύο ετών. Μια κίνηση που αναμένεται να δώσει σε εκατομμύρια ανθρώπους πρόσβαση σε αυτή την πρωτοποριακή θεραπεία και ενδεχομένως να φέρει τον κόσμο πιο κοντά στον τερματισμό της επιδημίας του HIV/AIDS. Το φάρμακο, που ονομάζεται Lenacapavir και χορηγείται με ένεση, αναμένεται να κυκλοφορήσει ήδη από τα τέλη του τρέχοντος έτους, με κόστος 28.000 δολάρια (20.000 λίρες) ανά άτομο ετησίως.
Ωστόσο, η ανακοίνωση της Τετάρτης υπόσχεται να μειώσει την τιμή σε μόλις 40 δολάρια (περίπου 37 ευρώ), περίπου το 0,1% του αρχικού κόστους. Η φθηνότερη έκδοση θα κυκλοφορήσει το 2027 σε 120 χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα.
Οι επιστήμονες λένε ότι το φάρμακο εμποδίζει τον ιό να αναπαράγεται μέσα στα κύτταρα. Η συμφωνία επιτεύχθηκε μεταξύ της Clinton Health Access Initiative σε συνεργασία με το Ίδρυμα Gates και άλλες ομάδες, συμπεριλαμβανομένου του ερευνητικού ινστιτούτου της Νότιας Αφρικής, Wits RHI.
«Για πολλές χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα, η προσιτή πρόσβαση στην πρόληψη του HIV δεν είναι πολυτέλεια, αλλά αναγκαιότητα», δήλωσε η καθηγήτρια Saiqa Mullick από το Wits RHI στο BBC.
Πρόσθεσε ότι το Lenacapavir έχει «τη δυνατότητα να μεταμορφώσει την πρόληψη, ειδικά για τους νέους και τις υποεξυπηρετούμενες κοινότητες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες λόγω των συχνών επισκέψεων σε κλινικές.
Η πραγματική δουλειά ξεκινά τώρα, σε συνεργασία με τις κοινότητες και τις κυβερνήσεις, για να δημιουργηθεί ζήτηση, να εξασφαλιστούν δεσμεύσεις και να προετοιμαστούν συστήματα, ώστε οι χώρες να είναι έτοιμες για ταχεία εισαγωγή και επέκταση».
Το Lenacapavir έχει δώσει εντυπωσιακά αποτελέσματα σε κλινικές δοκιμές και, τον Ιούλιο, έλαβε την επίσημη υποστήριξη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την πρόληψη του HIV.
Η ένεση χορηγείται δύο φορές το χρόνο και παρέχει προστασία έξι μηνών από τη μόλυνση με HIV κάθε φορά. Οι ειδικοί λένε ότι τα ενέσιμα φάρμακα μακράς δράσης όπως το Lenacapavir θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη μείωση των νέων μολύνσεων σε πληθυσμούς που είναι πιο ευάλωτοι, όπως έφηβες και νεαρές γυναίκες, άτομα ΛΟΑΤ, εργαζόμενοι στον τομέα του σεξ και χρήστες ναρκωτικών.
Ελπίζεται ότι θα αντικαταστήσει την τρέχουσα μορφή φαρμάκου πρόληψης του HIV, γνωστή ως PrEP ή προφύλαξη πριν την έκθεση, η οποία λαμβάνεται από το στόμα και κοστίζει επίσης 40 δολάρια ανά άτομο κάθε χρόνο.
Τα χάπια λαμβάνονται καθημερινά, κάτι που μπορεί να είναι δύσκολο για τους ασθενείς και μπορεί να φέρει στίγμα σε ορισμένες κοινωνίες. Η ημερήσια δόση καθιστά επίσης πιο δύσκολη τη συνεπή πρόσβαση. Σύμφωνα με το Ίδρυμα Gates, μόνο το 18% των ατόμων που θα μπορούσαν να επωφεληθούν από το PrEP έχουν επί του παρόντος πρόσβαση σε αυτό.
Το Lenacapavir έχει ήδη εγκριθεί από την Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή φέτος. Τον περασμένο Ιούνιο, η αμερικανική φαρμακευτική εταιρεία Gilead ανακοίνωσε ότι η δοκιμή του φαρμάκου της για τον HIV, Lenacapavir, είχε ποσοστό επιτυχίας 100%.
Η νέα, γενόσημη έκδοση εξακολουθεί να εκκρεμεί για έγκριση από τις ρυθμιστικές αρχές, αλλά ελπίζεται ότι θα είναι διαθέσιμη εντός 18 μηνών.
Μια μελέτη αναφέρει ότι η αύξηση της πρόσβασης στην ένεση σε μόλις 4% του πληθυσμού θα μπορούσε να αποτρέψει έως και 20% των νέων μολύνσεων από τον ιό HIV. Το φάρμακο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την προστασία των ανθρώπων από τη μόλυνση με τον ιό, αλλά και για τη θεραπεία όσων έχουν μολυνθεί, σύμφωνα με τους επιστήμονες.
Η ανακοίνωση έρχεται σε μια ταραχώδη χρονιά για την παγκόσμια υγεία, ιδιαίτερα για την καταπολέμηση του HIV και του AIDS, μετά τις δραστικές περικοπές στο πρόγραμμα εξωτερικής βοήθειας της αμερικανικής κυβέρνησης, USAID, υπό την κυβέρνηση Τραμπ.
Σύμφωνα με το UNAIDS, περισσότερα από 40 εκατομμύρια άτομα ζουν σήμερα με HIV.
Παρά τα τεράστια βήματα που έχουν γίνει για τη μείωση των παγκόσμιων ποσοστών HIV και των θανάτων που σχετίζονται με το AIDS από το 2000, περίπου 1,3 εκατομμύρια άτομα εξακολουθούν να μολύνονται από τον ιό HIV κάθε χρόνο, και περισσότερα από 600.000 άτομα πεθαίνουν από ασθένειες που σχετίζονται με το AIDS.
Η Νότια Αφρική παραμένει η χώρα με τον υψηλότερο αριθμό κρουσμάτων HIV, με σχεδόν οκτώ εκατομμύρια ανθρώπους να ζουν με τον ιό. Θα είναι μία από τις χώρες που θα έχουν πρόσβαση στο νέο, φθηνότερο φάρμακο.
Το υπουργείο Υγείας της Νότιας Αφρικής δήλωσε στο BBC ότι «υποστηρίζει κάθε προσπάθεια για να καταστεί διαθέσιμη και προσιτή σε προσιτή τιμή η θεραπεία που σώζει ζωές, όπως το Lenacapavir, σε όλες τις χώρες, συμπεριλαμβανομένων των χωρών με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα, όποτε και όπως το χρειάζονται».
