Ευλογιά των πιθήκων: Προβληματισμός από τη μετάδοση “χωρίς” επαφή

Το powergame.gr συζήτησε αναλυτικά με τον Γκίκα Μαγιορκίνη για την ευλογιά των πιθήκων

Γκίκας Μαγιορκίνης © ΔΤ

Πολύ μικρό «καλάθι» οφείλουμε να κρατήσουμε όλοι μας, όσον αφορά την πρόσφατη ανακοίνωση των υγειονομικών αρχών της Καλιφόρνιας των ΗΠΑ, σύμφωνα με την οποία έχουν ήδη εντοπιστεί στην εν λόγω Πολιτεία τρία «πολύ σοβαρά»κρούσματα της λεγόμενης ευλογιάς των πιθήκων, δηλαδή της νόσου mpox, για τα οποία δεν υπάρχει μετάδοση από ταξίδι στο εξωτερικό ούτε αναφερόμενη επαφή με οποιοδήποτε γνωστό στις αρχές κρούσμα mpox. Επίσης, ένα τέτοιο, ανάλογο κρούσμα της νόσου ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα και η Ισπανία.

Περίεργο; Καθόλου. Το powergame.gr συζήτησε αναλυτικά το εν λόγω θέμα με τον αναπληρωτή καθηγητή Υγιεινής και Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας και της Επιστημονικής Επιτροπής του Εθνικού Οργανισμού Δημοσίας Υγείας (ΕΟΔΥ), Γκίκα Μαγιορκίνη, μία συζήτηση από την οποία προέκυψαν τα εξής τέσσερα σημεία:

Πρώτον, «πολύ σοβαρό»είναι ένα από τα δύο στελέχη της mpox, αλλά αποκλειστικά και μόνο στο πλαίσιο των πληττομένων από την εν λόγω νόσο χωρών της Αφρικής, όπου δεν υφίσταται επαρκής επιδημιολογική επιτήρηση, με αποτέλεσμα τα πλέον ήπια κρούσματα να ξεφεύγουν του «ραντάρ» των υγειονομικών αρχών της Αφρικής.

Δεύτερον, το ένα από τα δύο γνωστά στελέχη της νόσου mpox θεωρείται ως «πολύ σοβαρό», αποκλειστικά και μόνο στο πλαίσιο των πληττομένων από την εν λόγω νόσο χωρών της Αφρικής, χωρίς να έχουμε ευρεία διάδοση της νόσου εκτός της αφρικανικής ηπείρου, με αποτέλεσμα ο χαρακτηρισμός «πολύ σοβαρό» να σχετικοποιείται στο έπακρον.

Τρίτον, δεν υπάρχει καμία παρθενογένεση της νόσου στους εν λόγω τρεις ασθενείς με mpox στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ και τον έναν στην Ισπανία. Εκείνο το οποίο μπορούμε να υποθέσουμε είναι ότι πρόκειται για ασθενείς με πολύ επικίνδυνη σεξουαλική συμπεριφορά, την οποία δεν αποκαλύπτουν ούτε καν στις υγειονομικές αρχές της Καλιφόρνιας ή/και της Ισπανίας.

Τέταρτον, έχουμε στη νόσο mpox ακόμη και ασυμπτωματική μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο, δηλαδή ένας ασυμπτωματικός ασθενής δύναται να μεταδώσει την νόσο σε επαφή του και η νόσος να διαδοθεί με αυτόν τον τρόπο, ο οποίος είναι πολύ δύσκολο να ιχνηλατηθεί, και μάλιστα εάν ισχύει επίσης και ταυτόχρονα η ως άνω, τρίτη συνθήκη, δηλαδή να πρόκειται για ασθενείς με πολύ επικίνδυνη σεξουαλική συμπεριφορά, την οποία επιθυμούν να μην αποκαλύψουν ούτε καν στις υγειονομικές αρχές της Καλιφόρνιας των ΗΠΑ ή/και της Ισπανίας.

Εμβολιασμός

Στην Ελλάδα, ο δωρεάν εμβολιασμός για την νόσο mpox ξεκίνησε εκ νέου στα τέλη του περασμένου Ιουλίου, στα εμβολιαστικά κέντρα των πανεπιστημιακών νοσοκομείων της Αθήνας «Ανδρέας Συγγρός» και Χαϊδαρίου« Αττικόν», με στόχο την πρόληψη της εξάπλωσης της νόσου και την προστασία της δημόσιας υγείας.

– Νοσοκομείο Αφροδισίων και Δερματικών Νοσημάτων «Ανδρέας Συγγρός»:
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 210 7295310 / 210 7265159

– Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Χαϊδαρίου “Αττικόν”:
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 210 5831656

Το εμβόλιο Jynneos συνιστάται για άτομα, ηλικίας 18 ετών και άνω, τα οποία διατρέχουν υψηλό κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό mpox και ανήκουν στις παρακάτω κατηγορίες υψηλού κινδύνου:

– Άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες (MSM), άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες και γυναίκες, καθώς και διεμφυλικά άτομα. Όλα τα άτομα από τις παραπάνω ομάδες θεωρούνται αυξημένου κινδύνου, εάν έχουν πρόσφατο ιστορικό πολλαπλών ερωτικών συντρόφων, δηλαδή όσοι έχουν περισσότερους από 5 ευκαιριακούς συντρόφους ή έχουν μολυνθεί από κάποιο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα (ένα τουλάχιστον) τους τελευταίους 3 μήνες.
– Επαγγελματίες υγείας, οι οποίοι εργάζονται σε χώρους με υψηλό κίνδυνο έκθεσης στον ιό mpox (π.χ. εργαστήρια, ειδικές μονάδες).
– Άτομα τα οποία έχουν έρθει σε στενή σωματική επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα του ιού της mpox, σε χρονικό διάστημα από 4 έως 14 ημέρες μετά από την έκθεση, εφόσον δεν έχουν αναπτύξει συμπτώματα, ανεξαρτήτως φύλου.
– Άτομα που έχουν συχνή και στενή επαφή με τις προηγούμενες κατηγορίες.

Μεταξύ των ατόμων που ανήκουν στις παραπάνω κατηγορίες, ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο εμβολιασμός των ανοσοκατεσταλμένων ατόμων.

Μετάδοση

Η μετάδοση του ιού mpox από άνθρωπο σε άνθρωπο πραγματοποιείται μέσω άμεσης επαφής με δερματικές βλάβες ή σωματικά υγρά του πάσχοντος, με μολυσμένα αντικείμενα, καθώς και μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων μετά από παρατεταμένη στενή επαφή.

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

– πυρετό
– πονοκέφαλο
– μυαλγίες
– οσφυαλγία
– λεμφαδενοπάθεια
– ρίγος
– εξάντληση
– χαρακτηριστικό εξάνθημα 1 – 5 ημέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων.

Στην 13η θέση η Ελλάδα

Σύμφωνα με την σχετική έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης των Νόσων (ECDC), από την αρχή της μεγάλης έξαρσης της mpox, το χρονικό διάστημα 2022 – 2023, έως τις 16 Σεπτεμβρίου 2025 καταγράφηκαν 25.229 κρούσματα στα 29 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ).

Τα περισσότερα κρούσματα mpox έχουν καταγράψει οι εξής χώρες:

– Η Ισπανία, με 8.939
– Η Γαλλία, με 4.528 και
– Η Γερμανία, με 4.478, με την Ελλάδα να βρίσκεται στην 13η θέση της σχετικής κατάταξης, με 160 κρούσματα, ενώ η Κύπρος έχει καταγράψει μέχρι στιγμής 6 κρούσματα της νόσου mpox.