THEPOWERGAME
Με την ομιλία της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για την «Κατάσταση της Ένωσης» να έχει προγραμματιστεί για αυτήν την Τετάρτη, οι Βρυξέλλες προσπαθούν να βρουν κοινό έδαφος πάνω σε ένα πλαφόν για τις τιμές του φυσικού αερίου και τη φορολόγηση των υπερκερδών που αποκομίζουν οι παραγωγοί ενέργειας στο πλαίσιο μιας δέσμης μέτρων.
Σε αυτή τη φάση, αναμένεται μια νέα εκδοχή προτάσεων από την Κομισιόν αυτήν την εβδομάδα, με ισχυρή την πιθανότητα να συναντηθούν εκ νέου οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ εντός του τρέχοντος μηνός, σύμφωνα με ορισμένες πηγές.
Φως στην άκρη του τούνελ, αλλά με τεράστιες προκλήσεις
Μολονότι ασκήθηκε κριτική για την ολιγωρία της ΕΕ ως προς την αντιμετώπιση μιας κλιμακούμενης ενεργειακής κρίσης με τη λήψη ενός κοινού σχεδίου, μερίδα αναλυτών τονίζει πως το γεγονός πως έχουν συγκεντρωθεί αποθέματα στο 83% της συνολικής χωρητικότητας από το 80% που ήταν ο στόχος για τα τέλη Οκτωβρίου προσφέρει μια νότα αισιοδοξίας. Επισημαίνουν, συν τοις άλλοις, πως αν και η χειραγώγηση της προσφοράς από τη Ρωσία στο 9% των περσινών ροών που έφθαναν τα 155 δισ. κυβικά μέτρα επιδεινώνει το βιοτικό επίπεδο των νοικοκυριών στην Ευρώπη, οι πρόσφατες διακυμάνσεις στις τιμές ήταν μικρότερες παρά το ότι πλησιάζει ένας «σκληρός» χειμώνας όπως παραδέχονται οι κυβερνώντες.
Αυτό αποδίδεται στην απόφαση των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ την περασμένη Παρασκευή για την από κοινού λήψη μέτρων παρά τη διχογνωμία μεταξύ των κρατών-μελών ή την όποια αστοχία των προτάσεων της Κομισιόν. Πράγματι, οι τιμές του φυσικού αερίου στην αγορά TFF της Ολλανδίας, αν και παραμένουν υψηλότερες 10 φορές σε σχέση με έναν χρόνο πριν, κινήθηκαν αυτή τη Δευτέρα σε επίπεδα χαμηλότερα των 200 ευρώ τη μεγαβατώρα όταν τέλη Αυγούστου είχαν φθάσει στα 341 ευρώ.
Καταιγίδα εξελίξεων τον Σεπτέμβριο εν όψει ενός δύσκολου χειμώνα
Αναμφισβήτητα, οι εξελίξεις στην ενεργειακή κρίση της Ευρώπης ήταν σημαδιακές τον Σεπτέμβριο, ειδικότερα την περασμένη εβδομάδα. Η Μόσχα ανήγγειλε τη διακοπή των ροών φυσικού αερίου από τον αγωγό Nord Stream 1, το Βερολίνο παρουσίασε πακέτο στήριξης 65 δισ. ευρώ από τη Γερμανία για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά ενώ διάφορες κυβερνήσεις στην Ευρώπη από την Ελβετία μέχρι τη Βρετανία δρομολόγησαν την παροχή ρευστότητας στους διαμεσολαβητές ενέργειας που ασφυκτιούν λόγω της αλματώδους ανόδου και των πρωτοφανών διακυμάνσεων των τιμών στο φυσικό αέριο.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν ήταν αρκετά επιγραμματικός όταν προ ημερών είπε πως «είμαστε σε πόλεμο», τασσόμενος υπέρ της λήψης «μέτρων αλληλεγγύης» για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης στην Ευρώπη. Ορισμένοι από τους πιο ενεργοβόρους βιομηχανικούς ομίλους, όπως η χαλυβουργία Arcelor Mittal στη Γερμανία, ανακοίνωσαν πως μειώνουν την παραγωγή τους καθώς αδυνατούν να ανταπεξέλθουν σε ένα περιβάλλον αδύναμης ζήτησης και πολύ ακριβού φυσικού αερίου.
Οι προκλήσεις παραμένουν τεράστιες, με τον κίνδυνο η ΕΕ να κωλυσιεργήσει στο επίμαχο ζήτημα της επιβολής πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου. Πάνω από 10 κράτη-μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας και της Ελλάδας, διαφώνησαν την περασμένη Παρασκευή να τεθεί ανώτατο όριο στις τιμές του φυσικού αερίου συγκεκριμένα από τη Ρωσία, κάτι που είχε η Κομισιόν δυο ημέρες πριν. Απομένει να αποσαφηνιστεί, μεταξύ άλλων, το πλαίσιο για τη φορολόγηση των υπερκερδών των εταιρειών ενέργειας με πόρους εκτός του φυσικού αερίου, το ποσοστό της μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας πέραν του εθελοντικού 15% που είχε προσυμφωνηθεί τον Ιούλιο αλλά και μέτρα για την κάλυψη των αναγκών ρευστότητας των διαμεσολαβητών του ενεργειακού κλάδου.
Πρόθυμη να βοηθήσει η Νορβηγία, αλλά σε τιμές υψηλότερες από πέρυσι
Το πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου παραμένει ένα από τα πιο ακανθώδη θέματα. Η Δανία και η Ολλανδία θεωρούν πως ένα τέτοιο μέτρο μπορεί να αποτρέψει εταιρείες να συνάψουν συμβόλαια με κράτη-μέλη της ΕΕ. Από την πλευρά της, η Νορβηγία, η οποία έχει εξελιχθεί σε έναν από τους μεγαλύτερους ενεργειακούς προμηθευτές της Ευρώπης μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, επεσήμανε πως δεν έχει αντίρρηση με ένα πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου. Ωστόσο, ο πρωθυπουργός της χώρας, Τζόνας Γκαρ Στορ, προειδοποίησε πως η ΕΕ και τα κράτη-μέλη της θα πρέπει να υιοθετήσουν μέτρα που δεν θα θέσουν σε κίνδυνο τις ενεργειακές τους προμήθειες. Η Equinor και άλλες εταιρείες της Νορβηγίας συζητούν την προοπτική μακροπρόθεσμων συμβολαίων με πελάτες με τη δυνατότητα να «κλειδωθεί» η τιμή χαμηλότερα από τα τρέχοντα επίπεδα που, όμως, παραμένουν πολλαπλάσια από τα περσινά, αποκάλυψαν πηγές των Financial Times.
Σε κάθε περίπτωση, η αποσύνδεση της Ευρώπης από τον ενεργειακό κλάδο της Ρωσίας είναι πια γεγονός, με τους κυβερνώντες και τους παράγοντες της αγοράς να καλούνται να προγραμματίσουν την «επόμενη ημέρα» στην ενεργειακή τροφοδοσία της Ευρώπης, δηλαδή πέρα αυτού του δύσκολου χειμώνα. Είναι μια δύσκολη άσκηση σε ένα εξαιρετικά αβέβαιο και ευμετάβλητο περιβάλλον.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
