THEPOWERGAME
Το 5G δεν έχει παραδώσει μέχρι σήμερα όσα έχει υποσχεθεί. Αυτό αναφέρει ο Kαθηγητής Επικοινωνιών & Επεξεργασίας Σήματος στο Πανεπιστήμιο Queen’s του Μπέλφαστ Μιχάλης Ματθαίου. Οι λόγοι που συμβαίνει αυτό, όπως εξηγεί στο powergame.gr ο κ. Ματθαίου είναι πολλοί. Η πίεση ωστόσο των παρόχων από το περιορισμένο περιθωρίου κέρδους των υπηρεσιών δεδομένων (data services) αποτελεί ισχυρό μοχλό διαφοροποίησης.
Ο κ. Ματθαίου αναφέρεται ακόμη στη νέα τεχνολογία κινητής τηλεφωνίας 6G που τώρα σχεδιάζεται και η οποία όπως εκτιμά θα είναι διαθέσιμη περίπου στο 2030. Η τεχνολογία θα διασυνδέσει το «παν» και έτσι η ανθρωπότητα θα μεταβεί από το «Internet των Πραγμάτων» (Internet of Things ή IoT) που ζούμε σήμερα στο «Internet των Πάντων» δηλαδή στο «Internet of Everything» η IoE.
Ποιες είναι οι διαφορές των τεχνολογιών κινητών επικοινωνιών 5G και 6G; Αναφέρετε ένα παράδειγμα εφαρμογής που θα υλοποιηθεί στην γενιά 6G αλλά δεν είναι εφικτή στη παρούσα 5G τεχνολογία;
Η πρώτη βασική διαφορά μεταξύ 5G και 6G θα είναι οι συχνότητες λειτουργίας. Στο 6G θα αξιοποιηθεί το φάσμα των ΤΗz συχνοτήτων (300 GHz και άνω), το οποίο μπορεί να υποστηρίξει το στόχο του 1 Tbps -10 εις την 9 bits το δευτερόλεπτο. Αυτή η αλλαγή στο εύρος συχνοτήτων λειτουργίας απαιτεί ρηξικέλευθες λύσεις σε μεταϋλικά και αλγόριθμους. Για παράδειγμα, καθώς αυξάνεται η συχνότητα λειτουργίας, το μήκος κύματος μειώνεται- αυτό καθιστά δυνατή τη τοποθέτηση μεγάλου αριθμού κεραιών εντός πεπερασμένων όγκων. Μια τέτοια αναβάθμιση στον αριθμό των κεραιών απαιτεί νέες λύσεις στην επεξεργασία σήματος, την ηλεκτρονική και τη μηχανική μικροκυµάτων, για να αναφέρουμε µόνο μερικές περιπτώσεις.
Μια άλλη σημαντική διαφορά μεταξύ 5G και 6G θα είναι ότι το 6G θα αξιοποιήσει την τεράστια πρόοδο που έχει συντελεστεί στη τεχνητή νοημοσύνη, βιοατρικά εμφυτεύματα, πληροφορική και ρομποτική. Θα ήθελα να σημειώσω ότι ένα δίκτυο 6G θα είναι ένα ολιστικό οικοσύστηµα τεχνολογιών και ρηξικέλευθων υπηρεσιών που θα καταστήσει δυνατό το όραµα του διαδικτύου των Πάντων (Internet of Everything – IoE), συνδέοντας εκατοµµύρια ανθρώπους και δισεκατοµµύρια µηχανές. Πιο συγκεκριµένα, ένα δίκτυο 6G θα είναι µια δυναµική πλατφόρµα, στην οποία οι ασύρµατες τεχνολογίες θα συνδυάζονται για πρώτη φορά µε το φυσικό κόσµο, π.χ. φυσιολογία, κινησιολογία, ανθρώπινες αισθήσεις, για να προσφέρουν ένα ευρύ φάσµα αναδυόµενων εφαρµογών.
Ένα παράδειγμα εφαρμογής είναι η εκτεταμένη πραγματικότητα για το εργατικό δυναμικό (extended reality-enabled workforces) που θα βελτιώσει θεαματικά τη βιομηχανική παραγωγικότητα με τη συστηματική χρησιμοποίηση έξυπνων μηχανών π.χ. ρομπότ, drones σε εργοστάσια, κέντρα logistics, λιμάνια, εμπορευματικά κέντρα μεταξύ άλλων.
Πότε εκτιμάτε ότι θα αποκτήσουμε κινητά τηλέφωνα, εμπορικές χρήσεις και εφαρμογές 6G;
Κάθε γενιά ασύρματων επικοινωνιών έχει μια δεκαετή περίοδο εκκόλαψης από τη θεωρητική σύλληψη μέχρι την εμπορική εκμετάλλευση. Δεδομένου ότι η έρευνα πάνω στην ανάπτυξη του 6G ξεκίνησε το 2021, αναμένουμε την εμπορική διάθεση του 6G περί το 2030. Παράλληλα θα αρχίσει και η διάθεση συσκευών που θα υποστηρίζουν τις υπηρεσίες του 6G. Το χρονοδιάγραμμα αυτό βέβαια προϋποθέτει την έγκαιρη ολοκλήρωση της τυποποίησης από τις ρυθμιστικές αρχές – μία διαδικασία που είναι ιστορικά χρονοβόρα και πλέον έχει και έντονα στοιχεία γεωπολιτικής σύγκρουσης συμφερόντων, βλέπε Κίνα vs ΗΠΑ.
Μέχρι σήμερα θεωρείτε ότι το 5G παραδίδει στους χρήστες και στις κοινότητές τους όσα έχει υποσχεθεί;
Το 5G κατάφερε να εξελίξει σημαντικά την καινοτομία στο πεδίο των ασύρματων επικοινωνιών. Αξίζει να αναφέρουμε το 5G προσφέρει εκτός από την υψηλή ταχύτητα μετάδοσης δεδομένων, για πρώτη φορά, υπηρεσίες εξαιρετικά μεγάλης αξιοπιστίας και χαμηλής χρονοκαθυστέρησης. Επίσης έχει και πολύ χαμηλότερο ενεργειακό αποτύπωμα, σε σχέση με το 4G. Παρόλα αυτά το 5G δεν έχει καταφέρει ακόμα να πετύχει την τεχνολογική επανάσταση που κάποιοι συνάδελφοι ανέμεναν. Οι λόγοι είναι αρκετοί αλλά οι σημαντικότεροι είναι η βραδεία μετάβαση σε υψηλότερες συχνότητες λειτουργίας (28 GHz και άνω) και η περιορισμένη χρησιμοποίηση εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης.
Πολλοί θεωρούν κανόνα εμπορικών αποτυχιών τις πρώτες γενιές κινητών επικοινωνιών 1G και 3G για να ακολουθήσουν οι επιτυχημένες γενιές 2G και 4G; Θα ισχύσει αυτό και στην περίπτωση του 5G και 6G;
Αυτή είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα ερώτηση. Η αλήθεια είναι ότι στα 45 χρόνια ιστορίας των κινητών επικοινωνιών, κάποιες γενιές δεν κατάφεραν να ικανοποιήσουν τις προσδοκίες. Το 1G, για παράδειγμα, χρησιμοποιούσε αναλογικές τεχνολογίες διαμόρφωσης, είχε περιορισμένη ραδιοκάλυψη και εξαιρετικά χαμηλές ταχύτητες. Το 3G που αναφέρετε στην ερώτησή σας είναι μια υποεκτιμημένη γενιά. Ενδεικτικά αναφέρω ότι το 3G προσέφερε τετραπλάσια αύξηση στην ταχύτητα σε σχέση με το 2G. Επίσης το 3G εξασφάλισε για πρώτη φορά πρόσβαση (φυσικά σε βασικές μόνο ιστοσελίδες) στο διαδίκτυο.
Όσο αφορά το 5G είναι ακόμα αρκετά νωρίς για να βγάλουμε συμπεράσματα για την επιτυχία του. Το 5G θα συνεχίσει να εξελίσσεται μέχρι τουλάχιστον το 2025 και νέες εφαρμογές θα γίνονται διαθέσιμες π.χ. τηλεϊατρική. Αυτό που θα ήθελα να αναφέρω είναι ότι οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι παγκοσμίως προσπαθούν να βρουν λύσεις στο πρόβλημα του περιορισμένου περιθωρίου κέρδους των υπηρεσιών δεδομένων (data services). Το πρόβλημα αυτό δεν είναι καινούριο και παρατηρείται από το 2017. Επομένως, θα έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον να δούμε κατά πόσο οι νέες υπηρεσίες 5G θα δημιουργήσουν μια νέα δυναμική και μακροπρόθεσμα νέες επενδύσεις.
Ποιο το επίπεδο χρήσης στη χώρα μας της τεχνολογίας 5G και κατά πόσο αυτή είναι οικονομικά ανεκτή από χρήστες και επιχειρήσεις;
Η Ελλάδα είναι μία από τις κορυφαίες ευρωπαϊκές χώρες αναφορικά με τη διαθεσιμότητα 5G (περίπου 25% του πληθυσμού είχε πρόσβαση σε δίκτυο 5G το τελευταίο τρίμηνο του 2021) και προπορεύεται χωρών όπως η Κίνα, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιαπωνία, η Φινλανδία, η Γαλλία, η Γερμανία και η Ιταλία. Τα ευχάριστα νέα είναι ότι όλοι οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι υλοποιούν φιλόδοξες και σημαντικές επενδύσεις σε δίκτυα 5G ανά την Ελλάδα, προκειμένου να αυξήσουν τη ραδιοκάλυψη σε επίπεδα άνω του 90% μέχρι το τέλος του 2023. Επίσης, σχετικά με τη μέση ταχύτητα download, η Ελλάδα βρίσκεται σχετικά ψηλά στη λίστα, με 200Mbps (7η θέση της ευρωπαϊκής κατάταξης) με κορυφαία ευρωπαϊκή χώρα τη Βουλγαρία, με 380Mbps (πηγή: https://www.ookla.com/articles/5g-europe-mapping-the-future-q1-2022). Όσον αφορά το δεύτερο σκέλος της ερώτησης σας, θα σας πω ότι όπως ισχύει σε κάθε νέα γενιά ασύρματων επικοινωνιών, έτσι και στην περίπτωσή μας, το κόστος της τεχνολογίας και των προϊόντων 5G θα μειώνεται όσο θα αυξάνεται η διείσδυση στο γενικό πληθυσμό.
Πως αξιολογείτε την πρωτοβουλία της κυβέρνησης να δημιουργήσει το επενδυτικό ταμείο «Φαιστός».
Πιστεύω ότι η πρωτοβουλία αυτή έχει σίγουρα ξεκάθαρα θετικό πρόσημο. Η Ελλάδα έχει ένα καταπληκτικό ανθρώπινο δυναμικό που απλώς χρειάζεται το κατάλληλο περιβάλλον για να αποδώσει. Δυστυχώς, τις περισσότερες φορές, οι Έλληνες επιστήμονες αναγκάζονται να μεταναστεύσουν στο εξωτερικό για να βρουν τις κατάλληλες συνθήκες εργασίας. Το επενδυτικό ταμείο «Φαιστός» θα χρηματοδοτήσει νεοφυείς εταιρείες που αναπτύσσουν υπηρεσίες και προϊόντα 5G με στόχο να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας υψηλής εξειδίκευσης, και μακροπρόθεσμα να τοποθετήσει την Ελλάδα στην ερευνητική πρωτοπορία του ευρωπαϊκού οικοσυστήματος του 5G. Με μεγάλη μου χαρά διαπίστωσα ότι το ταμείο συνεργάζεται με το Ινστιτούτο Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος». Ως πρόεδρος, λοιπόν, της επιτροπής αξιολόγησης του Ινστιτούτου, νιώθω ιδιαίτερη χαρά για αυτή τη συνέργεια και είμαι σίγουρος ότι στο άμεσο μέλλον θα δούμε θεαματικά αποτελέσματα.
*O κ. Μιχάλης Ματθαίου, Kαθηγητής Επικοινωνιών & Επεξεργασίας Σήματος στο Πανεπιστήμιο Queen’s στο Μπέλφαστ, θα είναι ομιλητής στο διήμερο συνέδριο που θα πραγματοποιεί στο πλαίσιο της έκθεσης BEYOND, με θέμα τα δίκτυα τεχνολογίας 6G. Η BEYOND θα πραγματοποιηθεί για 2η χρονιά στη Θεσσαλονίκη, από 29 Σεπτεμβρίου ως 2 Οκτωβρίου. Η BEYOND διοργανώνεται από τη ΔΕΘ – HELEXPO, την Be-Best και τους Industry Disruptors Game Changers (IDGC) και πραγματοποιείται υπό την αιγίδα του Υπουργείου Ανάπτυξης & Επενδύσεων, του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και του Υπουργείου Εσωτερικών (Μακεδονίας – Θράκης). Συνδιοργανωτές είναι η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) και ο Δήμος Θεσσαλονίκης.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
