THEPOWERGAME
Πρόσφατα, μια κρύα και βροχερή νύχτα, ο Chaguan έκανε έναν μοναχικό περίπατο σε ένα βουνό ποτισμένο με το αίμα των πρώτων μαρτύρων του Κομμουνιστικού Κόμματος, ψάχνοντας για φαντάσματα. Δεν βρήκε κανένα.
Αντίθετα, το Όρος Jinggang, στη νότια επαρχία Τσιανγκσί, ήρθε στο προσκήνιο ως ένα απρόσμενα κιτς τουριστικό συγκρότημα, το οποίο διαμορφώθηκε για τους πανηγυρικούς εορτασμούς της 100ης επετείου από την ίδρυση του κόμματος, τον Ιούλιο.
Δουλεύοντας στο σκοτάδι, συνεργεία εγκαθιστούσαν ανθοσυνθέσεις και φανοστάτες με κόκκινες πλαστικές φλόγες.
Δεκάδες χιλιάδες έχασαν εκεί τη ζωή τους μεταξύ του 1927 και του 1929, καθώς ο Mao Zedong και οι πρωτοπόρες μονάδες του Κόκκινου Στρατού κατέφυγαν στις κατάφυτες με μπαμπού πλαγιές του αναζητώντας καταφύγιο μακριά από το κυβερνών Εθνικιστικό καθεστώς και τους πολέμαρχους που τους καταδίωκαν.
Κάποιοι πέθαναν στη μάχη, άλλοι σε πολιτικές εκκαθαρίσεις. Άλλοι πάλι έχασαν τη ζωή τους από το κρύο και τις ασθένειες σε μια περιοχή τόσο φτωχή που οι ντόπιοι έτρωγαν άγρια λαχανικά και έστηναν παγίδες σε σκίουρους για κρέας.
Σήμερα το Όρος Jinggang προστατεύεται ως «λίκνο της επανάστασης».
Ο τοπικός δήμαρχος, Jiao Xuejun, το αποκαλεί «πνευματικό χώρο» που «καθαρίζει το μυαλό και αποκρυσταλλώνει τις πεποιθήσεις».
Όμως, οι επισκέπτες μαθαίνουν ελάχιστα για την πολύπλοκη ιστορία του. Αντίθετα, τα αφηρημένα συνθήματα που κυριαρχούν αντικατοπτρίζουν τις σύγχρονες απόψεις του κόμματος για την εξουσία, μετά από δεκαετίες οικονομικής ανάπτυξης.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το σύνθημα από φωτισμένα κόκκινα ιδεογράμματα που κρέμονται στα δέντρα, το οποίο αναφέρει: «Οι άνθρωποι έχουν πίστη, η χώρα έχει δύναμη, το έθνος έχει ελπίδα».
Ομάδες επισκεπτών, ορισμένες με στολές σαν εκείνες του Κόκκινου Στρατού, κατακλύζουν το γεμάτο με κειμήλια της επανάστασης μουσείο πριν κατευθυνθούν στα καταστήματα αναμνηστικών με αγάλματα του Μάο.
Σε κοντινή απόσταση, η Ακαδημία Ανώτατων Ηγετικών Στελεχών της Κίνας, υπό την εποπτεία της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος, εκπαιδεύει υψηλόβαθμους αξιωματούχους από όλη τη χώρα.
Η Ακαδημία είναι ο φούρνος, όπως αποκαλείται, όπου τα στελέχη αναζωπυρώνουν τη θέρμη τους, μέσω μαθημάτων για την ιστορία του κόμματος, την πειθαρχία και τη θεωρία: κυρίως, τις «Σκέψεις του Xi Jinping για τον Σοσιαλισμό με κινεζικά χαρακτηριστικά για μια Νέα Εποχή».
Ο κ. Xi την επισκέφτηκε το 2016. Ο φόρος τιμής που απότισε στο «Πνεύμα του Όρους Jinggang» χαράχτηκε σε έναν από τους τείχους της Ακαδημίας.
Το βουνό γνώρισε σημαντικές ιδεολογικές διαμάχες. Ο Μάο είχε έντονες συζητήσεις με τους αρχηγούς του κόμματος στη μακρινή Σαγκάη για το πώς να στρατολογηθούν αγρότες ως επαναστάτες πολεμιστές, μετά την αποτυχία των αστικών εξεγέρσεων.
Κάποιες τοποθετήσεις αφορούσαν τα πλεονεκτήματα της πολιτικής του τρόμου και το αν θα υφάρπαζαν τη γη από όλους τους ιδιοκτήτες, ή μόνο από τους πλουσιότερους.
Ο Μάο υποστήριζε την επιλεκτική χρήση βίας. Οργάνωνε συγκεντρώσεις δημόσιων εκτελέσεων, στις οποίες οι ντόπιοι άρχοντες ξεκοιλιάζονταν με ακόντια, και κρεμιόνταν σε ικριώματα με πινακίδες στο λαιμό και συνθήματα δικής του καλλιγραφίας που ανέφεραν: «Δείτε πως Σκοτώνουμε τους Κακούς Ιδιοκτήτες Σήμερα. Δεν φοβάστε;»
Ο Μάο στρατολόγησε με μεγάλη προθυμία ληστές που μαίνονταν τις ορεινές περιοχές μετατρέποντας τους σε τακτικό στρατό ενώ δυσανασχετούσε έντονα με τη «μικροαστική συνείδηση» των χωρικών, που σπάνια προσφέρονταν να ενταχθούν στον Κόκκινο Στρατό, αλλά προτιμούσαν να συνεχίζουν να καλλιεργούν τη γη τους ειρηνικά.
Όταν ένας εχθρικός στρατός πλησίασε τον Ιανουάριο του 1929, ο Μάο εγκατέλειψε το Όρος Jinggang, αφήνοντας πίσω μια συμβολική δύναμη να υπερασπιστεί χιλιάδες χωρικούς, τραυματίες στρατιώτες και τις συζύγους και τα παιδιά του Κόκκινου Στρατού.
Ακολούθησαν σφαγές.
Η επίσημη ιστορία που δημοσιεύθηκε το 1987, κατά τη διάρκεια μιας περιόδου σχετικής ειλικρίνειας για τα λάθη του Μάο, αναφέρει την ετυμηγορία ενός επιθεωρητή του κόμματος ότι η 15μηνη παραμονή του Κόκκινου Στρατού άφησε το Όρος Jinggang σε «πλήρη πτώχευση».
Τέτοιες συζητήσεις έχουν πλέον υποβαθμιστεί.
Ο Chaguan επισκέφθηκε το Όρος στο πλαίσιο μιας κυβερνητικής περιοδείας που διοργανώθηκε για να γνωρίσει ξένους και Κινέζους δημοσιογράφους σε τοπικούς ηγέτες που ετοιμάζονται να γιορτάσουν την επέτειο των 100 χρόνων από την ίδρυση του κόμματος, καθώς και σε αξιωματούχους που σπουδάζουν στην Ακαδημία.
Υπό την πίεση να εξηγήσουν το πνεύμα του Όρους Jinggang, αυτοί οι σπουδαστές αναφέρονται προσεκτικά στον ορισμό του κ. Xi, ο οποίος τονίζει την επιμονή, την αναζήτηση της αλήθειας πίσω από τα γεγονότα, την αντιμετώπιση των δυσκολιών και τη στήριξη των μαζών.
Σταδιακά, οι σπουδαστές της Ακαδημίας εντοπίζουν την κοινή «κόκκινη κουλτούρα» που συνδέει τους πρώτους μάρτυρες με την υλική ευημερία σήμερα.
Ένας σπουδαστής, επικεφαλής του κόμματος σε ένα πανεπιστήμιο της κεντρικής Κίνας, αφηγείται τον τρόπο με τον οποίο μετέφερε τον γιο του με ποδήλατο τη δεκαετία του 1990, ενώ ο εγγονός του που θα γεννηθεί σύντομα θα οδηγεί αυτοκίνητο.
Ο ορισμός της ευτυχίας αλλάζει, αλλά «οι άνθρωποι ανέκαθεν ονειρεύονταν μια καλύτερη ζωή», δηλώνει ακτινοβολώντας.
Μια περιφερειακή αντιπρόεδρος της Παγκινεζικής Ομοσπονδίας Γυναικών, επιμένει ότι για 100 χρόνια «ο στόχος του κόμματος δεν έχει αλλάξει, θέτοντας όλες του τις δυνάμεις στην υπηρεσία του λαού».
Το σωστό είδος ζέσης
Οι σπουδαστές της Ακαδημίας επισκέπτονται το ορεινό πέρασμα Huangyangjie, το οποίο έγινε διάσημο όταν ο Κόκκινος Στρατός απέκλεισε εκεί μια μεγαλύτερη εχθρική δύναμη.
Στοιχισμένοι σε σειρές, οι μεσήλικες αξιωματούχοι απαγγέλλουν όλοι μαζί ένα ποίημα του Μάο για τη νίκη.
Κάποιος ομιλητής τούς επισημαίνει ότι – σε αντίθεση με το τι συνέβαινε στο παρελθόν – εδώ και πολύ καιρό οι ντόπιοι έδειξαν «απόλυτη πίστη στο κόμμα», επαινώντας έναν χωρικό του οποίου τα οκτώ παιδιά εντάχθηκαν όλα στον Κόκκινο Στρατό.
«Το να δείχνεις εμπιστοσύνη στο λαό δεν είναι ένα όμορφο σύνθημα, είναι μια πραγματικότητα σφυρηλατημένη στη φωτιά», λέει ο ομιλητής, κάνοντας έναν παραλληλισμό με την κινητοποίηση των απλών Κινέζων για την καταπολέμηση της covid-19.
«Η μορφή του πολέμου μπορεί να αλλάζει, αλλά η εμπιστοσύνη στον λαό παραμένει αμετάβλητη», καταλήγει.
Οι αξιωματούχοι αφηγούνται απλές ιστορίες με ηθικά διδάγματα για την ανιδιοτέλεια των μελών του κόμματος, από τον διοικητή του Κόκκινου Στρατού που μετέφερε σιτάρι στο βουνό για να ταΐσει τους στρατιώτες του, έως τους φοιτητές που άφησαν τα «μεγάλα πανεπιστήμια» του Πεκίνου για να πολεμήσουν στη Τσιανγκσί, πριν από 90 χρόνια.
Όταν οι επισκέπτες μαθαίνουν πόσοι μορφωμένοι πατριώτες στη δεκαετία του ’20 θυσίασαν τη ζωή τους, συνειδητοποιούν ότι μπορούν να ξεπεράσουν τις δικές τους δυσκολίες, δηλώνει με ενθουσιασμό ο δήμαρχος κ. Jiao.
Ένας επικεφαλής της Ακαδημίας συγκρίνει τους επαναστάτες μάρτυρες με τους σύγχρονους γραμματείς του κόμματος που προσέφεραν εθελοντικά τις υπηρεσίες τους σε δυσπρόσιτα χωριά για να ανακουφίσουν την αγροτική φτώχεια, μερικοί από τους οποίους χάθηκαν στο καθήκον.
Η επιλογή «άνοστων» ιστοριών δεν είναι τυχαία.
Είναι δύσκολο για τους σημερινούς ηγέτες, που έχουν εμμονή με την τάξη και τη συμμόρφωση, να γιορτάσουν μια επανάσταση, ακόμη και αν έλαβε χώρα έναν αιώνα πριν.
Ένα αποκαλυπτικό σχόλιο στην People’s Daily αυτόν τον μήνα καλεί τα μέλη του κόμματος να κάνουν την «προσωπική τους επανάσταση» και «αυτοκάθαρση» μέσω της αυστηρής πειθαρχίας.
Στην εποχή του Xi, επαναστατικό πνεύμα είναι αυτό που υποτάσσεται στην κομματική εξουσία. Η ιστορία είναι ένας τρόπος να μετρήσουμε πόσο μακριά έχει φτάσει η Κίνα. Τα φαντάσματα από το πραγματικό, «βαρύ» παρελθόν δεν είναι ευπρόσδεκτα.
© 2021 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά βρίσκεται στο www.economist.com
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
