Το ράλι στις τιμές του χαλκού και του καφέ επιβεβαιώνουν ότι η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ θα συνεχίζει να χρησιμοποιεί τους δασμούς για διάφορους σκοπούς της πολιτικής και οικονομικής ατζέντας της. Ενώ βρίσκεται σε εκκρεμότητα η επίτευξη εμπορικών συμφωνιών με δεκάδες χώρες, οι αγορές προσπαθούν να ζυγίσουν τις επιπτώσεις από τη φορολόγηση όλων των εισαγωγών χαλκού με αφετηρία την 1η Αυγούστου. Η σύγχυση των διαπραγματευτών είναι μεγάλη διότι ναι μεν αναμένονταν δασμοί στον χαλκό αλλά στο 25%, όπως ισχύει ήδη για το αλουμίνιο, τον χάλυβα και τα αυτοκίνητα, και όχι στο 50%.
Πέραν τούτου, όμως, ο Τραμπ απείλησε την κυβέρνηση του προέδρου Λούλα ντα Σίλβα με δασμούς 50% σε όλα τα προϊόντα που εισάγει από τη Βραζιλία, με τους επενδυτές να οδηγούν τις τιμές του καφέ Arabica στα ύψη. Ο Αμερικανός πρόεδρος κατηγόρησε την κυβέρνηση της λατινοαμερικανικής χώρας πως ενεργεί «ενάντια στην ελευθερία του λόγου» και ενορχηστρώνει ένα «κυνήγι μαγισσών» επειδή ο πρώην ακροδεξιός πρόεδρος της χώρας, Ζαΐρ Μπολσονάρου, δικάζεται στη χώρα για την απόπειρα ανατροπής της εκλογικής ήττας του το 2022. Αυτή η ωμή παρέμβαση των ΗΠΑ σε εσωτερικές υποθέσεις της Βραζιλίας δεν προκάλεσε μόνο την αντίδραση των κυβερνώντων αλλά και των αγορών καφέ, διότι οι ΗΠΑ είναι η μεγαλύτερη αγορά για τους εξαγωγές της λατινοαμερικανικής χώρας.
Οι απρόβλεπτες κινήσεις της κυβέρνησης των Ρεπουμπλικάνων θέτουν σε επιφυλακή τους διεθνείς επενδυτές και παραγωγούς, με αποτέλεσμα ο χρυσός, ένα παραδοσιακό επενδυτικό καταφύγιο, να διατηρείται πάνω από τα 3.200 δολάρια την ουγκιά, δηλαδή σε αρκετά υψηλότερα επίπεδα από περίπου τα 2.500 δολάρια πέρσι τον Οκτώβριο, λίγο πριν την εκλογική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ. Η άνοδος της τιμής του καφέ Arabica πάνω από 3,5% στην προθεσμιακή αγορά της Νέας Υόρκης καθρεπτίζει τις ανατροπές που μπορεί να επιφέρουν δασμοί 50% στα βραζιλιάνικα προϊόντα που εισέρχονται στις ΗΠΑ.
Ήδη το κόστος του καφέ έχει αναρριχηθεί θεαματικά εδώ και μια διετία, φτάνοντας σχεδόν τα 5.700 δολάρια τον τόνο νωρίτερα, φέτος, στο Λονδίνο αντί των 1.700 δολαρίων που είναι ο ιστορικός μέσος όρος. Πέρσι, η τιμή του καφέ Arabica, μια εκλεκτή κατηγορία που υπερισχύει στη Βραζιλία, είχε αυξηθεί κατά 70% στα 4,20 δολάρια τη λίβρα. Μολονότι οι τιμές είχαν υποχωρήσει το προηγούμενο διάστημα λόγω προσδοκιών για αύξηση της σοδειάς σε Βραζιλία και Βιετνάμ, οι νέες απειλές του Τραμπ ανατρέπουν τις προσδοκίες του κλάδου καφέ καθώς οι πολίτες στη Δύση ήδη καλούνται να αντιμετωπίσουν υψηλότερο κόστος διαβίωσης.
Όπως δήλωσε ο πρόεδρος του Lavazza Group, Τζουζέπε Λαβάζα, οι δασμοί μεταξύ χωρών με πλούσια παραγωγή καφέ, όπως η Βραζιλία και το Βιετνάμ, αποτελούν πρόκληση για τις εταιρείες του καφέ διότι θα ακριβύνουν το προϊόν για τους Αμερικανούς καταναλωτές. Και το Βιετνάμ αντιμετωπίζει δασμούς 20% από τον Τραμπ λόγω του εμπορικού πλεονάσματος με τις ΗΠΑ και της εξάρτησης του ενός τρίτου του ΑΕΠ από τις αμερικανικές εξαγωγές. Αν και ο Τραμπ κατηγορεί τις χώρες που έχουν εμπορικό πλεόνασμα με τις ΗΠΑ ότι εκμεταλλεύονται τους Αμερικανούς καταναλωτές, κάτι τέτοιο δεν ισχύει με την περίπτωση της Βραζιλίας. Οι ΗΠΑ εξάγουν περισσότερα προϊόντα στη Βραζιλία και όχι το αντίθετο, με το πλεόνασμα να κυμαίνεται στα επτά δισ. δολάρια.
Στην περίπτωση του χαλκού, οι δασμοί 50% που θα ενεργοποιηθούν στις ΗΠΑ από τις αρχές Αυγούστου θέτουν αυτόματα σε αδύναμη θέση τη Χιλή και δημιουργούν ερωτήματα για το πόσο άμεσα θα καταφέρει η αμερικανική οικονομία να ανταπεξέλθει στη ζήτηση. Προς το παρόν, η Χιλή έχει συνάψει συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τις ΗΠΑ και καλύπτει το 60% της αμερικανικής ζήτησης για το μέταλλο, με το υπόλοιπο 40% να ικανοποιείται από αμερικανικά ορυχεία και ανακυκλωμένο χαλκό. Δεν είναι τυχαίο που η τιμή του χαλκού κινείται στα 5,60 δολάρια την ουγκιά, δηλαδή κοντά σε ιστορικά υψηλά επίπεδα.
Ο χαλκός είναι απαραίτητος από την κατασκευή καλωδίων, ηλεκτρονικών συσκευών μέχρι και των υποδομών που είναι απαραίτητες για την πράσινη μετάβαση των οικονομιών. Αναλυτές προειδοποιούν πως οι δασμοί του 50% είναι τόσο υψηλοί που μπορεί να οδηγήσουν σε πτώση της ζήτησης καθώς καθίσταται ακριβό το μέταλλο. Επί του παρόντος, τα αποθέματα στο χρηματιστήριο Comex της Νέας Υόρκης είναι υψηλά, αλλά είναι αμφίβολο εάν οι δασμοί θα οδηγήσουν σε μεγαλύτερες εγχώριες επενδύσεις για την αύξηση της παραγωγής.
