Οι αποδόσεις των 30ετών αμερικανικών κρατικών ομολόγων έχουν ξεπεράσει το 5%, προκαλώντας ανησυχία στις αγορές, καθώς οι επενδυτές επανεκτιμούν το ρίσκο του δανεισμού της αμερικανικής κυβέρνησης. Η αύξηση του ελλείμματος, η ασταθής πολιτική κατάσταση και το νέο φορολογικό νομοσχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ ενισχύουν την αβεβαιότητα. Η κατάσταση αυτή επηρεάζει και τις διεθνείς αγορές, καθώς η Αμερική, που αντιπροσωπεύει το 26% της παγκόσμιας οικονομίας, επηρεάζει το παγκόσμιο κόστος κεφαλαίου.
Παράλληλα, και άλλες χώρες βλέπουν τις αποδόσεις των κρατικών τους ομολόγων να αυξάνονται, την ώρα που η ζήτηση για κρατικά ομόλογα μειώνεται, καθώς οι θεσμικοί επενδυτές έχουν ήδη εκμεταλλευτεί τις υψηλές αποδόσεις.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα του Economist, με τη διαρκή αύξηση της προσφοράς ομολόγων και τη μείωση των αγοραστών, οι αποδόσεις ενδέχεται να συνεχίσουν να ανεβαίνουν, καθιστώντας τον μακροπρόθεσμο δανεισμό ακριβότερο για τις κυβερνήσεις παγκοσμίως -όχι μόνο για τις ΗΠΑ.
Η αγορά ομολόγων «τιμολογεί» τον Τραμπ
Στη Βρετανία και την Ιαπωνία οι αποδόσεις των 30ετών κρατικών ομολόγων παρουσιάζουν σημαντική αύξηση, κυρίως λόγω της απροσδόκητα υψηλής ανόδου του πληθωρισμού. Στη Βρετανία, ο πληθωρισμός έχει φτάσει στο 3,5%, πολύ πάνω από το προηγούμενο επίπεδο του 2,6%, προκαλώντας αναταράξεις στις αγορές και αυξάνοντας τις απαιτήσεις των επενδυτών για υψηλότερες αποδόσεις. Παρομοίως, στην Ιαπωνία, οι «βασικές» τιμές καταναλωτή έχουν ανέλθει κατά 3,5% τον τελευταίο χρόνο, μια από τις πιο απότομες αυξήσεις από την πληθωριστική έξαρση των προηγούμενων ετών, γεγονός που ωθεί τους επενδυτές να ζητούν μεγαλύτερες αποδόσεις για την κάλυψη των κινδύνων που συνδέονται με την υποτίμηση της αξίας των πληρωμών από τα ομόλογα.
Στη Γερμανία, ωστόσο, η κατάσταση παρουσιάζει ορισμένες διαφορές. Ενώ οι αποδόσεις των 30ετών ομολόγων ανέρχονται στο 3,1%, κοντά στα χαμηλότερα επίπεδα των προηγούμενων δεκαετιών, η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως στις νέες πολιτικές της γερμανικής κυβέρνησης, που περιλαμβάνουν σημαντικές επενδύσεις στις υποδομές και την άμυνα.
Γιατί αυξάνονται οι αποδόσεις στα ομόλογα
Οι προσδοκίες για μια πιο δυναμική οικονομική ανάπτυξη προκαλούν άνοδο των αποδόσεων, καθώς οι επενδυτές αναμένουν ότι το δημόσιο χρέος της χώρας θα αυξηθεί για να χρηματοδοτήσει αυτές τις επενδύσεις. Αυτές οι εξελίξεις δείχνουν πως η πίεση για υψηλότερο κόστος δανεισμού δεν οφείλεται μόνο σε αρνητικούς παράγοντες, αλλά και σε θετικές οικονομικές προοπτικές που αλλάζουν το τοπίο των επενδύσεων.
Παράλληλα, ένα ακόμα πιο ανησυχητικό στοιχείο για τις αγορές είναι η μείωση της ζήτησης για κρατικά ομόλογα μακράς διάρκειας από θεσμικούς επενδυτές, όπως είναι τα συνταξιοδοτικά ταμεία και τα πανεπιστημιακά κληροδοτήματα. Αυτοί οι μεγάλοι αγοραστές παλαιότερα εκμεταλλεύονταν κάθε ευκαιρία να δεσμεύσουν ροές σταθερού εισοδήματος σε μακροχρόνιες δεσμεύσεις, αλλά τώρα που οι αποδόσεις έχουν αυξηθεί σε πιο ελκυστικά επίπεδα, πολλοί έχουν ήδη καλύψει τις ανάγκες τους και αποσύρονται από την αγορά. Αυτό σε συνδυασμό με τη συνεχή αύξηση της προσφοράς ομολόγων λόγω των δημοσιονομικών ελλειμμάτων και των πολιτικών συρρίκνωσης των ισολογισμών από τις κεντρικές τράπεζες, δημιουργεί συνθήκες που πιέζουν περαιτέρω τις αποδόσεις προς τα πάνω.
Σε κάθε περίπτωση η διαρκής αύξηση των αποδόσεων των 30ετών ομολόγων, που σε άλλες εποχές θεωρούνταν απίθανο να ξεπεράσουν το 5% ή να παραμείνουν υψηλά για μεγάλο διάστημα, αποτελεί ένδειξη ότι οι παγκόσμιες αγορές κινούνται πλέον σε νέα δεδομένα. Και από τη στιγμή που οι ΗΠΑ δείχνουν να λειτουργούν με εντελώς διαφορετικό τρόπο στη «δεύτερη φορά Τραμπ» στον Λευκό Οίκο, η κατάσταση αναμένεται να γίνει ακόμα πιο «εκρηκτική» και απρόβλεπτη, αυξάνοντας κατακόρυφα τη δημοσιονομική πίεση σε ισχυρές οικονομίες, όπως η Βρετανία, η Ιαπωνία και η Γερμανία.
