Σε μία νέα επίδειξη σκληρής εμπορικής πολιτικής, ο Ντόναλντ Τραμπ προανήγγειλε την επιβολή δασμού 35% σε συγκεκριμένα καναδικά προϊόντα, ανεβάζοντας αισθητά τον τόνο απέναντι στη γειτονική χώρα. Ο νέος δασμός πρόκειται να τεθεί σε ισχύ από την 1η Αυγούστου, και αποτελεί σημαντική αύξηση από τον υφιστάμενο δασμό 25% που ισχύει για εισαγωγές από τον Καναδά εκτός των όρων της συμφωνίας USMCA.
Ο Τραμπ αιτιολόγησε τη στροφή αυτή με αναφορές όχι μόνο στο ζήτημα του φαιντανύλης – ένα ισχυρό οπιοειδές που κατηγορεί τον Καναδά ότι συμβάλλει στην εξάπλωσή του – αλλά και σε μακροχρόνιες εμπορικές διαφορές. Όπως δήλωσε σε επιστολή του προς τον Καναδό πρωθυπουργό Μαρκ Κάρνεϊ, που ανάρτησε ο ίδιος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: «Η φαιντανύλη δεν είναι το μόνο πρόβλημα. Ο Καναδάς διατηρεί πλήθος δασμών, μη δασμολογικών περιορισμών και εμπορικών φραγμών που προκαλούν μη βιώσιμα εμπορικά ελλείμματα για τις ΗΠΑ».
Το πλήγμα ήταν άμεσο καθώς τα προθεσμιακά συμβόλαια των αμερικανικών μετοχών υπέστησαν απώλειες, ενώ το δολάριο ΗΠΑ ενισχύθηκε προσωρινά κατά 0,6% έναντι του καναδικού.
Παρά τις απειλές, η επιβολή του δασμού 35% δεν πρόκειται – τουλάχιστον προς το παρόν – να επηρεάσει αγαθά που εμπίπτουν στη συμφωνία USMCA, όπως η πλειονότητα των καναδικών εξαγωγών στις ΗΠΑ. Ωστόσο, ο Καναδάς προειδοποιεί ότι παραμένει σε εγρήγορση. Ο Μαρκ Κάρνεϊ διαβεβαίωσε ότι η Οτάβα θα υπερασπιστεί τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις της χώρας, ενώ ταυτόχρονα θα συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις.
Η κατάσταση γίνεται ακόμα πιο περίπλοκη καθώς ο Τραμπ εξετάζει και καθολικούς δασμούς 15%-20% για τους περισσότερους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, με το σημερινό γενικό επίπεδο δασμών να βρίσκεται στο 10%. Όπως είπε σε συνέντευξή του: «Όλοι οι υπόλοιποι θα πληρώσουν, είτε είναι 20% είτε 15% — θα το καθορίσουμε τώρα. Πιστεύω πως οι δασμοί έχουν γίνει δεκτοί πολύ θετικά. Το χρηματιστήριο έπιασε νέο υψηλό σήμερα».
Παρότι ορισμένα κρίσιμα προϊόντα, όπως η ενέργεια, φαίνεται να διατηρούν χαμηλότερους δασμούς, τα μεταλλεύματα όπως το αλουμίνιο και ο χάλυβας εξακολουθούν να επιβαρύνονται με ειδικούς δασμούς της τάξης του 50%.
Η κλιμάκωση έρχεται σε μια περίοδο κατά την οποία οι σχέσεις Ουάσιγκτον–Οτάβας ήδη δοκιμάζονταν. Η κυβέρνηση Τραμπ είχε πρόσφατα αναστείλει προσωρινά τις διαπραγματεύσεις με τον Καναδά, μετά την απόφαση της Οτάβας να επιβάλει φόρο στις ψηφιακές υπηρεσίες – μια απόφαση που τελικά αποσύρθηκε. Παράλληλα, καναδοί αξιωματούχοι εξέφρασαν οργή για την πρόθεση των ΗΠΑ να επιβάλουν δασμό 50% στις εισαγωγές χαλκού – ένα προϊόν για το οποίο ο Καναδάς είναι βασικός προμηθευτής των ΗΠΑ.
Η καναδή υπουργός Βιομηχανίας, Μελανί Ζολί, δήλωσε:
«Περιμένουμε τις λεπτομέρειες, αλλά θα πολεμήσουμε αυτή την απόφαση. Τελεία».
Ο Τραμπ εξαγγέλλει «μεγάλη δήλωση» για τη Ρωσία
Ο Τραμπ ανέβασε τους τόνους και στο μέτωπο της Ρωσίας, προαναγγέλλοντας «μεγάλη δήλωση» για τη Δευτέρα και αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο αυστηρών κυρώσεων. Όπως ανέφερε σε τηλεφωνική συνέντευξή του στο NBC News, αναμένεται η έγκριση ενός σκληρού πακέτου κυρώσεων από τη Γερουσία, με πρωτοβουλία του γερουσιαστή και συμμάχου του, Λίντσεϊ Γκράχαμ.
«Θα είναι σημαντικές και οδυνηρές κυρώσεις — αλλά εναπόκειται στον πρόεδρο να τις ενεργοποιήσει», δήλωσε ο Τραμπ, υπενθυμίζοντας ότι έχει τον τελευταίο λόγο.
Ταυτόχρονα, οι ΗΠΑ αναμένεται να αυξήσουν την παροχή όπλων στην Ουκρανία, μέσω αγορών από συμμάχους του ΝΑΤΟ. Ο ίδιος ο Τραμπ διευκρίνισε:
«Στέλνουμε όπλα στο ΝΑΤΟ, και το ΝΑΤΟ πληρώνει 100% το κόστος. Τα όπλα αυτά καταλήγουν στην Ουκρανία, πληρωμένα εξ ολοκλήρου από τους συμμάχους μας».
Η αναφορά αυτή ήρθε εν μέσω κλιμάκωσης των ρωσικών επιθέσεων με drones και πυραύλους σε ουκρανικές πόλεις, με τον Τραμπ να εκφράζει πρόσφατα αυξανόμενη ενόχληση για τη στάση του Βλαντίμιρ Πούτιν. Αμερικανικά όπλα όπως αμυντικοί πύραυλοι και πυρομαχικά έχουν ήδη κινητοποιηθεί, ξεπερνώντας ακόμη και μια προηγούμενη παύση που είχε αποφασίσει προσωρινά το Πεντάγωνο.
Παράλληλα, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο είχε διπλωματική επαφή με τον Ρώσο ομόλογό του, Σεργκέι Λαβρόφ, στο περιθώριο της Συνόδου ASEAN στη Μαλαισία — ένδειξη ότι οι δίαυλοι επικοινωνίας παραμένουν ανοιχτοί, αν και υπό πίεση.
