Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την Τετάρτη 13 νέα έργα για κρίσιμα ορυκτά εκτός της ΕΕ, με στόχο την ενίσχυση του εφοδιασμού της με μέταλλα και ορυκτά, απαραίτητα για να παραμείνει ανταγωνιστική στην ενεργειακή μετάβαση, αλλά και στους τομείς της άμυνας και της αεροδιαστημικής.
Η ανακοίνωση της Κομισιόν ακολουθεί την απόφαση της Κίνας τον Απρίλιο να επιβάλει περιορισμούς στις εξαγωγές μαγνητών σπανίων γαιών, έως ότου εκδοθούν νέες άδειες, αναφέρει το Reuters. Η κίνηση αυτή έχει προκαλέσει πανικό σε διπλωμάτες, αυτοκινητοβιομηχανίες και στελέχη σε Ευρώπη και αλλού, οι οποίοι επιδιώκουν επαφές με αξιωματούχους στο Πεκίνο, προσπαθώντας να αποτρέψουν το κλείσιμο εργοστασίων.
Η Κίνα ελέγχει πάνω από το 90% της παγκόσμιας ικανότητας επεξεργασίας για αυτούς τους μαγνήτες, που χρησιμοποιούνται από αυτοκίνητα και μαχητικά αεροσκάφη έως οικιακές συσκευές. Επιπλέον, είναι ο κύριος προμηθευτής πολλών κρίσιμων πρώτων υλών για τις ΑΠΕ, ιδιαίτερα σπάνιων γαιών, μπαταριών και ηλιακών πάνελ — μια εξάρτηση που η ΕΕ επιδιώκει να περιορίσει.
Η λίστα των έργων εντάσσεται στο πλαίσιο εφαρμογής του Κανονισμού για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες που συμφωνήθηκε το 2023 και προβλέπει πως έως το 2030, η ΕΕ θα καλύπτει:
- 10% των αναγκών της με εξόρυξη
- 40% με επεξεργασία
- 25% με ανακύκλωση
Τα περισσότερα από τα νέα έργα εστιάζουν σε υλικά που είναι κρίσιμα για τις μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων και την αποθήκευση ενέργειας, όπως το λίθιο, κοβάλτιο, μαγγάνιο και γραφίτης. Δύο έργα σπανίων γαιών βρίσκονται στο Μαλάουι και τη Νότια Αφρική, και προορίζονται για την παραγωγή μαγνητών σε ανεμογεννήτριες. Οι τοποθεσίες των έργων περιλαμβάνουν: Βρετανία, Καναδά, Γροιλανδία, Καζακστάν, Νορβηγία, Σερβία, Ουκρανία, Ζάμπια, Βραζιλία και το γαλλικό έδαφος Νέα Καληδονία. Το έργο στη Βρετανία αφορά την εξόρυξη βολφραμίου, ενώ στην Ουκρανία και τη Γροιλανδία θα εξορύσσεται γραφίτης, με το έργο της Γροιλανδίας να υλοποιείται από την GreenRoc Strategic Materials.
Η Γροιλανδία έχει βρεθεί φέτος στο επίκεντρο γεωπολιτικών εντάσεων μεταξύ Βρυξελλών και Ουάσινγκτον, καθώς ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ είχε εκφράσει δημόσια την επιθυμία να την αποκτήσει από τη Δανία. Οι ΗΠΑ εξετάζουν να εντάξουν τη Γροιλανδία σε καθεστώς COFA (Compact of Free Association), όπως συμβαίνει με κάποια νησιά του Ειρηνικού, εξασφαλίζοντας αμυντική παρουσία και αφορολόγητο εμπόριο.
Η ΕΕ εκτιμά πως τα νέα έργα απαιτούν συνολικές επενδύσεις 5,5 δισ. ευρώ (6,27 δισ. δολάρια) για να υλοποιηθούν. Θα λάβουν συντονισμένη χρηματοδότηση και στήριξη από την Κομισιόν, τα κράτη-μέλη και δανειστές. Με τη νέα λίστα, ο συνολικός αριθμός των στρατηγικών έργων φτάνει τα 60. Τον Μάρτιο, η Κομισιόν είχε ανακοινώσει 47 έργα εντός της ΕΕ.
