Σε νέα δοκιμασία οι σχέσεις Ε.Ε. με ΗΠΑ για τους δασμούς και η αποστολή Patriot στην Ουκρανία από τον Τραμπ

Βαθαίνει το ρήγμα Τραμπ με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε μετωπική σύγκρουση για τους δασμούς. Η υπόσχεση Τραμπ για Patriot στην Ουκρανία

Ντόναλντ Τραμπ © EPA/KENT NISHIMURA / POOL

Διχογνωμία επικρατεί στις Βρυξέλλες για το μέγεθος των αντιποίνων που θα πρέπει να επιβληθούν στις ΗΠΑ αν δεν ευοδωθούν οι εμπορικές διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση των Ρεπουμπλικανών μέχρι τη νέα προθεσμία της 1ης Αυγούστου, ύστερα από την νέα απειλή του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, για δασμούς 30% εις βάρος της Ε.Ε. Αν και μια τόσο υψηλή φορολόγηση των ευρωπαϊκών εξαγωγών θα επέφερε βαριές οικονομικές επιπτώσεις στην Ε.Ε., οι Βρυξέλλες προσπαθούν να διατηρήσουν έστω και υποτυπώδεις ισορροπίες στις διατλαντικές σχέσεις. Δεν διακυβεύονται μόνο εξαγωγές 532 δισ. ευρώ από την Ευρώπη στις ΗΠΑ, έτσι όπως καταγράφηκαν πέρυσι, αλλά και οι διατλαντικές ιστορικές συμμαχίες.

Στο φόντο των απειλών για δασμούς που αναγγέλλει ο Τραμπ εις βάρος ιστορικών συμμάχων βρίσκεται ο πόλεμος στην Ουκρανία και η αμφιταλαντευόμενη στάση των ΗΠΑ απέναντι στη Μόσχα. Ο Τραμπ προανήγγειλε στο NBC News πως τη Δευτέρα θα κάνει, ενδεχομένως, μια «μεγάλη ανακοίνωση για τη Ρωσία». Καθώς έχουν ενταθεί οι εναέριες επιθέσεις από τους Ρώσους στην Ουκρανία και μια αναπλήρωση της στρατιωτικής στήριξης των ΗΠΑ από την Ευρώπη θα είναι βραδεία, το Κίεβο και οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ευελπιστούν πως ο Τραμπ θα αποδεχτεί πως η Μόσχα τελικά δεν προτίθεται να προχωρήσει σε μια ειρηνευτική συμφωνία, ούτε καν εκεχειρία.

Μολονότι ο Τραμπ έχει δηλώσει πως τηρεί σοβαρές επιφυλάξεις για τη συνέχιση της αμερικανικής στρατιωτικής στήριξης στην Ουκρανία, πρόσφατα είπε πως δεν αποκλείει την αποστολή πυραύλων Patriot στην Ουκρανία μέσω του ΝΑΤΟ. Σε νέα του δήλωση, μάλιστα, ξεκαθάρισε ότι τα συστήματα Patriot θα αγοραστούν από κράτη-μέλη της Ε.Ε. και στη συνέχεια θα σταλούν στην Ουκρανία. «Θα πληρωθούμε, να είστε βέβαιοι», διεμήνυσε ο Αμερικανός πρόεδρος. Υπενθυμίζεται ότι η Ουάσιγκτον, από την ορκωμοσία του Τραμπ και έπειτα, έχει διακόψει απότομα, αν και προσωρινά, την παροχή εξοπλισμού στην Ουκρανία, ενώ πιέζει τους Ευρωπαίους συμμάχους του ΝΑΤΟ να αυξήσουν αισθητά τις αμυντικές δαπάνες, κάτι που έχει ήδη δρομολογηθεί. Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, δεσμεύτηκε χθες πως θα αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες κατά 6,5 δισ. ευρώ την επόμενη διετία, ακολουθώντας τα βήματα του Βερολίνου.

Έχοντας απέναντί τους έναν Αμερικανό πρόεδρο με εκρηκτική ιδιοσυγκρασία και ελάχιστη υπομονή, η Ε.Ε. ζυγίζει τις αντιδράσεις της ακόμη και στο εμπορικό μέτωπο που έχει ανοίξει ο Τραμπ με την Ε.Ε., όπως και με άλλες δεκάδες χώρες-μη μέλη της Ε.Ε. Το Σάββατο, μετά τη μονομερή εξαγγελία του Τραμπ για την επιβολή δασμών έως και 30% στις εισαγωγές από την Ε.Ε, η Κομισιόν τόνισε πως η Ε.Ε. «σταθερά θέτει σε προτεραιότητα μια λύση βάσει διαπραγματεύσεων». Προκειμένου να βρεθεί κοινό έδαφος, η Ε.Ε. έχει προτείνει τη μείωση του εμπορικού πλεονάσματος αγαθών με τις ΗΠΑ στα 198 δισ. ευρώ, αλλά και τη δέσμευση για πρόσθετες παραγγελίες όπλων και υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από την απέναντι πλευρά του Ατλαντικού.

Μέχρι σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει διατηρήσει μια ήπια στάση, παρά το ότι η κυβέρνηση των Ρεπουμπλικανών έχει ήδη επιβάλει οριζόντιους δασμούς 10% σε όλες τις εισαγωγές, μαζί με τη φορολόγηση 25% του αλουμινίου, του χάλυβα και των αυτοκινήτων από το εξωτερικό. Αλλά μελετά, επίσης, την επιβολή αντιποίνων εάν τελικά οι ΗΠΑ υλοποιήσουν την απειλή για την επιβολή αμοιβαίων δασμών μέχρι και 20%, που ανακοινώθηκε στις 2 Απριλίου, ή και 30%, που δήλωσε ο Τραμπ τον περασμένο Σάββατο.

Την Κυριακή η Ευρωπαϊκή Ένωση ανέστειλε την επιβολή δασμών σε εισαγωγές αξίας 21 δισ. ευρώ από τις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων ειδών ρουχισμού και μοτοσικλετών, που κανονικά θα ενεργοποιούνταν μετά τα μεσάνυχτα της 1ης Ιουλίου. Παράλληλα, περιόρισε πακέτο αντιποίνων σε αμερικανικά προϊόντα αξίας από 95 δισ. σε 72 δισ. ευρώ, σύμφωνα με πληροφορίες των Financial Times.

Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, είπε πως η Ε.Ε θα συνεχίζει να εξετάζει τη δεύτερη λίστα με τα αντίποινα, αλλά τόνισε πως είναι προτιμότερο οι Βρυξέλλες να μην καταφύγουν στον μηχανισμό που προβλέπει μέτρα κατά του εξαναγκασμού από τρίτες κυβερνήσεις, ο οποίος θα επέτρεπε την Ευρώπη να ασκήσει πιέσεις στις εταιρείες παροχής υπηρεσιών των ΗΠΑ, μπλοκάροντας έτσι τις αναθέσεις έργων από ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Μπορεί ο Τραμπ να ισχυρίζεται πως η αμερικανική μεταποίηση αδικείται από τη μεγάλη εισροή προϊόντων που έχουν παραχθεί στο εξωτερικό, αλλά οι εισαγωγές υπηρεσιών της Ε.Ε. από τις ΗΠΑ διαμορφώθηκαν πέρυσι στα 482,5 δισ. ευρώ, μειώνοντας έτσι το συνολικό εμπορικό πλεόνασμα της ευρωπαϊκής κοινής αγοράς με τις ΗΠΑ στα 50 δισ. ευρώ. Χθες ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Λαρς Κλίνγκμπαϊλ, τάχθηκε υπέρ της υιοθέτησης αποφασιστικών αντιποίνων εάν δεν επιτευχθεί εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ. Ανάλογη είναι η στάση της Γαλλίας, αλλά η Ιταλία προασπίζεται μια συμφωνία που θα ενισχύσει συνολικά τη Δύση.