Μακριά από τον προστατευτισμό των ΗΠΑ και τα δασμολόγια του Ντόναλντ Τραμπ τοποθετεί τις αιτίες της ραγδαίας επιδείνωσης των γερμανικών εξαγωγών η Ομοσπονδιακή Τράπεζα της Γερμανίας (Bundesbank), εστιάζοντας σε εσωτερικές αδυναμίες της ίδιας της γερμανικής οικονομίας.
Σε μελέτη της που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα, η Bundesbank επισημαίνει ότι η διεθνής εξαγωγική θέση της Γερμανίας έχει επιδεινωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, με τις απώλειες να αποδίδονται σε δομικά και ανταγωνιστικά προβλήματα. Οι οικονομολόγοι Φίλιπ Μάινεν και Άρνε Νάγκενγκαστ, που υπογράφουν την ανάλυση, εκτιμούν ότι πάνω από το 75% της πτώσης στο μερίδιο αγοράς των γερμανικών προϊόντων την περίοδο 2021-2023 οφείλεται αποκλειστικά στη μείωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων.
Σταθερή πτώση από το 2017, ραγδαία επιδείνωση μετά το 2021
Οι γερμανικές εξαγωγές χάνουν μερίδιο στο διεθνές εμπόριο ήδη από το 2017, όμως η κατάσταση επιδεινώθηκε θεαματικά από το 2021 και μετά, σημειώνει το Bloomberg. Αν οι εξαγωγές της Γερμανίας είχαν συμβαδίσει με τον γενικό ρυθμό αύξησης της παγκόσμιας ζήτησης, τότε το γερμανικό ΑΕΠ θα είχε αυξηθεί κατά επιπλέον 2,4 ποσοστιαίες μονάδες στο διάστημα 2021-2024.
Αντί αυτού, η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης κατέγραψε δύο συνεχόμενα χρόνια ύφεσης και, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Bundesbank, κινδυνεύει να συρρικνωθεί και το 2025 και το 2026, εάν αποτύχουν οι εμπορικές διαπραγματεύσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Υπενθυμίζεται πως ο Ντόναλντ Τραμπ, έχει προειδοποιήσει ότι από την 1η Αυγούστου η Ευρωπαϊκή Ένωση θα έρθει αντιμέτωπη με δασμούς 30%, εάν δεν υπάρξει νέα εμπορική συμφωνία.
Προειδοποιήσεις και από τη νέα κυβέρνηση Μερτς
Ο νέος καγκελάριος της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, προειδοποίησε ότι δασμοί τέτοιου ύψους «θα συνταράξουν συθέμελα» τη γερμανική εξαγωγική οικονομία και θα αναγκάσουν την κυβέρνησή του να αναθεωρήσει μεγάλο μέρος των σχεδιασμένων οικονομικών πολιτικών. Η Bundesbank, ωστόσο, ξεκαθαρίζει ότι η ρίζα του προβλήματος βρίσκεται εντός των γερμανικών συνόρων.
«Πρόκειται για θεμελιώδη δομικά προβλήματα που επιβαρύνουν ένα ευρύ φάσμα επιχειρήσεων», αναφέρουν οι ερευνητές, εντοπίζοντας τα βασικά αίτια στην ασθενή ανταγωνιστικότητα, στην καθυστέρηση της ενεργειακής μετάβασης, στην υπερβολική γραφειοκρατία, στην επιβάρυνση της φορολογίας και στη δυσλειτουργία της αγοράς εργασίας.
Οι αιτίες της αποδυνάμωσης
Η μελέτη υπογραμμίζει συγκεκριμένους παράγοντες που οδηγούν στην απώλεια εδάφους στο διεθνές εμπόριο:
- Διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα μετά την πανδημία
- Υψηλότερες τιμές ενέργειας σε σχέση με άλλες ανεπτυγμένες οικονομίες
- Η ανάδυση της Κίνας ως ισχυρού ανταγωνιστή
- Η γήρανση του πληθυσμού
- Η πολυπλοκότητα και βραδύτητα της δημόσιας διοίκησης
- Οι υψηλοί φόροι που περιορίζουν τις επενδύσεις
Τι προτείνει η Bundesbank
Για την ανάκτηση της χαμένης ανταγωνιστικότητας, οι αναλυτές προτείνουν ένα ευρύ πακέτο μεταρρυθμίσεων, μεταξύ των οποίων:
- Καλύτερα κίνητρα για εργασία
- Μείωση των εμποδίων στη μετανάστευση ειδικευμένου εργατικού δυναμικού
- Φορολογικά κίνητρα για ιδιωτικές επενδύσεις
- Ενίσχυση των συνθηκών για νεοφυείς επιχειρήσεις και την έρευνα
- Μεταρρυθμίσεις στα επιδόματα
- Επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης
- Υπογραφή νέων συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου
Αν και η γερμανική κυβέρνηση έχει δρομολογήσει ορισμένες πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση, η Bundesbank θεωρεί ότι η πρόοδος είναι ανεπαρκής και απαιτείται συντονισμένη δράση για να ανατραπεί η τάση αποδυνάμωσης της οικονομίας.
