Η προσπάθεια του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να πλήξει την Κίνα με δευτερογενείς δασμούς μέσω των εμπορικών της εταίρων κατά μήκος των παγκόσμιων εφοδιαστικών αλυσίδων απειλεί να διαβρώσει την αναπτυξιακή δυναμική της χώρας και τη συντριπτική πλειονότητα των εξαγωγών της προς τις ΗΠΑ, σύμφωνα με ανάλυση του Bloomberg Economics.
Η Κίνα έχει βασιστεί ολοένα και περισσότερο σε τρίτες χώρες για την κατασκευή τελικών προϊόντων ή εξαρτημάτων, μια τάση που επιταχύνθηκε μετά τον πρώτο εμπορικό πόλεμο του Τραμπ και την επιβολή αυστηρότερων περιορισμών στην κινεζική οικονομία. Το ποσοστό της Κίνας στη συνολική προστιθέμενη αξία προϊόντων που προορίζονται για τις ΗΠΑ μέσω χωρών όπως το Βιετνάμ και το Μεξικό αυξήθηκε στο 22% το 2023 από 14% το 2017, σύμφωνα με το Bloomberg.
Εάν ο Τραμπ καταφέρει να περιορίσει αυτές τις διαμετακομιστικές ροές μέσω υψηλότερων δασμών ή απαιτήσεων για την αλυσίδα εφοδιασμού, τότε κινδυνεύει το 70% των κινεζικών εξαγωγών προς τις ΗΠΑ και περισσότερο από 2,1% του κινεζικού ΑΕΠ, σύμφωνα με τους αναλυτές. Υπάρχει επιπλέον κίνδυνος οικονομικής ζημίας εάν οι νέοι περιορισμοί αποθαρρύνουν τρίτες χώρες από τη συνεργασία με την Κίνα.
«Οι εμπορικές ροές μέσω τρίτων χωρών είναι σημαντικές και έχουν μετριάσει την επίδραση των υπαρχόντων αμερικανικών δασμών», έγραψαν οι αναλυτές Τσανγκ Σου, Ράνα Σατζεντί και Ντέιβιντ Κου του Bloomberg Economics. «Ένα αυστηρότερο πλαίσιο ελέγχου αυτών των ροών θα ενίσχυε τη ζημιά από τον εμπορικό πόλεμο και θα έθετε σε κίνδυνο τις μακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης της Κίνας».
Οι ΗΠΑ αυξάνουν την πίεση μέσω τρίτων χωρών. Σε σειρά επιστολών που απέστειλε η Ουάσιγκτον σε κυβερνήσεις, ανακοίνωσε ότι θα επιβάλει δασμούς την 1η Αυγούστου, εκτός αν συναφθούν διμερείς εμπορικές συμφωνίες, απειλώντας με ακόμη υψηλότερους δασμούς για προϊόντα που εντοπίζονται ως διαμετακομισμένα. Αν και δεν δόθηκαν περαιτέρω λεπτομέρειες, αυτή η προσέγγιση δίνει στον Λευκό Οίκο τη δυνατότητα να στοχεύσει ευρύτερα τις εξαγωγές της Κίνας στις ΗΠΑ.
Οι μεγαλύτερες χώρες-κόμβοι για την Κίνα στις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ περιλαμβάνουν το Μεξικό και το Βιετνάμ, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει επίσης κρίσιμος κόμβος. Ο ρόλος της Κίνας ως παγκόσμιου προμηθευτή μέσω τρίτων χωρών θα μπορούσε να καθορίσει τη στάση των ΗΠΑ απέναντι σε εμπορικούς εταίρους. Υπάρχουν ήδη ενδείξεις αυτής της προσέγγισης: η εμπορική συμφωνία ΗΠΑ–Ηνωμένου Βασιλείου περιλαμβάνει απαιτήσεις για ασφάλεια της εφοδιαστικής αλυσίδας και περιορισμούς ιδιοκτησίας σε ευαίσθητους τομείς.
Ωστόσο, οι αναλυτές του Bloomberg προειδοποιούν ότι «υπάρχει αβεβαιότητα ως προς το πόσο αυστηρά θα μπορέσουν οι ΗΠΑ να εφαρμόσουν τους περιορισμούς στις διαμετακομιστικές εξαγωγές». Όπως σημειώνουν, οι ορισμοί για τοπικά παραγόμενα προϊόντα παραμένουν ασαφείς και λείπουν κρίσιμες λεπτομέρειες επαλήθευσης.
Ιαπωνία: Διαπραγματεύσεις με ΗΠΑ χωρίς αποτέλεσμα
Ο επικεφαλής διαπραγματευτής εμπορίου της Ιαπωνίας, Ριοσέι Ακαζάουα, συναντήθηκε τη Δευτέρα στην Ουάσιγκτον με τον υπουργό Εμπορίου των ΗΠΑ Χάουαρντ Λάτνικ, ενόψει της προθεσμίας της 1ης Αυγούστου για την επιβολή νέων δασμών. Η συνάντηση διήρκεσε πάνω από δύο ώρες, και σύμφωνα με ανακοίνωση της ιαπωνικής κυβέρνησης την Τρίτη, οι δύο πλευρές είχαν «ειλικρινή και εις βάθος συζήτηση» για την επίτευξη μιας αμοιβαία επωφελούς συμφωνίας. Η Ιαπωνία, ωστόσο, δηλώνει ότι παραμένει προσηλωμένη στην προστασία των εθνικών της συμφερόντων.
Ο Ακαζάουα βρίσκεται στην αμερικανική πρωτεύουσα για τον όγδοο γύρο συνομιλιών, που ξεκίνησαν τον Απρίλιο, χωρίς ακόμη απτά αποτελέσματα. Ο Ιάπωνας πρωθυπουργός Σιγκερού Ισιμπά δέχεται αυξανόμενη πολιτική πίεση να πετύχει παραχωρήσεις από τις ΗΠΑ, ιδίως μετά τη βαριά ήττα του κυβερνητικού συνασπισμού στις εκλογές της Κυριακής.
Εάν δεν υπάρξει συμφωνία, οι γενικοί δασμοί των ΗΠΑ στις ιαπωνικές εξαγωγές θα αυξηθούν στο 25% από 1ης Αυγούστου, από 10% σήμερα και 24% αρχικά.
Ερωτηθείς για την επίδραση των εκλογικών αποτελεσμάτων της Ιαπωνίας στις διαπραγματεύσεις, ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ απέφυγε να απαντήσει άμεσα:
«Οι προτεραιότητές μας δεν είναι τα εσωτερικά της ιαπωνικής κυβέρνησης», δήλωσε στο CNBC. «Οι προτεραιότητές μας είναι να πετύχουμε την καλύτερη δυνατή συμφωνία για τον αμερικανικό λαό».
Κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Ιαπωνία, όπου ηγήθηκε της αμερικανικής αντιπροσωπείας στην World Expo της Οσάκα, ο Μπέσεντ δήλωσε ότι μια αμοιβαία επωφελής συμφωνία παραμένει εφικτή, προσθέτοντας ότι μια καλή συμφωνία είναι πιο σημαντική από μια βιαστική.
