Δασμοί: Εν αναμονή ενός deal με τις ΗΠΑ, η ΕΕ σχεδιάζει αντίμετρα

Τα σενάρια για το ύψος των δασμών στα προϊόντα της ΕΕ, τα αντίμετρα της Ένωσης και το ενδεχόμενο «κυβίστησης» από πλευράς Τραμπ

Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν © EPA/OLIVIER MATTHYS

Αν και υπάρχουν δημοσιεύματα της τελευταίες ώρες, που θέλουν μια εμπορική συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών να πλησιάζει, δεν υπάρχει ακόμη τίποτα σίγουρα. Ως αποτέλεσμα, η ΕΕ να συνεχίζει να προετοιμάζει ενδεχόμενα αντίμετρα στους δασμούς Τραμπ.

Σύμφωνα με Ευρωπαίο διπλωμάτη που μίλησε στο CNBC, το βασικό σενάριο προβλέπει δασμούς 15% στις εισαγωγές της ΕΕ στις ΗΠΑ, ποσοστό που περιλαμβάνει και τον ήδη υφιστάμενο δασμό 4,8%. Ωστόσο, εξετάζονται ακόμη εξαιρέσεις για ορισμένους τομείς. Σε αντάλλαγμα, η ΕΕ ενδέχεται να μειώσει δικούς της δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα.

Οι διαπραγματεύσεις αποδεικνύονται δύσκολες, με την πίεση να αυξάνεται ενόψει της προθεσμίας της 1ης Αυγούστου. Αν δεν υπάρξει συμφωνία μέχρι τότε, οι εισαγωγές από την ΕΕ στις ΗΠΑ ενδέχεται να επιβαρυνθούν με δασμούς 30% — χαμηλότερους από το 50% που είχε κατά καιρούς προτείνει ο πρώην πρόεδρος Τραμπ, αλλά και πάλι ικανούς να πλήξουν σοβαρά τις επιχειρήσεις και τις οικονομίες και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.

«Σε σύγκριση με τον κίνδυνο πολύ υψηλότερων πρόσθετων δασμών, όπως 30% ή ακόμη και 50%, ο δασμός 15% θα ήταν μια σχετικά θετική εξέλιξη», σχολίασε ο Χόλγκερ Σμίντινγκ, επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg.

Παρότι οι συνομιλίες συνεχίζονται, οι αξιωματούχοι παραμένουν επιφυλακτικοί. Ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης υπογράμμισε ότι «η τελική απόφαση βρίσκεται στα χέρια του Προέδρου Τραμπ», ενώ άλλος αξιωματούχος χαρακτήρισε «υπερβολικά αισιόδοξα» τα δημοσιεύματα περί επικείμενης συμφωνίας. «Οι επαφές μεταξύ των δύο πλευρών συνεχίζονται, αλλά μέχρι να τοποθετηθεί δημόσια ο Πρόεδρος Τραμπ, δεν υπάρχει τίποτα συγκεκριμένο. Όλα παραμένουν ρευστά», δήλωσε.

Ανάλογο τόνο κράτησε και η αμερικανική κυβέρνηση. Ερωτηθείς σχετικά με τον ενδεχόμενο δασμό 15%, ο αναπληρωτής εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Κους Ντεσάι, χαρακτήρισε τις συζητήσεις για μια πιθανή εμπορική συμφωνία ως «εικασίες», σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ του Reuters.

Ο απρόβλεπτος ο Τραμπ και τα αντίμετρα της ΕΕ

Ο Ντόναλντ Τραμπ είναι πασίγνωστος για τις αλλαγές γνώμης την τελευταία στιγμή και τη λήψη ταχύτατων αποφάσεων, με πιο πρόσφατο παράδειγμα τη συμφωνία ΗΠΑ–Ιαπωνίας νωρίτερα αυτή την εβδομάδα. Κατά τη διάρκεια συνάντησης του Τραμπ με την ιαπωνική αντιπροσωπεία, εντοπίστηκαν ασυμφωνίες και χειρόγραφες διορθώσεις σε κάρτα που περιείχε τα βασικά σημεία της συμφωνίας και βρισκόταν στο γραφείο του Τραμπ, σύμφωνα με φωτογραφία που ανήρτησε στην πλατφόρμα Χ ο αναπληρωτής προσωπάρχης του Λευκού Οίκου, Νταν Σκαβίνο.

Παρότι οι ευρωπαϊκές αγορές ενισχύθηκαν την Πέμπτη από την προσδοκία συμφωνίας, η αβεβαιότητα για τη μορφή που θα μπορούσε να έχει μια ενδεχόμενη εμπορική συμφωνία ΕΕ–ΗΠΑ παραμένει. Παράλληλα, η ΕΕ συνεχίζει να επεξεργάζεται αντίμετρα σε περίπτωση που τεθούν σε ισχύ οι αμερικανικοί δασμοί την επόμενη εβδομάδα.

Τα κυριότερα από αυτά περιλαμβάνουν την επιβολή ανταποδοτικών δασμών, που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν εντός λίγων ημερών από την έναρξη ισχύος των αμερικανικών μέτρων. Σύμφωνα με το νέο σχέδιο της ΕΕ, οι ήδη έτοιμες λίστες αντιμέτρων κατά συγκεκριμένων προϊόντων θα ενοποιηθούν σε έναν ενιαίο κατάλογο, συνολικής αξίας 93 δισ. ευρώ.

Υπάρχουν επίσης συζητήσεις για την ενεργοποίηση του λεγόμενου «Μηχανισμού κατά του Εξαναγκασμού» της ΕΕ, που έχει χαρακτηριστεί ως η «πυρηνική επιλογή». Εάν τεθεί σε ισχύ, οι αμερικανικοί προμηθευτές θα μπορούσαν να αποκλειστούν από τις δημόσιες συμβάσεις εντός της ΕΕ, να περιοριστούν οι εισαγωγές και εξαγωγές, ενώ θα μπορούσαν να τεθούν όρια και στις άμεσες ξένες επενδύσεις.

Μέχρι στιγμής, μόνο η Γαλλία έχει ζητήσει «την άμεση ενεργοποίηση μέτρων εξαναγκασμού». Ωστόσο, σύμφωνα με Ευρωπαίο διπλωμάτη που μίλησε στο CNBC, «φαίνεται να διαμορφώνεται ευρεία ενισχυμένη πλειοψηφία υπέρ της επιβολής εξαναγκαστικών μέτρων» εάν δεν υπάρξει συμφωνία.