Μάχη με τον χρόνο δίνουν Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες για την επίτευξη εμπορικής συμφωνίας, καθώς πλησιάζει η προθεσμία της 1ης Αυγούστου που έχει θέσει ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.
Ο Πρόεδρος εξέφρασε την ελπίδα να επιλυθούν οι διαφορές με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για τις εμπορικές σχέσεις ΗΠΑ–ΕΕ, ενόψει της προθεσμίας της 1ης Αυγούστου.
Ωστόσο, ξεκαθάρισε πως τα φαρμακευτικά προϊόντα δεν θα συμπεριληφθούν σε καμία συμφωνία, καθώς πρέπει «να κατασκευάζονται στις Ηνωμένες Πολιτείες».
50-50 οι πιθανότητες για συμφωνία
Κατά τη συνάντησή τους στη Σκωτία, στο γκολφ κλαμπ του Τραμπ στο Τέρνμπερι, ο Αμερικανός πρόεδρος επανέλαβε ότι οι πιθανότητες για συμφωνία είναι «μάλλον 50-50», προσθέτοντας ότι η τελική απάντηση θα γίνει γνωστή «σε περίπου μία ώρα».
Η φον ντερ Λάιεν συμφώνησε με την εκτίμηση του Τραμπ περί πιθανοτήτων, ενώ ο τελευταίος υπογράμμισε ότι η ΕΕ δεν πρόκειται να λάβει δασμολογικό συντελεστή χαμηλότερο του 15%. Χωρίς συμφωνία, ολόκληρος ο ευρωπαϊκός μπλοκ απειλείται με δασμούς 30% στις εξαγωγές του προς τις ΗΠΑ.
Ο Τραμπ δήλωσε ότι απομένουν «τρεις έως τέσσερις βασικές διαφωνίες» με την ΕΕ, κυρίως γύρω από την έννοια της «δικαιοσύνης». Ζήτησε άνοιγμα των ευρωπαϊκών αγορών σε αμερικανικά αυτοκίνητα και αγροτικά προϊόντα και ξεκαθάρισε πως δεν θα δοθεί καμία παράταση πέραν της 1ης Αυγούστου.
Δασμοί 15% στα περισσότερα ευρωπαϊκά προϊόντα
Οι δύο πλευρές πλησιάζουν σε συμφωνία που προβλέπει δασμούς 15% στα περισσότερα ευρωπαϊκά προϊόντα, με εξαιρέσεις σε φάρμακα, πτητικά μέσα, ποτά και βιομηχανικό εξοπλισμό. Για χάλυβα και αλουμίνιο προβλέπονται ποσοστώσεις, αλλά πέραν αυτών, ισχύει δασμός 50%.
Η ΕΕ έχει προετοιμάσει αντίμετρα ύψους περίπου 100 δισ. ευρώ, περιλαμβάνοντας δασμούς 30% σε προϊόντα όπως αεροσκάφη Boeing, αμερικανικά αυτοκίνητα και ουίσκι, καθώς και περιορισμούς σε εξαγωγές παλιοσίδερων. Παράλληλα, είναι έτοιμη να ενεργοποιήσει το «εργαλείο κατά του εξαναγκασμού» για να απαντήσει στις μονομερείς πιέσεις των ΗΠΑ.
Παρότι η συζήτηση δεν περιελάμβανε ρητώς μεταναστευτικά θέματα, ο Τραμπ δήλωσε πως η παράνομη μετανάστευση «σκοτώνει την Ευρώπη», και κάλεσε τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να την σταματήσουν.
Η τελική απόφαση στα χέρια του Τραμπ
Ευρωπαίοι διπλωμάτες αναγνωρίζουν ότι η τελική απόφαση βρίσκεται στα χέρια του Τραμπ, ο οποίος είναι γνωστός για τη διαπραγματευτική του τακτική της τελευταίας στιγμής και για την τάση να τροποποιεί λεπτομέρειες ακόμη και μετά την επίτευξη συμφωνίας. Παράλληλα, η Κομισιόν έχει προετοιμάσει πακέτο αντιμέτρων ύψους 100 δισεκατομμυρίων ευρώ σε περίπτωση αποτυχίας.
Η πιθανή συμφωνία, έστω και σε μορφή κοινής δήλωσης, θα αποτελέσει κρίσιμο βήμα για τη σταθεροποίηση των διατλαντικών σχέσεων. Αν αποτύχει, όμως, η σύγκρουση δεν θα περιοριστεί στο εμπόριο: θα απλωθεί σε τομείς όπως η ασφάλεια, η ενέργεια και η γεωπολιτική επιρροή, με την Ευρώπη να καλείται να απαντήσει σε έναν όλο και πιο απρόβλεπτο εταίρο.