Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) προειδοποιεί ότι ενδέχεται να απειληθούν εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας στη ευρωζώνη, εάν η Κίνα επιλέξει να ανακατευθύνει τις εξαγωγές της προς την Ευρώπη, αποφεύγοντας τις Ηνωμένες Πολιτείες λόγω μιας πιθανής κλιμάκωσης του εμπορικού πολέμου από τον Ντόναλντ Τραμπ.
Σε ανάλυσή τους που δημοσιεύτηκε την Τετάρτη, οικονομολόγοι της ΕΚΤ —μεταξύ των οποίων και η Κλεμάνς Μπερσόν— τονίζουν ότι η αυξανόμενη κινεζική ανταγωνιστικότητα έχει ήδη άμεσες επιπτώσεις στις αγορές εργασίας της ευρωζώνης.
Οι επιπτώσεις της κινεζικής στροφής στην απασχόληση
Σύμφωνα με την έρευνα, μια αύξηση των εισαγωγών από την Κίνα ύψους 1.000 ευρώ ανά εργαζόμενο σε έναν συγκεκριμένο κλάδο, κατά την περίοδο 2015-2022, οδηγεί σε μείωση του ποσοστού απασχόλησης στον ίδιο κλάδο κατά 0,1 ποσοστιαία μονάδα. Το αποτέλεσμα αυτής της τάσης εκτιμάται σε περίπου 240.000 θέσεις εργασίας που είτε εξαφανίστηκαν είτε μετατοπίστηκαν σε λιγότερο εκτεθειμένους τομείς εντός της ευρωζώνης.
Αν και μέχρι στιγμής οι μεγαλύτερες επιπτώσεις παρατηρούνται σε κλάδους όπως η αυτοκινητοβιομηχανία και η χημική βιομηχανία, οι ερευνητές της ΕΚΤ υπογραμμίζουν ότι οι συνέπειες μπορεί να είναι πολύ ευρύτερες. Σύμφωνα με την ανάλυσή τους, σχεδόν το ένα τρίτο της απασχόλησης στην ευρωζώνη ενδέχεται να επηρεαστεί, εάν συνεχιστεί αυτή η πορεία.
Οι συγγραφείς της μελέτης επισημαίνουν ότι η ανακατεύθυνση του παγκόσμιου εμπορίου λόγω των αμερικανοκινεζικών εντάσεων δεν είναι απλώς ένα σενάριο: είναι μια διαδικασία που ήδη εξελίσσεται. Σε αυτό το πλαίσιο, η κινεζική οικονομία ενισχύει συνεχώς τη θέση της σε τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας, γεγονός που εντείνει την πίεση προς τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις.
«Η ανακατεύθυνση του εμπορίου από τις ΗΠΑ, σε συνδυασμό με την ενίσχυση της κινεζικής ανταγωνιστικότητας σε βιομηχανίες υψηλής αξίας, υποδηλώνει ότι οι επιχειρήσεις της ευρωζώνης πρέπει να προσαρμοστούν σε ένα ολοένα και πιο ανταγωνιστικό παγκόσμιο περιβάλλον», σημειώνεται χαρακτηριστικά.
Οι οικονομολόγοι τονίζουν ότι η ανάγκη αναδιάρθρωσης είναι επιτακτική, καθώς οι ευρωπαϊκές εταιρείες καλούνται να αντιμετωπίσουν ταυτόχρονα τη στροφή της Κίνας προς αγορές εκτός ΗΠΑ και την ίδια στιγμή την εσωτερική μετάβαση σε μια πιο πράσινη και ψηφιακή οικονομία.
Προκλήσεις για την πολιτική απασχόλησης
Οι ενδεχόμενες απώλειες θέσεων εργασίας προκαλούν εύλογη ανησυχία για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, οι οποίες βρίσκονται αντιμέτωπες με τη διπλή πρόκληση: αφενός την ανάγκη προστασίας των εργαζομένων που πλήττονται από τον διεθνή ανταγωνισμό και αφετέρου την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η ΕΚΤ δεν προτείνει συγκεκριμένες πολιτικές, όμως η ανάλυση λειτουργεί ως έμμεση προειδοποίηση για την ανάγκη προσαρμογής των ευρωπαϊκών οικονομιών και αγορών εργασίας στις γεωοικονομικές μετατοπίσεις.
