Ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ στηλίτευσε την «ψυχροπολεμική νοοτροπία» και τις «ενέργειες εκφοβισμού» που έχουν υιοθετηθεί κατ’ αυτόν στις διεθνείς σχέσεις, στην εναρκτήρια ομιλία του στη σύνοδο της Τιαντζίν (βόρεια), με τη συμμετοχή κάπου είκοσι ξένων ηγετών, ιδίως της Ευρασίας, συμπεριλαμβανομένων του προέδρου της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν και του πρωθυπουργού της Ινδίας Ναρέντρα Μόντι.
Ο κ. Σι συνηγόρησε υπέρ μιας παγκόσμιας τάξης βασισμένης στη δικαιοσύνη. «Πρέπει να προωθήσουμε ιστορική προοπτική για τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και να εναντιωθούμε σε κάθε νοοτροπία ψυχρού πολέμου ή αναμέτρησης συμμαχιών, σε ενέργειες εκφοβισμού», έκρινε.
Στη σύνοδο συμμετέχουν περίπου είκοσι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων, με εξέχουσες παρουσίες τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν και τον Ινδό πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι, που έφτασαν διαδοχικά στην Κίνα το Σαββατοκύριακο. Παρών επίσης ο πρόεδρος του Ιράν, Μασούντ Πεζεσκιάν, και ο Πακιστανός πρωθυπουργός Σαχμπάζ Σαρίφ, επιβεβαιώνοντας ότι το SCO αποκτά ολοένα και μεγαλύτερο γεωπολιτικό βάρος, καθώς καλύπτει πλέον χώρες με ποικίλα στρατηγικά συμφέροντα και αλληλοσυγκρουόμενες προτεραιότητες.
Οι ηγέτες περίπου 20 κρατών – χωρών μελών του SCO, αλλά και χωρών παρατηρητριών—έχουν συγκεντρωθεί στην Τιαντζίν για αυτή τη σύνοδο κορυφής στην οποία συμμετέχουν επίσης εκπρόσωποι περίπου δέκα περιφερειακών και διεθνών οργανισμών.
Ο Σι είχε φιλικούς χαιρετισμούς με έναν χαμογελαστό Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν και με τον Ινδό πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι, προτού οι ηγέτες των 10 χωρών μελών του SCO ποζάρουν για την οικογενειακή φωτογραφία στο κόκκινο χαλί.
Στη σύνοδο συμμετέχουν, μεταξύ άλλων, ο Ιρανός πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιάν, ο Τούρκος ομόλογός του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο Λευκορώσος Αλεξάντρ Λουκασένκο και ο Πακιστανός πρωθυπουργός Σεχμπάζ Σαρίφ.
Αυτή η σύνοδος κορυφής, η πρώτη που πραγματοποιείται μετά την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, περιγράφεται ως η πιο σημαντική από άποψη συμμετοχής από το 2001 και την ίδρυση του SCO. Διεξάγεται σε ένα πλαίσιο πολλαπλών κρίσεων που επηρεάζουν άμεσα τα μέλη του: την εμπορική αντιπαράθεση των ΗΠΑ με την Κίνα και την Ινδία, τον πόλεμο στην Ουκρανία και την διαμάχη για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Η σύνοδος θα δώσει την ευκαιρία για τη διεξαγωγή πολλών διμερών συναντήσεων, με τον Πούτιν να πρόκειται να συζητήσει σήμερα ξεχωριστά με τον Ερντογάν, τον Πεζεσκιάν και τον Μόντι.
Αύριο, Τρίτη, ο Ρώσος και ο Κινέζος πρόεδρος θα έχουν συνάντηση στο Πεκίνο. Εξάλλου ο Πούτιν και πολλοί άλλοι από τους συμμετέχοντες στη σύνοδο θα παραστούν την Τετάρτη στη μεγάλη παρέλαση που θα πραγματοποιηθεί στο Πεκίνο με αφορμή τα 80 χρόνια από τη νίκη της Κίνας επί της Ιαπωνίας κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Οι χώρες του SCO αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού και το 23,5% του ΑΕΠ του πλανήτη, ενώ διαθέτουν και σημαντικά ενεργειακά αποθέματα. Ο οργανισμός συχνά παρουσιάζεται ως αντίβαρο στο ΝΑΤΟ.
Στην επίσημη ανακοίνωση η σύνοδος αυτή παρουσιάζεται ως πιθανό μοντέλο για διαφορετικές διεθνείς σχέσεις, σε μια περίοδο παγκόσμιων εντάσεων και αμερικανικών δασμών.
Η Ουκρανία και η «σκιώδης» ατζέντα
Η σύνοδος, αν και είχε προγραμματιστεί εδώ και μήνες, αποκτά νέα σημασία λόγω των εξελίξεων στον πόλεμο της Ουκρανίας. Για τον Πούτιν, η παρουσία του στο Τιαντζίν προσφέρει τη δυνατότητα να συζητήσει κατ’ ιδίαν με τον Σι Τζινπίνγκ και τον Μόντι για τις προοπτικές μιας πιθανής συμφωνίας με τη Δύση, μετά την πρόσφατη συνάντησή του στην Αλάσκα με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Το ενδεχόμενο διπλωματικής αποκλιμάκωσης παραμένει αβέβαιο, ωστόσο το γεγονός ότι η Κίνα προσφέρει το έδαφος για τέτοιες συζητήσεις ενισχύει τον ρόλο της ως μεσολαβητή αλλά και ως αντίβαρο στις ΗΠΑ.
Δασμοί, εμπόριο και οικονομικός ανταγωνισμός
Παράλληλα, στο τραπέζι βρίσκονται οι οικονομικές σχέσεις και ο εμπορικός πόλεμος. Η Ουάσιγκτον έχει επιβάλει δασμούς 50% στις εισαγωγές από την Ινδία, τα υψηλότερα που έχουν επιβληθεί σε χώρα της Νότιας Ασίας. Το μέτρο έχει προκαλέσει έντονη ανησυχία στο Νέο Δελχί, που αναζητά στρατηγική συνεργασία με το Πεκίνο για να αντιμετωπίσει τις συνέπειες. Ο Σι Τζινπίνγκ συναντήθηκε με τον Μόντι, ο οποίος επισκέπτεται για πρώτη φορά την Κίνα μετά από επτά χρόνια, σε μια ένδειξη ότι οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες της Ασίας επιχειρούν να εξομαλύνουν τις σχέσεις τους και να επαναπροσδιορίσουν τη συνεργασία τους απέναντι στις αμερικανικές πιέσεις.
Την ίδια ώρα, το διπλωματικό σκηνικό δεν στερείται απρόοπτων. Ο πρόεδρος της Ινδονησίας, Πραμπόβο Σουμπιάντο, ακύρωσε το ταξίδι του λόγω βίαιων διαδηλώσεων που συγκλονίζουν τη χώρα του, δείχνοντας πώς οι εσωτερικές κρίσεις συχνά επηρεάζουν την παγκόσμια διπλωματία.
Στο περιθώριο της συνόδου, ο Σι συναντήθηκε με τον επικεφαλής της στρατιωτικής χούντας της Μιανμάρ, Μιν Αούνγκ Χλάινγκ. Οι συνομιλίες επικεντρώθηκαν στην αντίθεση απέναντι σε ξένες παρεμβάσεις, με το Πεκίνο να επιβεβαιώνει τη στήριξή του στη σταθερότητα της χώρας. Παράλληλα, ο Κινέζος πρόεδρος είχε επαφές με τους ηγέτες του Καζακστάν, του Νεπάλ και των Μαλδίβων, επιβεβαιώνοντας τη στρατηγική του να διευρύνει την κινεζική επιρροή σε όλα τα επίπεδα.
Στρατιωτική επίδειξη ισχύος
Η διπλωματική κινητικότητα θα συνεχιστεί και μετά τη σύνοδο. Ορισμένοι ηγέτες, μεταξύ τους και ο Πούτιν, θα μεταβούν στο Πεκίνο για τη μεγαλειώδη στρατιωτική παρέλαση της 3ης Σεπτεμβρίου. Η εκδήλωση θα τιμήσει τα 80 χρόνια από τη νίκη επί της Ιαπωνίας και το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ενώ την παρουσία του αναμένεται να δώσει και ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας, Κιμ Γιονγκ Ουν. Η εικόνα των ηγετών που θα παρακολουθούν από κοινού την παρέλαση στέλνει μήνυμα συνοχής αλλά και στρατιωτικής αποφασιστικότητας απέναντι στις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους.
Η Κίνα στο επίκεντρο του νέου γεωπολιτικού χάρτη
Η σύνοδος του SCO στην Τιαντζίν δεν είναι απλώς μια τυπική πολυμερής συνάντηση. Αντανακλά τη δυναμική ενός κόσμου που αλλάζει, με την Κίνα να προβάλλει ως κεντρικός πόλος γύρω από τον οποίο συντάσσονται χώρες με διαφορετικά αλλά εν μέρει συμπληρωματικά συμφέροντα. Από τον ρόλο της στην Ουκρανία μέχρι τον εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ και την παρουσία ηγετών όπως ο Πούτιν, ο Μόντι και ο Κιμ, το Πεκίνο επιχειρεί να εδραιώσει την εικόνα του ως κινητήριος δύναμη μιας νέας διεθνούς τάξης.
