Το αμερικανικό σχέδιο για μια “πολυτελή Ριβιέρα” στη Γάζα παίρνει σάρκα και οστά

Οι ΗΠΑ εξετάζουν το ενδεχόμενο να μετακινήσουν τους κατοίκους της Γάζας για να ανοικοδομήσουν την περιοχή σε τεχνολογικό και τουριστικό κέντρο

Κατεστραμμένα κτίρια στη Γάζα © EPA/HAITHAM IMAD

Σχέδιο για μια «πολυτελή Ριβιέρα» έχουν στα σκαριά οι ΗΠΑ. Ειδικότερα, οι Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με τη γαλλική οικονομική εφημερίδα Les Echos, εξετάζουν το ενδεχόμενο να μετακινήσουν τους δύο εκατομμύρια κατοίκους της Γάζας για να ανοικοδομήσουν την περιοχή σε ένα τεχνολογικό και τουριστικό κέντρο. Το σχέδιο, που αποκαλύφθηκε από την «Washington Post» για τη μετά τον πόλεμο εποχή στη Γάζα, προβλέπει δεκαετή αμερικανική διοίκηση, με τη Χαμάς πάντως να καταδικάζει το σχέδιο των ΗΠΑ.

5.000 δολάρια σε μετρητά

Ο Ντόναλντ Τραμπ είχε προτείνει τον Φεβρουάριο τη σοκαριστική ιδέα της ανάληψης του ελέγχου της Λωρίδας της Γάζας από τις Ηνωμένες Πολιτείες για να την καταστήσει τη «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής», αφού εκκενωθεί από τους κατοίκους της, οι οποίοι θα μπορούσαν, σύμφωνα με τον ίδιο, να μεταφερθούν στην Αίγυπτο και την Ιορδανία. Το σχέδιο των 38 σελίδων διευκρινίζει την πρόθεσή του.

Ο Αμερικανός πρόεδρος οραματίζεται την «εθελοντική» μετακίνηση των περίπου δύο εκατομμυρίων κατοίκων της Γάζας σε άλλες χώρες ή σε ασφαλείς ζώνες εντός της κατεστραμμένης από σχεδόν δύο χρόνια πολέμου περιοχής, κατά τη διάρκεια της ανοικοδόμησής της. Όσοι θα συμφωνούσαν να φύγουν θα λάμβαναν 5.000 δολάρια σε μετρητά, καθώς και βοήθεια που θα κάλυπτε τέσσερα χρόνια ενοικίου και ένα έτος διατροφής, σύμφωνα με αυτό το σχέδιο.

Οι ιδιοκτήτες γης από την πλευρά τους θα λάμβαναν «ψηφιακά κουπόνια», για να τα χρησιμοποιήσουν για να χρηματοδοτήσουν μια νέα ζωή αλλού ή για να τα ανταλλάξουν με ένα διαμέρισμα σε μία από τις έξι έως οκτώ νέες «έξυπνες πόλεις που θα τροφοδοτούνται από Τεχνητή Νοημοσύνη», που πρόκειται να κατασκευαστούν στη Γάζα. Εργοστάσια ηλεκτρικών αυτοκινήτων, κέντρα δεδομένων ή ξενοδοχεία θα χρηματοδοτούνταν εκεί από δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις.

Η παλαιστινιακή περιοχή θα τεθεί κατά τη διάρκεια της ανοικοδόμησης υπό τη διοίκηση μιας οντότητας που ονομάζεται «Gaza Reconstitution, Economic Acceleration and Transformation Trust», ή GREAT Trust. Το σχέδιο προβλέπει ότι αυτός ο οργανισμός θα κυβερνήσει για δέκα χρόνια πριν παραδώσει τη θέση του σε μια «μεταρρυθμισμένη και αποριζοσπαστικοποιημένη παλαιστινιακή οντότητα».

Οι υπολογισμοί που περιλαμβάνονται στο σχέδιο προβλέπουν απόδοση σχεδόν τετραπλάσια έπειτα από δέκα χρόνια σε μια επένδυση 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με συνεχείς αυτοδημιούργητες ροές εσόδων.

Το σχέδιο αυτό εκπονήθηκε, σύμφωνα με τη «Washington Post», από ορισμένους από τους Ισραηλινούς που βρίσκονται πίσω από το Ανθρωπιστικό Ίδρυμα της Γάζας (GHF), μια ιδιωτική οργάνωση που υποστηρίζεται από το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες, η οποία δημιουργήθηκε για τη διανομή επισιτιστικής βοήθειας και βρίσκεται στο επίκεντρο πολλών επικρίσεων.

Το «Great Trust», το σχέδιο που προβλέπει την εκκένωση της Λωρίδας της Γάζας

Το σχέδιο που αποκαλύφθηκε από την Washington Post αναπτύσσει την ιδέα της «Ριβιέρας» που προώθησε ο Ντόναλντ Τραμπ.

Oπως αναφέρει η Le Figaro, πρόκειται για έξι πόλεις σε σχήμα «κομματιών πίτας». Συνδεδεμένες με τον περιφερειακό δρόμο «Mohammed Ben Salman» και τον αυτοκινητόδρομο «Mohammed Ben Zayed», από τα ονόματα των ηγετών της Σαουδικής Αραβίας και των Εμιράτων, ανθούν σε μια Λωρίδα της Γάζας που μοιάζει με μεσογειακό Ντουμπάι. Με τίτλο «The Great Trust», για τα αρχικά των λέξεων «Gaza Reconstitution, Economic, Acceleration and Transformation», το έγγραφο φέρεται να κυκλοφορεί εντός της κυβέρνησης Τραμπ, σύμφωνα με τη Washington Post, η οποία αποκαλύπτει την ύπαρξή του.

Σύμφωνα με την εφημερίδα, το σχέδιο αυτό εκπονήθηκε από μια ομάδα Ισραηλινών που βρίσκονται επίσης πίσω από τη δημιουργία του Gaza Humanitarian Foundation, μιας οργάνωσης που υποστηρίζεται από το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες και η οποία επιδιώκει να αντικαταστήσει τις ήδη υπάρχουσες δομές ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας.

Σχεδόν δύο χρόνια μετά την έναρξη του πολέμου, που ξεκίνησε με την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς -1.200 νεκροί στις 7 Οκτωβρίου 2023-, η κυβέρνηση Τραμπ φέρεται να αναζητεί έναν τρόπο να τερματίσει μια σύγκρουση που έχει προκαλέσει 62.000 νεκρούς και 158.000 τραυματίες από την παλαιστινιακή πλευρά, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας στη Λωρίδα της Γάζας, το οποίο ελέγχεται από τη Χαμάς. Ο Λευκός Οίκος, ο οποίος παραδέχτηκε ότι εργάζεται πάνω σε ένα «ολοκληρωμένο» σχέδιο, δεν σχολίασε τη φύση του εγγράφου που αποκάλυψε η Washington Post.

Όμως το «Great Trust» δεν προέκυψε από το πουθενά. Σε 38 σελίδες, το έγγραφο προσπαθεί να υλοποιήσει την ιδέα της «Ριβιέρας» που λάνσαρε ο Ντόναλντ Τραμπ κατά την επιστροφή του στην εξουσία, τον Ιανουάριο. Με φόντο φουτουριστικούς πύργους και αγκυροβολημένα υπερδεξαμενόπλοια, παρουσιάζει μια Λωρίδα της Γάζας μεταμορφωμένη σε «βιομηχανικό, εμπορικό και τουριστικό σταυροδρόμι, που εκμεταλλεύεται τη στρατηγική της θέση», στο σημείο συνάντησης της Αφρικής, της Ασίας και της Μεσογείου.

Υπό τη μορφή ενός συνηθισμένου δεκαετούς αναπτυξιακού σχεδίου, το έγγραφο παρουσιάζει τη μετεγκατάσταση των περίπου 2,2 εκατομμυρίων κατοίκων της Γάζας ως μια απλή εναλλακτική μεταξύ εκείνων που θα επιθυμούσαν να «παραμείνουν στη Γάζα κατά τη διάρκεια της ανοικοδόμησης» και εκείνων που θα προτιμούσαν να «μετακομίσουν σε άλλη χώρα». 23.000 δολάρια θα εξοικονομούνταν για κάθε άτομο που θα επέλεγε αυτήν την επιλογή, διευκρινίζει το σχέδιο, το οποίο εκτιμά ότι το 75% των κατοίκων της Γάζας θα μπορούσε να «επιλέξει να μην επιστρέψει στη Γάζα».

Οι κιτς εικόνες καρτ-ποστάλ, οι φωτογραφίες μαθητών που κάθονται ήσυχα στην τάξη τους ή ενός τρένου υψηλής ταχύτητας που απεικονίζουν το σχέδιο, έρχονται σε αντίθεση με την πραγματικότητα. Η Λωρίδα της Γάζας είναι ένα πεδίο ερειπίων, κατεχόμενο σε ποσοστό άνω του 70% από τον ισραηλινό στρατό, ο οποίος σχεδιάζει να αυξήσει εκεί τις επιχειρήσεις του. Την περασμένη εβδομάδα ανακοίνωσε την επιστράτευση 60.000 εφέδρων εν όψει της εντατικοποίησης των επιχειρήσεων στην πόλη της Γάζας. Σχεδιάζει να καλέσει επιπλέον 20.000.

Πρόκειται για την υλοποίηση του σχεδίου κατοχής που παρουσίασε στις αρχές Αυγούστου ο  Νετανιάχου, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, στην οποία όρισε την πόλη της Γάζας «κέντρο βάρους της τρομοκρατίας», ως πρωταρχικό διακύβευμα, και ανακοίνωσε τον στόχο της στρατιωτικής κατοχής της πόλης. Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, ο πόλεμος θα μπορούσε να τελειώσει υπό την προϋπόθεση ότι θα επιτευχθούν πέντε στόχοι: αφοπλισμός της Χαμάς, επιστροφή των ομήρων, αποστρατιωτικοποίηση της περιοχής, η οποία θα «ελέγχεται από τον ισραηλινό στρατό».

Ως προοίμιο μιας πιθανής εντατικοποίησης των μαχών, ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε την Παρασκευή τον τερματισμό της καθημερινής διακοπής των βομβαρδισμών, η οποία, μεταξύ 10 το πρωί και 20.00 το βράδυ, προσέφερε μια ανάπαυλα στους κατοίκους της πόλης της Γάζας και επέτρεπε στις ανθρωπιστικές οργανώσεις να μεταφέρουν τη βοήθεια που επιτρεπόταν από τον ισραηλινό στρατό. Την Κυριακή, επέτρεψε την είσοδο 320 φορτηγών ανθρωπιστικής βοήθειας. Παρά μια ελαφρά βελτίωση κατά τη διάρκεια του Αυγούστου, ο λιμός εξακολουθεί να μαστίζει τις επαρχίες της Γάζας, του Deir al-Balah και της Khan Youne, αφού  σχεδόν 2 εκατομμύρια άνθρωποι, δηλαδή σχεδόν το σύνολο του πληθυσμού, υποφέρουν από πείνα.

Οι βομβαρδισμοί συνεχίζονται αδιάκοπα. Την Κυριακή, σύμφωνα με την υπηρεσία επικοινωνίας του στρατού, το πυροβολικό στόχευσε «πολλές τρομοκρατικές υποδομές» στο βόρειο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας, καθώς και «παρατηρητήρια που χρησιμοποιούνταν από τρομοκράτες». Σύμφωνα με κατοίκους της περιοχής, ολόκληρες συνοικίες της πόλης, όπως αυτή της Chajaya, έχουν καταστραφεί. Οι αεροπορικές επιδρομές φέρεται επίσης να έχουν καταστρέψει εν μέρει τη συνοικία Zeitoun. Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού συγκεντρώνεται πλέον στις κεντρικές περιοχές της πόλης, οι οποίες δεν έχουν ακόμη τεθεί υπό επίσημη διαταγή εκκένωσης.

Όμως ο ισραηλινός στρατός τους προτρέπει έντονα να τις εγκαταλείψουν. Σε μήνυμα που δημοσιεύτηκε την περασμένη εβδομάδα στο X, ο Avichay Adraee, ο αραβόφωνος εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού, επιδιώκει να αντικρούσει «ψευδείς φήμες σύμφωνα με τις οποίες δεν υπάρχει χώρος στο νότιο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας για τη μετεγκατάσταση του πληθυσμού». «Η εκκένωση της πόλης της Γάζας είναι αναπόφευκτη», δηλώνει ο αξιωματικός, ο οποίος καλεί κάθε οικογένεια να την εγκαταλείψει για τον νότο, όπου θα λάβει «άφθονη ανθρωπιστική βοήθεια». Το μήνυμα φαίνεται να έχει αποτέλεσμα: από τα μέσα Αυγούστου, 76.000 Παλαιστίνιοι έχουν εγκαταλείψει τις εστίες τους λόγω των βομβαρδισμών για να καταφύγουν στον νότο της περιοχής.

Ο πέμπτος στόχος που έθεσε στις αρχές Αυγούστου ο Νετανιάχου ως προϋπόθεση για τον τερματισμό του πολέμου είναι «η εγκατάσταση μιας «εναλλακτικής διοίκησης» που δεν θα είναι ούτε αυτή της Χαμάς ούτε αυτή της Παλαιστινιακής Αρχής» και η οποία θα λειτουργεί παράλληλα με το Ισραήλ. Ο πρωθυπουργός διατηρεί μια ασάφεια γύρω από αυτόν τον θεσμό, ο οποίος θα μπορούσε κάλλιστα να μοιάζει με αυτόν που αποκαλύφθηκε από τη Washington Post.

Η ανακοίνωση, τον Ιανουάριο, του σχεδίου του Ντόναλντ Τραμπ είχε ληφθεί πολύ σοβαρά υπόψη από την κυβέρνηση Νετανιάχου, ιδίως από τους πιο εξτρεμιστές συμμάχους του, οι οποίοι, από τις πρώτες κιόλας ώρες, είδαν τον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας ως μια ευκαιρία για την επέκταση του ισραηλινού εδάφους.

Από την επιστροφή του Τραμπ στην εξουσία, το Ισραήλ εργάζεται συστηματικά για την εντατικοποίηση της κατάληψης του ελέγχου τόσο της Λωρίδας της Γάζας όσο και της Δυτικής Όχθης. Ως απάντηση στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών που έχει προγραμματιστεί για τα τέλη Σεπτεμβρίου, κατά τη διάρκεια της οποίας αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας, θα μπορούσαν να ανακοινώσουν την αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους, η ισραηλινή κυβέρνηση φέρεται να εξετάζει την προσάρτηση της κοιλάδας του Ιορδάνη.