Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ απείλησε με έρευνα που θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέους δασμούς, ως απάντηση στην επιβολή προστίμου από την Ευρωπαϊκή Ένωση στην Alphabet Inc. (Google) για διαπιστώσεις ότι η εταιρεία ότι η εταιρεία εκμεταλλεύτηκε τη δεσπόζουσα θέση της, παρέχοντας ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στις δικές της πλατφόρμες.
Ο πρόεδρος εξέδωσε την προειδοποίησή του σε μια ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την Παρασκευή, μετά την ανακοίνωση της ΕΕ ότι επιβάλλει πρόστιμο σχεδόν 3 δισεκατομμυρίων ευρώ (3,5 δισεκατομμύρια δολάρια) στην Google και διατάζει τον γίγαντα των αναζητήσεων να σταματήσει να ευνοεί τις δικές του υπηρεσίες διαφημιστικής τεχνολογίας.
«Αυτό έρχεται να προστεθεί στα πολλά άλλα πρόστιμα και φόρους που έχουν επιβληθεί στην Google και σε άλλες αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας, ειδικότερα», έγραψε ο Τραμπ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Είναι πολύ άδικο και οι Αμερικανοί φορολογούμενοι δεν θα το ανεχθούν! Όπως έχω πει και στο παρελθόν, η κυβέρνησή μου ΔΕΝ θα επιτρέψει να συνεχιστούν αυτές οι διακριτικές ενέργειες».
Ο Τραμπ έχει χρησιμοποιήσει στο παρελθόν τις λεγόμενες έρευνες 301 για να στοχεύσει τις εισαγωγές από τη Βραζιλία λόγω της δίωξης του πρώην προέδρου Ζαΐρ Μπολσονάρο. Έχει επικρίνει εδώ και καιρό την Ευρώπη για τα πρόστιμα που επιβάλλει σε αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας και νωρίτερα αυτό το μήνα προειδοποίησε ότι θα επιβάλει «σημαντικούς» δασμούς σε χώρες που επιβάλλουν ψηφιακούς φόρους, κανόνες ή κανονισμούς που πλήττουν τις αμερικανικές εταιρείες.
Ο Τραμπ δήλωσε ότι το θέμα των ψηφιακών φόρων και προστίμων τέθηκε κατά τη διάρκεια δείπνου που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη το βράδυ στο Λευκό Οίκο με κορυφαίους στελέχους του τεχνολογικού κλάδου, μεταξύ των οποίων ο Σουντάρ Πιτσάι της Alphabet Inc., ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ της Meta Platforms Inc. και ο Τιμ Κουκ της Apple Inc.
«Δεν διαμαρτύρονταν για την Κίνα. Δεν διαμαρτύρονταν για άλλα μέρη. Πρόκειται για την Ευρωπαϊκή Ένωση», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος στους δημοσιογράφους την Παρασκευή. «Δεν μπορούμε να το αφήσουμε να συμβεί».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε την Παρασκευή ότι η Google εκμεταλλεύτηκε το πλεονέκτημά της έναντι των ανταγωνιστών της και ότι πρέπει να τερματίσει αυτές τις πρακτικές.
«Όταν οι αγορές αποτυγχάνουν, οι δημόσιοι φορείς πρέπει να αναλάβουν δράση για να αποτρέψουν τους κυρίαρχους παίκτες από το να καταχραστούν τη δύναμή τους», δήλωσε σε ανακοίνωσή της η επίτροπος ανταγωνισμού της ΕΕ, Τερέσα Ριμπέρα. «Η πραγματική ελευθερία σημαίνει ισότιμους όρους ανταγωνισμού, όπου όλοι ανταγωνίζονται επί ίσοις όροις και οι πολίτες έχουν το πραγματικό δικαίωμα να επιλέγουν».
Έφεση θα κάνει η Google
Η εταιρεία δεσμεύτηκε αμέσως να ασκήσει έφεση. Η Lee-Anne Mulholland, αντιπρόεδρος για ρυθμιστικά θέματα της Google, δήλωσε ότι η κίνηση «επιβάλλει ένα αδικαιολόγητο πρόστιμο και απαιτεί αλλαγές που θα βλάψουν χιλιάδες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, καθιστώντας πιο δύσκολο για αυτές να κερδίσουν χρήματα».
Το πρόστιμο, το οποίο ανέρχεται συνολικά σε 2,95 δισεκατομμύρια ευρώ, συγκαταλέγεται μεταξύ των αυστηρότερων κυρώσεων των Βρυξελλών και είναι το δεύτερο υψηλότερο που έχει επιβληθεί από την ΕΕ στην Google για φερόμενη κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης. Ακολουθεί ένα πρόστιμο 4,125 δισεκατομμυρίων ευρώ για το Android και ένα πρόστιμο 2,42 δισεκατομμυρίων ευρώ για την εξουδετέρωση των ανταγωνιστών στον τομέα της αναζήτησης αγορών. Ένα πρόστιμο 1,49 δισεκατομμυρίων ευρώ για το AdSense ακυρώθηκε πέρυσι. Οι αποφάσεις αυτές αυξάνουν τις υποχρεώσεις της Google στην ΕΕ σε σχεδόν 10 δισεκατομμύρια ευρώ — ξεπερνώντας κατά πολύ τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν στις Apple, Meta και Microsoft Corp.
Η εταιρεία με έδρα το Mountain View της Καλιφόρνιας είναι η νούμερο 1 στην παγκόσμια αγορά ψηφιακών διαφημίσεων αξίας 757,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της εταιρείας ερευνών EMarketer για το 2025. Συνολικά, σε παγκόσμιο επίπεδο, η Google αναμένεται να αποκομίσει 205,04 δισεκατομμύρια δολάρια σε έσοδα από ψηφιακές διαφημίσεις το 2025. Το μεγαλύτερο μέρος αυτού του ποσού, 171,72 δισεκατομμύρια δολάρια, προέρχεται από την παγκόσμια δραστηριότητα διαφήμισης αναζήτησης της Google. Τα υπόλοιπα 33,33 δισεκατομμύρια δολάρια προέρχονται από διαφημίσεις προβολής. Η Google διαχειρίζεται μια υπηρεσία αγοράς διαφημίσεων για εμπόρους και μια υπηρεσία πώλησης διαφημίσεων για εκδότες, καθώς και μια χρηματιστηριακή πλατφόρμα όπου και οι δύο πλευρές ολοκληρώνουν συναλλαγές σε αστραπιαίες δημοπρασίες.
Η Angela Mills Wade, εκτελεστική διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εκδοτών, που υπέβαλε την καταγγελία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δήλωσε ότι «ένα πρόστιμο δεν θα διορθώσει την κατεστραμμένη αγορά διαφημιστικής τεχνολογίας της Ευρώπης».
«Χωρίς ισχυρή και αποφασιστική επιβολή, η Google θα το θεωρήσει απλώς ως κόστος της επιχείρησης, ενώ θα εδραιώσει την κυριαρχία της στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης», είπε. «Η Ευρώπη κινδυνεύει να υπονομεύσει τους δικούς της κανόνες και να αποδυναμώσει τον τομέα των μέσων ενημέρωσης και των εκδόσεων», πρόσθεσε.
Η τιμωρία της ΕΕ έρχεται σε μια τεταμένη στιγμή για τις εμπορικές σχέσεις ΕΕ-ΗΠΑ, με τον Τραμπ να χλευάζει επανειλημμένα τις προσπάθειες της Ένωσης να περιορίσει τους γίγαντες της Silicon Valley. Αν και η Google αντιμετωπίζει αντιμονοπωλιακό έλεγχο σε όλο τον κόσμο, ανακουφίστηκε αυτή την εβδομάδα, όταν ένας Αμερικανός δικαστής αποφάνθηκε ότι η επιχείρηση αναζήτησης της δεν θα χρειαστεί να διαλυθεί για να αντιμετωπιστούν οι βλάβες που ισχυρίζεται το Υπουργείο Δικαιοσύνης.
Ωστόσο, οι δραστηριότητες της Google στον τομέα της διαφημιστικής τεχνολογίας παραμένουν υπό απειλή στις ΗΠΑ. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ αναμένεται να υποβάλει προτάσεις για διορθωτικά μέτρα αργότερα την Παρασκευή σε μια άλλη υπόθεση, πριν από την ακρόαση της 22ας Σεπτεμβρίου σχετικά με τις προτάσεις αυτές. Προηγουμένως, το υπουργείο είχε προτείνει να υποχρεωθεί η Google να εκχωρήσει την πλατφόρμα Ad Manager για να αντιμετωπίσει τους φερόμενους κινδύνους για τον ανταγωνισμό.
Η κ. Ριμπέρα της ΕΕ επισήμανε την πιθανότητα έκδοσης απόφασης στις ΗΠΑ που θα υποχρεώσει την Google να διαχωρίσει την πλατφόρμα ad tech της.
«Στο παρόν στάδιο, φαίνεται ότι ο μόνος τρόπος για την Google να τερματίσει αποτελεσματικά τη σύγκρουση συμφερόντων είναι με ένα διαρθρωτικό μέτρο, όπως η πώληση μέρους της δραστηριότητας Adtech», ανέφερε στην δήλωσή της.
Η ΕΕ προειδοποίησε την Google το 2023 ότι είχε καταχραστεί τη δεσπόζουσα θέση της στην τεχνολογία διαφήμισης για να βλάψει τους διαδικτυακούς εκδότες. Τότε, η Επιτροπή με έδρα τις Βρυξέλλες δήλωσε ότι η Google είχε ευνοήσει το δικό της πρόγραμμα ανταλλαγής διαφημίσεων έναντι των ανταγωνιστών της και ενίσχυσε τον κεντρικό ρόλο της εταιρείας στην αλυσίδα εφοδιασμού τεχνολογίας διαφήμισης.
Η προκάτοχος της Ριμπέρα, Μαργκρέτε Βεστάγκερ, δήλωσε τότε ότι μόνο μια «υποχρεωτική εκποίηση» μέρους της επιχείρησής της θα έλυνε τα προβλήματα. Η Δανέζα είχε περάσει μια δεκαετία στις Βρυξέλλες, όπου επέβαλε στην Google πρόστιμα άνω των 8 δισεκατομμυρίων ευρώ σε τρεις διαφορετικές υποθέσεις, αν και ένα πρόστιμο ακυρώθηκε και ένα άλλο μειώθηκε από τους δικαστές της ΕΕ.
