Πόλεμος νεύρων στο ΝΑΤΟ από τη Ρωσία και ερωτήματα για τις προθέσεις του Πούτιν

Αποστάσεις Τραμπ για την παραβίαση του εναέριου χώρου της Εσθονίας από τη Ρωσία. Αναβρασμός στο ΝΑΤΟ και ανησυχία στην ΕΕ

Βλαντίμιρ Πούτιν, πρόεδρος της Ρωσίας © EPA/MIKHAEL KLIMENTYEV/SPUTNIK/KREMLIN POOL

Σ’ ένα παιχνίδι «γάτας με ποντίκι» δείχνει να επιδίδεται η Ρωσία το τελευταίο 24ωρο, με φόντο την κατάσταση που διαμορφώνεται στη Βαλτική. Μετά τη νέα παραβίαση του εναέριου χώρου της Εσθονίας από ρωσικά μαχητικά και της ζώνης ασφαλείας πλατφόρμας γεώτρησης της Petrobaltic στη Βαλτική, η Ρωσία προχώρησε σε νυχτερινό σφυροκόπημα περιοχών στη δυτική Ουκρανία, αναγκάζοντας την Πολεμική Αεροπορία της Πολωνίας να σηκώσει μαχητικά αεροσκάφη, προκειμένου να προχωρήσουν σε καταρρίψεις ρωσικών πυραύλων και drones, εφόσον κάποιο από αυτά περάσει στον πολωνικό εναέριο χώρο.

Την ίδια στιγμή η Μόσχα αρνείται ότι υπήρξε παραβίαση του εναέριου χώρου της Εσθονίας από ρωσικά μαχητικά, επιρρίπτοντας ευθύνες στη Δύση για «προπαγάνδα». Σε μια πρώτη αντίδραση ο Ντόναλντ Τραμπ επέλεξε να κρατήσει αποστάσεις, επισημαίνοντας ότι θα πρέπει να ενημερωθεί πρώτα για το συμβάν και αποφεύγοντας να δηλώσει την ξεκάθαρη στήριξή του στο ΝΑΤΟ. «Θα πρέπει να το κοιτάξω. Θα με ενημερώσουν σύντομα και θα σας μιλήσω σχετικά απόψε ή αύριο. Δεν μου αρέσει. Δεν μου αρέσει όταν συμβαίνει αυτό. Μπορεί να είναι μεγάλο πρόβλημα» δήλωσε.

Πρόκειται για την τέταρτη εισβολή ρωσικών μαχητικών φέτος στην Εσθονία και την τρίτη παραβίαση του εναέριου χώρου κράτους – μέλους του ΝΑΤΟ από τις αρχές Σεπτεμβρίου, μετά από ανάλογα περιστατικά σε Πολωνία και Ρουμανία. «Ο Πούτιν δοκιμάζει τις αντιδράσεις του ΝΑΤΟ και βολιδοσκοπεί τις προθέσεις του Τραμπ», ο οποίος έχει επανειλημμένα αφήσει να εννοηθεί ότι οι ΗΠΑ δεν είναι βέβαιο ότι θα στηρίξουν στρατιωτικά τη Συμμαχία, γράφει η βρετανική εφημερίδα «Guardian».

Όπως έγινε γνωστό, το ΝΑΤΟ θα συγκληθεί στις αρχές της επόμενης εβδομάδας για να συζητήσει το περιστατικό με περισσότερες λεπτομέρειες, κατόπιν αιτήματος της Εσθονίας για διαβουλεύσεις δυνάμει του Άρθρου 4 της Συνθήκης του Βορείου Ατλαντικού. Ωστόσο, ήδη οι επικριτές του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, εξέφρασαν την έντονη διαφωνία τους, κάνοντας λόγο για σοβαρή καθυστέρηση που δεν στέλνει το «σωστό μήνυμα» στο Κρεμλίνο, το οποίο δεν σταματά τις προκλήσεις. «Η Ρωσία παραβιάζει τον εναέριο χώρο της Εσθονίας και το ΝΑΤΟ θα συναντηθεί την επόμενη εβδομάδα», αναφέρουν χαρακτηριστικά αξιωματούχοι, θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να δείξουν τα αργά αντανακλαστικά της Συμμαχίας, την ώρα που ο Πούτιν δεν σταματά να προκαλεί και να δείχνει ξεκάθαρα ότι δεν επιθυμεί τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία και αποκλιμάκωση στις διμερείς σχέσεις με την ΕΕ.

Ενεργοποίηση του Άρθρου 4 του ΝΑΤΟ ζήτησε η Εσθονία

Νωρίτερα, ο πρωθυπουργός της Εσθονίας, Κρίστεν Μίχαλ, χαρακτήρισε την παραβίαση από τα ρωσικά αεροσκάφη «εντελώς απαράδεκτη» και δήλωσε ότι το Ταλίν ζήτησε ενεργοποίηση του Άρθρου 4 της συνθήκης του ΝΑΤΟ, το οποίο προβλέπει διαβουλεύσεις σε περίπτωση απειλής σε βάρος κάποιου από τα μέλη της και μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για συντονισμένη δράση μεταξύ των συμμάχων.

Από τη μεριά της η Κάγια Κάλλας, επικεφαλής εξωτερικών υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πρώην πρωθυπουργός της Εσθονίας, χαρακτήρισε το περιστατικό «εξαιρετικά επικίνδυνη πρόκληση», με ανάρτησή της στην πλατφόρμα Χ.

Τα ρωσικά MiG εισήλθαν στον εσθονικό εναέριο χώρο πάνω από τον Κόλπο της Φινλανδίας χωρίς άδεια για συνολικά 12 λεπτά σε μια «άνευ προηγουμένου θρασεία» εισβολή, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών, Μάργκους Τσάκνα. Και πρόσθεσε: «Οι ολοένα και πιο εκτεταμένες δοκιμές των συνόρων και η αυξανόμενη επιθετικότητα της Ρωσίας πρέπει να αντιμετωπιστούν με ταχεία κλιμάκωση της πολιτικής και οικονομικής πίεσης».

Σε επιφυλακή η ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ

Εν τω μεταξύ, η ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ βρίσκεται σε αυξημένη επιφυλακή μετά την άνευ προηγουμένου κίνηση της συμμαχίας να καταρρίψει ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη που εισήλθαν στον πολωνικό εναέριο χώρο αυτόν τον μήνα -η πρώτη τέτοια κίνηση από την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.

Το ΝΑΤΟ ενίσχυσε τα ανατολικά σύνορά του, αναπτύσσοντας πρόσθετα συστήματα αεράμυνας και στρατιωτικά αεροσκάφη σε μια επιχείρηση με την ονομασία «Eastern Sentry». Η Πολωνία ζήτησε διαβούλευση με το ΝΑΤΟ μετά από αυτό το περιστατικό στις 10 Σεπτεμβρίου.

Σημειώνεται ότι η Ρωσία ολοκλήρωσε πρόσφατα την τελευταία φάση των πολεμικών ασκήσεών της με τη Λευκορωσία, γνωστή ως Zapad -την πρώτη τέτοια από την πλήρους κλίμακας εισβολή της στην Ουκρανία.